'Inenten tijdens de zwangerschap, ben je gek?' Deskundigen reageren

Zwangere vrouwen kunnen zich laten inenten tegen kinkhoest, maar worden daar vaak niet over geïnformeerd. Daardoor belanden jaarlijks 100 baby's in het ziekenhuis, soms zelfs met de dood tot gevolg. Dit bericht leidde tot flinke discussies op Facebook. Want inenten? En ook nog als je zwanger bent?

1. 'Er is geen onderzoek gedaan naar de effecten van vaccineren tijdens de zwangerschap op moeder en kind'

Dat is niet waar, zegt Hans van Vliet van het RIVM. "Er is inmiddels onderzoek in overvloed gedaan. Uit al dat onderzoek blijkt dat er geen enkel risico is op vroeggeboorte, aangeboren afwijkingen etc."

"Er is één onderzoek waaruit zou blijken dat vrouwen die zich laten inenten een iets hogere kans hebben op ontstoken vliezen, een aandoening die doorgaans tot vroeggeboorte leidt. Maar die vroeggeboortes waren er niet, blijkt uit hetzelfde onderzoek. Daarom wordt ervan uitgegaan dat er een classificatiefout is gemaakt. Ook omdat uit geen enkel ander onderzoek blijkt dat er een grotere kans is op ontstoken vliezen."

Ook Anke Huckriede, hoogleraar vaccinologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, zegt dat er 'herhaaldelijk' onderzoek is gedaan naar of vaccins wel veilig zijn voor zwangere vrouwen en hun ongeboren kinderen. "De uitkomst was steeds dat er geen verhoogd risico was. Sommige studies laten zelfs zien dat baby's van vrouwen die ingeënt waren minder vaak een laag geboortegewicht hebben dan baby's van vrouwen die niet zijn ingeënt."

2. 'In de bijsluiter van de DKTP-prik staat dat hij niet geschikt is voor volwassenen, laat staan voor zwangere volwassenen'

Dat klopt volgens Van Vliet voor de DKTP-prik die kort geleden nog in Nederland werd gegeven. "Maar het middel dat nu gegeven wordt, is veilig voor volwassenen, ook als ze zwanger zijn."

Volgens Huckriede staat in de bijsluiter van het vaccin dat in Nederland wordt gebruikt niets over of het geschikt is voor volwassenen of zwangeren. "Een vaccin dat veilig is voor baby's, is uiteraard ook veilig voor volwassenen. En wetenschappelijke studies laten er geen twijfel over bestaan dat het vaccin ook veilig is voor zwangeren."

3. 'Ook als je ingeënt bent, kun je kinkhoest krijgen'

Dat is zo, erkent het RIVM. "Het vaccin beschermt niet 100 procent, bij zwangeren beschermt het het ongeboren kind voor 90 procent. En dan met name tegen de ernstige vormen van kinkhoest. Dat geldt sowieso voor het vaccin: het maakt dat áls je de ziekte krijgt, die minder ernstig is."

Huckriede: "De kans op een infectie wordt aanzienlijk verkleind. Een studie die in Duitsland werd uitgevoerd heeft bijvoorbeeld aangetoond dat er sinds het vaccin werd geïntroduceerd 99,9 procent minder sterfgevallen zijn door kinkhoest."

4. 'Juist mensen die gevaccineerd zijn, verspreiden de ziekte'

"Het kinkhoestvaccin bevat geen levende bestanddelen", zegt Huckriede. "Het is daarom uitgesloten dat gevaccineerden andere mensen kunnen besmetten."

"Het vaccin is dood", zegt ook Van Vliet. "Dus je verspreidt helemaal niets en het vermeerdert ook niet in je lichaam. Mensen die gevaccineerd zijn, verspreiden ook als ze ziek zijn minder dan mensen die niet gevaccineerd zijn. Daarom wil de Gezondheidsraad ook dat iedereen die in zijn werk in contact komt met jonge kinderen gevaccineerd wordt."

5. 'Er zijn goede homeopathische middelen tegen kinkhoest'

"Was het maar waar", aldus Van Vliet. "Maar helaas. Er is geen enkel middel dat helpt tegen kinkhoest. In de beginfase wordt nog wel eens antibiotica gegeven, maar dat is dan vooral om te voorkomen dat de zieke anderen besmet, bijvoorbeeld in een gezin met hele jonge kinderen."

"De ziekte zelf is niet te behandelen. Het is echt afwachten hoe het zich ontwikkelt. En dat kan lang duren, het werd vroeger niet voor niets de 100 dagenziekte genoemd."

6. 'Er overlijden meer mensen aan de vaccins dan aan de ziektes waar tegen wordt gevaccineerd'

"Klinkklare onzin", zegt Van Vliet. "Niemand overlijdt aan vaccins die in het Rijksvaccinatieprogramma zitten. Dat is een idee dat stamt uit de eerste helft van de vorige eeuw, toen mensen overleden aan het pokkenvaccin. Toen moest echt gekozen worden tussen twee kwaden. Maar aan andere vaccins is nog nooit iemand overleden."

