De strenge lockdown die miljoenen Chinezen raakt: 'Je komt er niet onderuit'

De lockdown in Xi'an kan haast niet strenger. Per huishouden mag slechts een iemand om de dag naar buiten, enkel voor het halen van boodschappen of medicijnen. Wie de regels overtreedt, riskeert een boete of zelfs tien dagen celstraf. De stad hoopt snel grip te krijgen op de uitbraak en houdt vandaag opnieuw een massale testoperatie, iedereen is aan de beurt.

Testen, testen, testen

Op beelden is te zien hoe de stad, beroemd om zijn terracottaleger, bataljons van testafnemers door de straten laat marcheren. Xi'an heeft vanwege het virus 30.000 extra testmedewerkers ingevlogen. Ook is een reinigingsdienst bezig om de omgeving te desinfecteren. Bewoners krijgen het advies om gebouwen en planten niet aan te raken.

Zondag telde Xi'an 150 nieuwe besmettingen, in de rest van het land doken nog eens 12 gevallen op. Dat is het hoogste aantal sinds maart 2020, toen China de uitbraak in Wuhan onder controle kreeg.

Xi'an zou nu vooral te maken hebben met een uitbraak van de deltavariant. De omikronvariant is in de stad officieel nog niet vastgesteld, maar enkele gevallen doken eerder wel op in andere delen van China.

Alle ogen op Xian

Alle ogen zijn nu op Xi'an gericht, ziet correspondent Roland Smid. Er gaan veel filmpjes rond die de bewoners een hart onder de riem moeten steken, vertelt hij vanuit Shanghai. "Het zijn aanmoedigingen om vol te houden. Al hebben bewoners ook niet echt een keuze. Het is eigenlijk onmogelijk om onder de lockdown uit te komen", vertelt Smid.

Er hangen overal camera's, en vrijwel alle woonblokken worden met een muur en poort bewaakt. "Dat is bij mij in Shanghai ook het geval. Als je de deur uitloopt, moet je eerst langs een bewaker. Die strenge beveiliging speelt een grote rol tijdens de pandemie. Het is voor de Chinese autoriteiten gemakkelijk om mensen na een besmetting direct in lockdown te plaatsen en die streng te handhaven. Alle miljoenensteden zijn zo ontworpen."

Tegenspraak wordt niet geduld

Kritiek op dit zero covid-beleid wordt niet getolereerd, bleek des te meer nadat een filmpje verscheen waarop te zien is hoe een vrouw in Xi'an het aan de stok krijgt met een beveiliger. De beelden werden op de Chinese sociale media miljoenen keren gedeeld. "Die vrouw is aan de schandpaal genageld. Ook al zie je maar een kort moment, spreekt iedereen er schande van", vertelt Smid. "Mensen die het virus niet serieus nemen, worden online zwaar gedemoniseerd. Ook de overheid stuurt daarop aan."

Is er ergens een uitbraak, dan moet iemand schuldig worden bevonden, vult Smid aan. Ook in Xi'an worden 20 ambtenaren en andere functionarissen vervolgd, nadat het vermoedelijk misging in een quarantainehotel. Het lijkt er op dat schoonmakers ziek zijn geworden in de kamers van een groep uit Pakistan, en zo het virus verder hebben verspreid.

Afschrikwekkende werking

"Zodra ergens een uitbraak is, wordt dat breed uitgemeten en worden lokale mensen opgeofferd. Dat moet een afschrikwekkende werking hebben. Overheden worden er zeer strikt door, mensen kunnen zich maar beter aan de regels houden. Maar het kan ook prikkel zijn om zaken juist onder het tapijt te schuiven", vertelt Smid. Zelf merkt hij in Shanghai weinig meer van corona. "Toegegeven, de strenge aanpak is wel succesvol. In de andere grote steden kun je nu normaal leven. Alleen in het openbaar vervoer moet ik een mondkapje op."

Hoe lang mensen in Xi'an nog binnen moeten blijven is niet bekend. Zeker met de Olympische Spelen in aantocht en de komst van de omikronvariant zal China niet willen verslappen. De vrees is volgens Smid dat het Chinese Sinovac-vaccin niet is opgewassen tegen de nieuwe variant. "Daar is China heel erg bang voor. De eerste onderzoeksresultaten uit Hongkong beloven weinig goeds", vertelt Smid. Voorlopig blijft heel Xi'an dus binnen, in de hoop dat de rest van het land niet hetzelfde lot wacht.