Hoe vergelijkt RTL Nieuws de eindtoetsscores? En 7 andere vragen over het scholenonderzoek
In het jaarlijkse onderzoek naar de eindtoetsresultaten hebben bijna alle basisscholen van Nederland een cijfer gekregen. Wat betekenen deze cijfers, en hoe werkt deze methode? Lees hieronder alles over de publicatie van de eindtoetsscores.
Is er nu een ranglijst van de beste scholen in Nederland?
Nee. Tot voor kort konden ouders bij het kiezen van een school alleen eindtoetsscores vergelijken als scholen die zelf publiceerden. Nu kun je op onze website de scores zien van de afgelopen drie jaar. Op basis daarvan hebben de meeste scholen een cijfer gekregen, zodat je in één oogopslag kunt zien of een school beter of juist slechter presteert dan andere scholen.
Wat betekenen deze cijfers?
RTL Nieuws gebruikt een gewogen berekening waardoor er rekening kan worden gehouden met verschillen tussen scholen. Niet iedere basisschool heeft dezelfde soort leerlingen. Op sommige scholen komen leerlingen al binnen met een achterstand, terwijl andere scholen juist vooral kinderen van hoogopgeleide ouders hebben.
Omdat scholen niet zomaar te vergelijken zijn, heeft RTL Nieuws in 2013 in samenwerking met wijlen onderwijssocioloog Jaap Dronkers van de Universiteit Maastricht een methode ontwikkeld om de score op de eindtoets van een school af te zetten tegen vergelijkbare scholen. Dit doet bijvoorbeeld ook de Inspectie van het Onderwijs.
De methodiek van RTL Nieuws is de laatste jaren na openbaarmaking van meer gegevens bijgeschaafd en sluit aan op onderzoek van het Centraal Planbureau uit 2019, waarin gesteld wordt dat bij vergelijken bij voorkeur meerdere jaren moeten worden meegenomen en dat rekening gehouden moet worden met kenmerken van leerlingen.
Hoe komt RTL Nieuws aan rapportcijfers?
De berekening geeft voor iedere school een zogenoemd residu. Dat is het aantal standaardafwijkingen dat een school boven of onder de 'verwachte waarde' zit, oftewel het gemiddelde van vergelijkbare scholen.
Een residu van 0 is door ons omgezet naar een 7, en voor iedere standaardafwijking naar boven of naar beneden komt er respectievelijk 1 punt bij of gaat er 1 punt af. Wie 1 standaardafwijking boven vergelijkbare scholen zit, krijgt een 8, wie juist 1 standaardafwijking daaronder scoort, krijgt een 6. Een enkele score kwam onder de 4 uit. Die is afgerond naar een 4.
De school van mijn kind scoort slecht, wat nu?
Een slechte score betekent niet meteen dat het onderwijs op een school niet goed is. Je kunt aan de school vragen hoe het komt dat de score zo laag is. Misschien vindt de school andere dingen belangrijker dan een hoge score, of neemt de school juist bewust kinderen aan die minder goed kunnen leren.
Door de speciale schoolpagina van de school op onze website te bekijken kun je meer feiten over de school vinden en ook alle rapporten van de onderwijsinspectie over de school van je kind opzoeken.
Welke eindtoetsen zijn meegerekend?
Het gaat om eindtoetsen die basisscholen in 2017, 2018 en 2019 afnamen onder hun leerlingen uit groep 8. Alleen als er vijf of meer deelnemers aan de toets waren, is de toets meegerekend.
Naast de Centrale Eindtoets van het Cito zijn ook de scores voor de door het ministerie erkende toetsen van IEP en ROUTE 8 meegenomen. De toetsen van AMN, CESAN en DIA zijn buiten beschouwing gelaten. Aan deze toetsen deden te weinig leerlingen mee om scholen goed te kunnen vergelijken.
Per soort toets is ook een correctie toegepast, omdat uit onderzoek van het Centraal Planbureau en analyse van de eigen gegevens blijkt dat scholen die de Centrale Eindtoets maken over het algemeen beter scoren.
Welke basisscholen zijn meegerekend?
Elke reguliere basisschool is meegerekend waarvan voor ten minste twee jaren een score is berekend, én waarvan gegevens over de achtergrond van de leerlingen bekend zijn. In totaal is op die manier voor 6.040 scholen een cijfer berekend.
Welke gegevens zijn verder gebruikt voor het berekenen van de scores?
RTL Nieuws gebruikt voor het bepalen van leerlingkenmerken de achterstandsscores die het Centraal Bureau voor de Statistiek in opdracht van het ministerie openbaar heeft berekend.
Die scores zijn gebaseerd op gegevens over de thuissituatie. Bijvoorbeeld over het opleidingsniveau en de herkomst van ouders en of ze schulden hebben. Stuk voor stuk indicatoren die van invloed zijn op de prestaties van een leerling.
Lees hier (pdf) de precieze berekening achter de vergelijking. Daarnaast zijn de scores per school te vinden in artikelen via onze tool of in dit bestand (xls) met ruwe resultaten.
Er klopt iets niet op de pagina van mijn school! Kunnen jullie dat aanpassen?
Helaas kunnen wij niet alle scholen een cijfer geven, omdat bepaalde informatie ontbreekt. De schoolpagina's zijn met de grootste zorg samengesteld op basis van gegevens van DUO en de Inspectie van het Onderwijs. Als er desondanks fouten in de tool zitten, laat ons dat dan weten via onderzoek@rtl.nl. De pagina wordt dan aangepast.