Het geheim van aantrekkingskracht: ‘Verliefdheid kan je echt verblinden’
Wat maakt dat twee mensen bij elkaar passen? Dat is de vraag die het programma Married at first sight probeert te beantwoorden. Op 7 april begint het nieuwe seizoen. Wij spraken alvast met de experts die de kandidaten aan elkaar koppelen. Deze week: Paulien Timmer.
Eeuwige liefde bestaat heus niet alleen in liedjes en films. Dat weet coach en liefdesspecialist Paulien Timmer (30) als geen ander. Ze sprak met honderd stellen die al veertig jaar of langer bij elkaar waren en vroeg ze naar het geheim van een lang en gelukkig leven samen.
Expertise die ze bij Married at first sight maar wat graag aan hun team wilden toevoegen. In het programma gaan deskundigen op basis van de wetenschap op zoek naar stellen die pas bij het altaar ontdekken met wie ze eigenlijk trouwen. Eerder vertelde gedragsdeskundige Pablo Bakarbessy al over het programma en wat kijkers daarvan kunnen leren, en psycholoog Tila Pronk over wat een match een goede match maakt. Nu willen we van Paulien Timmer weten: hoe geef je die nieuwe liefde nou de beste kans?
Wat was jouw rol binnen het te team van experts?
“Ik heb de potentiële kandidaten op de selectiedagen een workshop gegeven over gelukkige huwelijken. Er bestaan veel mythes in de liefde, ideeën die in stand worden gehouden, maar die echt niet kloppen. Gelukkig kan je je eigen gedachten hierover wel beïnvloeden.”
Wat voor mythes zijn dat dan?
“Dat het noodzakelijk is dat je aan het begin superverliefd op elkaar bent, bijvoorbeeld, en dat het anders niet gaat werken. Dat klopt gewoon niet. Verliefdheid kan ook langzaam groeien. Als je dat niet weet en steeds twijfelt of je wel ‘verliefd genoeg’ bent, loop je de kans dat je veel te vroeg iets potentieel heel moois afkapt. Er is onderzoek gedaan waaruit duidelijk blijkt dat partners in gearrangeerde huwelijken op de lange termijn vaak tevredener zijn dan in vrije huwelijken. Natuurlijk niet altijd – uitzonderingen zijn er helaas ook genoeg – maar over het gemiddelde genomen wel.
Dat heeft te maken met verwachtingspatronen. Vrije huwelijken beginnen gelukkiger, maar na een paar jaar keldert dat. Bij gearrangeerde huwelijken gaat dat andersom: daar zijn de verwachtingen aan het begin minder hooggespannen en dus makkelijker in te lossen. Daarmee worden ze bestendiger. De conclusie is dat realistische verwachtingen kunnen leiden tot romantische uitkomsten. En dat is best een geruststellende gedachte voor mensen die niet weten met wie ze gaan trouwen, zoals in het programma. En ook als ze niet direct vlammende liefde voelen voor hun nieuwe echtgenoot of echtgenote.”
'Een vonk is mooi, maar dat hoeft niet per se een heel vuurwerk te zijn'
Maar je hoopt toch op een vonk die overspringt?
“Zeker, maar het hoeft niet meteen een heel vuurwerk te zijn. Eigenlijk kan je in die beginfase je gevoel het beste een beetje achterwege laten. Als je merkt dat je nieuwsgierig naar iemand bent, is dat een heel goed uitgangspunt. Dat je iemand graag beter wil leren kennen. Dan vind je vanzelf uit of je hetzelfde denkt, of je dezelfde kernwaarden hebt en hoe iemand in elkaar steekt. Dat vormt dan de basis voor die verliefdheid die langzaam groeit.”
Dus liefde op het eerste gezicht is een valkuil?
“Niet per se natuurlijk, maar het kan je wel een beetje in de weg zitten bij lange relaties. Bijvoorbeeld ook omdat je er dan te makkelijk van uitgaat dat het allemaal vanzelf gaat, dat die ander automatisch ook wil wat jij wil en vindt wat jij vindt, zonder dat je gaat uitzoeken of dat echt zo is. Wat dat betreft kan verliefdheid je daadwerkelijk verblinden.
Neem de vraag of je allebei graag een gezin zou willen. Dat bespreek je natuurlijk niet op de eerste date, maar ik ken ook stellen die er pas na twee jaar achter komen dat ze daar totaal verschillend over denken. Gewoon omdat ze ervan uit zijn gegaan dat dat wel goed zat, en het dus onbesproken hebben gelaten. Maar hoe verliefd je ook bent, dat soort lastige gesprekken kan je maar beter niet uit de weg gaan. Nieuwsgierigheid, elkaar willen kennen, is belangrijk en blijft dat je hele relatie lang.”
'Op twijfel in een relatie ligt een enorm taboe, terwijl het juist heel gezond kan zijn'
En zelfkennis?
“Dat is misschien nog wel het allerbelangrijkste. En dan met name: van jezelf houden, precies zoals je bent. Dat klinkt heel zweverig, maar het maakt de liefde zoveel leuker! Als je weet hoe je zelf in elkaar zit en dat ook accepteert, hoef je dat niet meer bij een ander neer te leggen. En daardoor wordt het hele proces van iemand leren kennen en van iemand anders houden lichter en speelser: je kan laten zien wie je echt bent.
Ik zie vaak dat mensen een minder charmant deel van zichzelf verstoppen voor zichzelf en de ander, maar dat steekt dan later alsnog de kop op en zorgt voor problemen. Als je jezelf accepteert, is dat voor de ander ook makkelijker: doordat je al veel liefde en acceptatie aan jezelf geeft, hoe je minder bij je geliefde neer te leggen. Je geluk is niet afhankelijk van deze relatie en daardoor sta je er eerlijker in.”
Maar maak je het daardoor niet sneller uit?
“Dat is nog zo’n mythe die we besproken hebben: dat twijfel slecht is en het begin van het einde betekent. Op twijfelen aan je relatie ligt zo’n taboe. Terwijl het juist zo gezond kan zijn om te onderzoeken: waar komt die twijfel precies vandaan? Misschien ben je uit zelfbescherming wel te perfectionistisch en geef je niemand een echte kans. Misschien ben je bang dat het ‘toch niet gaat werken’ of dat de ander jou wel zat zal zijn. Creëer je afstand omdat je niet oprecht gelooft dat je het verdient, die mooi liefde.
Dat kunnen allemaal redenen zijn dat je aan de relatie twijfelt. Het kan natuurlijk nog steeds zijn dat jullie gewoon niet goed genoeg bij elkaar passen. Maar alleen al dat je weet dat dat getwijfel een andere bron kan hebben, kan helpen. Dus nee: zelfkennis zorgt niet dat je het sneller uitmaakt, maar juist dat je steviger en zekerder in de relatie staat en kan genieten van de liefde.