Defensie-experts: 'Himars-raketsysteem goed voor Nederlandse defensie'

Nederland zou er goed aan doen het Amerikaanse raketsysteem Himars te kopen, zeggen defensie-experts Dick Zandee en Peter Wijninga. De Verenigde Staten gaven gisteren groen licht voor de aankoop. "We zijn onderdeel van het NAVO-bondgenootschap, en dat heeft dit wapen nodig."
"Ik zou het verstandig vinden als Nederland het Himars-wapensysteem koopt", zegt Dick Zandee, defensie-expert van Clingendael. "De Nederlandse landmacht heeft een gigantisch gebrek aan zware artillerie. We hebben wel pantserhouwitsers, maar daarmee kun je niet verder dan 45 kilometer vuren. Met de Himars kun je dat in een klap verdubbelen, en ze kunnen nog veel verder schieten."
Hij noemt de oorlog in Oekraïne als 'acute drijfveer' voor Nederland om het systeem aan te willen schaffen. "Het is een wapen voor 'high intensity warfare', zware oorlogsvoering, en daar heeft de NAVO nu behoefte aan, gezien de Russische dreiging."
Doelen achter de frontlinie
Met de Himars kunnen langeafstandsraketten vanaf een vrachtwagen worden afgevuurd, legt Zandee uit. "Het is in de moderne oorlogsvoering een heel bruikbaar wapen. Oorlogen worden op steeds grotere afstand gevoerd. De Himars kan door gps gestuurde raketten afvuren op vijandelijke doelen ver achter de frontlinie. Hij is bedoeld om aanvoerlijnen, munitiedepots en commandoposten in het achterland uit te schakelen. Daarmee verstoor je de aanvoer naar de frontlinie."
'Deal nog niet beklonken'
Gisteren gaf het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken toestemming voor de 'eventuele verkoop' van het Himars-wapensysteem aan Nederland. Maar daarmee is de deal nog niet rond, volgens politiek verslaggever Arne Hankel. "Nederland heeft bij twee landen een offerte aangevraagd voor mobiele raketartillerie. Wat naast Amerika het tweede land is, weten we niet. En of Nederland een voorkeur heeft, is ook onbekend. We weten nu alleen dat de Amerikanen geen bezwaar hebben tegen de verkoop."
Nederland zou 630 miljoen euro over hebben voor twintig van zulke systemen. Volgens Hankel zal het besluit van Defensie snel vallen. "Een belangrijke voorwaarde voor Nederland is dat er snel geleverd kan worden. Dat weegt mee in de beslissing. Een voordeel van de Himars is dat die onder alle weersomstandigheden functioneert. Dat is met andere systemen moeilijker."
De systemen zijn bedoeld voor de Nederlandse landmacht, en worden niet naar Oekraïne gestuurd om gebruikt te worden in de oorlog tegen Rusland.
Bereik van 300 kilometer
Ook Peter Wijninga, defensiespecialist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS), juicht de aankoop van het Himars-raketsysteem toe. "Defensie wilde al langer zware artillerie aan het arsenaal toevoegen. De oorlog in Oekraïne heeft daar een versnelling in teweeggebracht."
Hij wijst erop dat Nederland zo'n twintig jaar geleden een soortgelijk systeem op rupsbanden, de M270, verkocht aan Finland. "Nederland besloot toen de kanonnen te houden, en de raketten te verkopen", zegt Wijninga. "Ik was daar erg verbaasd over, omdat het al duidelijk was dat de landmacht een groot bereik nodig heeft. Defensie corrigeert dat nu, in zekere zin."
Wijninga prijst de veelzijdigheid van de Himars. "Je kunt er verschillende types raketten mee afvuren. Oekraïne heeft van Amerika Himars gekregen met raketten die een bereik hebben van 70 kilometer. Binnenkort krijgen ze raketten, de samengestelde small diameter bomb, die doelen kunnen bestoken op 150 kilometer afstand. En het is zelfs mogelijk 300 kilometer ver te vuren. In de toekomst kun je het systeem dus aanpassen op nieuwe behoeftes of ontwikkelingen."
Een pluspunt is dat de Himars na een salvo naar een nieuwe locatie gereden kan worden, zegt Dick Zandee. "Een vijand probeert na het vuren de locatie te bepalen om een tegenaanval te plaatsen."
Luchtafweer geavanceerd
Zandee noemt de Himars wat betreft de penetratie in vijandelijk gebied een goede aanvulling op straaljagers als de F-35. "Het luchtruim wordt voor vliegtuigen steeds gevaarlijker. De moderne Buk-afweerraket, waarmee Rusland zijn luchtruim verdedigt, is een geducht wapen. De nieuwste versie is alweer veel geavanceerder dan de Buk van een paar jaar geleden, waarmee vlucht MH17 uit de lucht werd geschoten."
De Himars is in elke moderne oorlog bruikbaar, vindt Wijninga. Vooral Oekraïne heeft er op dit moment baat bij, omdat het land 'geen noemenswaardige' luchtmacht heeft. "Met vliegtuigen kunnen ze niks, maar met de Himars plegen ze heel succesvol interdictie - dat is het verstoren van het vijandelijke vermogen om de frontlinie te bevoorraden. Bijvoorbeeld door aanvoerlijnen te vernietigen en commandoposten uit te schakelen."
Ook Zandee zegt dat de Himars in de huidige oorlog 'bewezen heeft een effectief wapen te zijn'.
'Slagkracht nodig'
Dat de ballistische raketten met gps gestuurd worden, vindt Wijninga een belangrijk element. "Je wilt op 300 kilometer afstand heel precies een munitiedepot raken. Het liefst met één bom. Dat kan met de Himars."
De suggestie dat Nederland misschien - in militair opzicht - aan de kleine kant is voor zo'n spectaculair aanvalswapen, wijst Wijninga stellig van de hand. "We zijn onderdeel van het NAVO-bondgenootschap, en dat heeft in de huidige wereld behoefte aan dit wapen. Bovendien, Nederland kan met de F-35-straaljager 1000 kilometer doordringen in vijandelijk gebied. Dan staat een artilleriesysteem waarmee je 300 kilometer haalt wel in verhouding. Je hebt die militaire slagkracht gewoon nodig."