"Er overlijden wel eens kinderen na een vaccinatie. Dat gebeurde een paar jaar geleden bijvoorbeeld met drie baby's die ingeënt waren tegen pneumokokken, maar daar bleek geen enkel verband met de vaccinatie. Als we ook maar iets van twijfel hebben, dan wordt direct gestopt met vaccineren."

"Het aantal ernstige bijwerkingen van vaccinaties is zeer gering", zegt ook Huckriede. "Er overlijdt bijna nooit iemand door een vaccinatie en er is geen enkel overlijden bekend dat gerelateerd is aan het kinkhoestvaccin. Daar staat tegenover dat infectieziektes zoals kinkhoest een echt risico vormen. Een Nederlandse studie uit 2014 toont overtuigend aan dat er door vaccinatie in de 20ste eeuw zeker 9000 kinderlevens zijn gered."

7. 'Het kinkhoestvaccin werkt niet, dat heeft het RIVM zelf toegegeven'

"Als je ervan maakt: werkt niet voor 100 procent, dan heeft het RIVM dat inderdaad toegegeven. Maar het werkt heel goed tegen de ernstige varianten van de ziekte", aldus Van Vliet.

8. 'Vaccineren kan heel ernstige gevolgen hebben, zoals kanker, shaken baby syndroom en wiegendood'

"Er wordt vooral vaak gezegd dat kinderen autisme kunnen krijgen door vaccinaties", zegt Van Vliet. "Maar daar zijn heel veel studies naar gedaan, en dit is heel duidelijk weerlegd. Autisme ontstaat door erfelijke factoren, niet door vaccins." 

Dat je van een vaccinatie kanker kunt krijgen, komt door een probleem in de jaren 60. "Toen was een poliovaccin verontreinigd. Daar zat een virus in dat bij dieren kanker kan veroorzaken. Bij mensen bleek dat overigens onschadelijk te zijn."

Ook van shaken baby syndroom, waarbij kinderen een hersenbeschadiging hebben doordat ze door elkaar zijn geschud, wordt gezegd dat vaccinaties de oorzaak kunnen zijn. Dat komt volgens Van Vliet omdat in bijvoorbeeld rechtszaken over shaken baby syndroom altijd gezocht wordt naar andere mogelijke oorzaken van de hersenschade.

"Dan wordt gezegd: door vaccinaties kun je ook bloedingen krijgen, en die lijken daarop. Maar dat is niet waar. Bij de BMR-vaccinatie is een kleine kans op bloedingen, maar die zijn altijd mild en zien er heel anders uit. Daaraan houden mensen nooit blijvende schade over."

Dat wiegendood aan vaccineren wordt gelinkt, komt volgens Van Vliet doordat kinderen die aan wiegendood overlijden dezelfde leeftijd hebben als kinderen die worden gevaccineerd. "Maar uit studies blijkt juist het omgekeerde: kinderen die gevaccineerd worden, hebben een kleinere kans om te overlijden aan wiegendood. Dat komt bijvoorbeeld doordat wiegendood veroorzaakt kan worden door een ziekte waar tegen gevaccineerd wordt."

Ook Huckriede zegt dat er geen wetenschappelijk bewijs is dat vaccinatie een van de genoemde aandoeningen kan veroorzaken. "Dat betekent niet dat er helemaal geen risico's verbonden zijn aan vaccinatie. Echter zijn die risico's erg klein en altijd vele malen kleiner dan de risico's die een kind loopt als het de ziekte zelf oploopt."

"Bij de overweging of je je kind wil laten inenten of niet, gaat het om een afweging van risico's. Juist door het succes van het vaccinatieprogramma zijn we ons tegenwoordig niet meer bewust van de risico's van infecties en onderschatten we deze."

9. 'Een vaccin zit vol gif'

"Dat is zeker niet zo", aldus Van Vliet. "Een vaccin zit vol met antigenen. Daarnaast zitten er nog wat vulmiddelen is, zoals water, en een minimale hoeveelheid andere stoffen voor bijvoorbeeld een betere houdbaarheid, juiste zuurgraad e.d."

"Tot slot zitten er hele kleine restjes uit het productieproces in, die kunnen er nooit voor de volle 100 procent uit worden gezuiverd. Dat is geen chemisch product maar een biologisch product. En het gaat vaak om niet-meetbare hoeveelheden."

Huckriede: "De kinkhoestbacterie is onder andere zo gevaarlijk omdat hij een gifstof produceert. Het doel van vaccinatie is om antilichamen op te wekken die deze gifstof onschadelijk kunnen maken. Daarom bevat het vaccin een kleine hoeveelheid van een ongevaarlijk gemaakte variant van de gifstof."

De dochter van Esmeralda kreeg kinkhoest: 'Ik zag haar blauw aanlopen'

Jonge kinderen die kinkhoest krijgen, kunnen daar erg ziek van worden en zelfs aan overlijden. De dochter van Esmeralda kreeg de ziekte. Esmeralda vertelt daarover.

Meer op rtlnieuws.nl:

• Kinkhoest: zo herken je het en dit doe je ertegen
• Katrien verloor haar dochtertje aan kinkhoest