Recordontbossing en -droogte in Amazone, waar bosbrandenseizoen nu begint
Opnieuw alarmerende berichten over het Amazonewoud van Brazilië. In de maand mei is een recordhoeveelheid hout gekapt: ruim 1100 vierkante kilometer. Ook verwachten klimaatexperts een verwoestend bosbrandenseizoen.
Een gebied zo groot als het IJsselmeer is alleen al in de maand mei gekapt in het Amazonewoud. Het gaat om een stijging van 41 procent vergeleken met vorig jaar, meldt INPE, het Braziliaanse ruimteagentschap, dat de ontbossing met behulp van satellieten monitort. De afgelopen drie maanden werd ook al een toename gemeld.
De cijfers zijn volgens het Braziliaanse Klimaatobservatorium zeer zorgelijk. Het benadrukt dat de maand mei het begin is van het droogteseizoen, traditioneel gezien ook de start van het houtkapseizoen. Als de trend doorzet, verwacht het Klimaatobservatorium dat in 2021 opnieuw een recordhoeveelheid hout wordt gekapt.
Nu al veel bosbranden
In het grootste tropische regenwoud ter wereld zijn de afgelopen maand ook relatief veel bosbranden vastgesteld. Het aantal brandhaarden is de afgelopen maand volgens INPE sinds 2007 niet zo groot geweest.
"Het regenseizoen is al voorbij en het was een slecht (droog) seizoen", aldus meteoroloog Marcelo Seluchi van INPE tegenover persbureau Reuters. "Het gaat vermoedelijk een slecht bosbrandenseizoen worden."
Met name in het zuiden van het regenwoud is weinig regen gevallen. Deskundigen stellen dat er weinig hoeft te gebeuren wil een kleine brandhaard uitgroeien tot een grote bosbrand die daarna moeilijk te controleren valt. De illegale houtkap speelt daarbij een grote rol: een gezond regenwoud blijft ook na het regenseizoen vochtig, maar minder bomen betekent een droger bos.
Bezuinigen op klimaatbeleid
De branden in de Amazone worden vooral illegaal aangestoken door boeren, benadrukken ecologen. Op die manier hopen de boeren meer land te krijgen. Veel last van de overheid hebben zij niet: zo heeft de regering van president Bolsonaro fors op klimaatbeleid bezuinigd. Het budget voor het verantwoordelijke ministerie dit jaar is met 24 procent teruggeschroefd. Zo is er ook steeds minder geld voor toezichthouders die het regenwoud moeten beschermen en boeren kunnen beboeten.
Politie onderzoekt minister van Milieu
De Braziliaanse minister van Milieu, Ricardo Salles, is verwikkeld in twee lopende politieonderzoeken. Daarin wordt hij in verband gebracht met grootschalige handel in illegaal gekapt hout.
Een onderzoek draait om een voorval in december vorig jaar, toen Salles persoonlijk een recordhoeveelheid in beslag genomen hout goedkeurde, hoewel de politie vaststelde dat de 65.000 bomen illegaal gekapt moesten zijn. Het toenmalige hoofd van de regionale politie werd de volgende dag ontslagen. Zijn opvolger, met slechts zes maanden ervaring, schrapte vervolgens het onderzoek. Maar deze week werd het weer heropend nadat het Hooggerechtshof zich erover uitsprak.
De federale politie onderzoekt ook of Salles fors heeft verdiend aan de export van grote hoeveelheden illegaal gekapt hout naar Europa en de VS. Centraal staat bijna een miljoen euro die Salles de afgelopen jaren ontving, en verdacht papierwerk. De politie deed vorige maand al huiszoekingen, onder meer in de woning van minister Salles.
Het optreden van de regering-Bolsonaro in de Amazone krijgt al sinds zijn aantreden in 2019 veel kritiek, door de enorme stijging van bosbranden en ontbossing. Bolsonaro heeft zijn beleid altijd verdedigd door te zeggen dat hij het gebied economisch vooruit wil helpen, en dat daarvoor stukken oerwoud moeten wijken.
Wel stelde Bolsonaro dit voorjaar dat Brazilië in 2050 energieneutraal wil zijn en beloofde hij een volledige stop van illegale houtkap in 2030. Of zijn woorden ook daden worden, moet blijken. Een dag later maakte de president bekend verder te zullen bezuinigen op milieubeleid.