Het dilemma van de puberouder: alcohol verbieden of niet?

'Mijn kind gaat naar feestjes waar alcohol wordt geschonken. Wat moet ik doen?' 'Bij andere ouders krijgt mijn kind wél alcohol. Moet ik daarin meegaan?' Per jaar krijgt opvoedexpert Marina van der Wal tientallen – zo niet honderden – vragen van (soms wanhopige) ouders van pubers.

"Alcohol en opvoeding zal altijd een lastig punt blijven", stelt Van der Wal. Vooral omdat een gezonde puber een avonturier is, iemand die graag dingen uitprobeert, experimenteert, niet altijd naar de regels wil luisteren. "Het feit dat je pas vanaf een bepaalde leeftijd mag drinken, zorgt ervoor dat die leeftijd een mijlpaal is waar kinderen zich op verheugen. En waardoor ze nieuwsgierig worden naar alcohol."

Slecht idee? 

Dat wil niet zeggen dat die leeftijdsgrens een slecht idee is. Integendeel, volgens Van der Wal kunnen ouders handig gebruikmaken van die regel. "Met die regel kun je zeggen: tot hier en niet verder. Kinderen moeten weten wat mag en wat niet."

Want feit is: pubers gaan grenzen verleggen. "Het is naïef om te denken: mijn kind drinkt geen druppel." 

Duidelijke afspraken

Met de leeftijdsgrens als uitgangspunt, kunnen ouders met hun kinderen het gesprek aangaan, waarin duidelijke afspraken worden gemaakt. "Die moet je in overleg met je kind maken: dat heeft meer effect dan regels opleggen." 

Aan die afspraken moeten consequenties worden verbonden. Bijvoorbeeld: kom je een keer straalbezopen thuis? Dan ruim je je eigen rotzooi op en het weekend daarop geen feestje voor jou.

"Wees consequent", waarschuwt Van der Wal. "Je hebt ouders die om zijn als hun puber op vrijdagavond huilend in de woonkamer staat. 'Ja, maar als ik niet ga, dan hoor ik er niet meer bij'. Afspraak is afspraak." Ook niet aan te raden: het kind de volgende dag ontzien omdat het zo'n kater heeft. 

Hersenonderzoek

Straffen werkt niet, zo blijkt uit onderzoek en ervaring. "Straffen doe je uit emotie, in the heat of the moment en is daardoor alleen maar gericht op het hier en het nu, en niet op gedragsbeïnvloeding in de toekomst. Kinderen leren meer van consequenties die vóóraf, op een rustig moment worden afgesproken."

Zo raadt Van der Wal ouders ook altijd aan: ga het gesprek over dat feestje komend weekend, op woensdag aan. "Dan zijn er nog niet zoveel emoties." 

En als je kind over de schreef is gegaan: praat met elkaar. Vraag: 'Waardoor vond je het moeilijk om nee te zeggen? Wat gebeurde er?' 

Werking

Daarbij moet ook worden uitgelegd wat de werking van alcohol is. "Ouders denken vaak: dat leren ze wel op school. Maar ze moeten het óók van jou horen. Zo weten heel weinig kinderen dat meisjes gewoon, vanwege hun bouw en lijf, minder kunnen drinken dan jongens."

Minstens zo belangrijk: zélf het goede voorbeeld geven. "Een erg lastige, maar ouders hebben zoveel invloed op het drinkgedrag van hun kind. Drink je als je je rot voelt? Drink je áltijd als het gezellig moet zijn? Kinderen nemen dat over." De opvoedkundige adviseert ouders dan ook: ruim na een feestje de flessen op. Zorg dat er een begin en een eind zit aan het drankgebruik.

'Ouders: verenig je'

Van der Wal zou tot slot graag zien dat ouders elkaar steunen. Want: de puber is een meester in het uitspelen van het ene ouderpaar tegen het andere. 'Ja, maar bij Pietje thuis mag het wel!' En dan mag het dus niet bij Pietje thuis.

"Daar zijn ze heel slim in. En daar zijn ze ook puber voor. Maar aan de ouders de taak om met elkaar afspraken te maken. Dan staan ze zoveel krachtiger."