Veel elektrische fietsen illegaal op de weg: ze gaan 'gevaarlijk hard'
Je ziet ze steeds vaker rijden, soms zitten er zelfs jonge kinderen op: fatbikes en kleine elektrische fietsen. Ze gaan hard, je hoeft vaak niet te trappen en soms zit er zelfs een gashendel op. Maar er is verwarring over de regels rondom de elektrische tweewielers; zo zijn niet alle varianten officieel goedgekeurd en rijden mensen onbewust onverzekerd rond.
Veel snelle tweewielers worden als elektrische (vouw)fiets verkocht, maar hebben het vermogen van een brommer. Sommige varianten zijn ook gevaarlijk en mogen helemaal niet de weg op, blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws. "Het voelt als een scooter, je gaat hartstikke hard", zegt Annemieke Zerdoun, juridisch expert bij de ANWB. "Ik zou het echt niet doen; het mag ook gewoon niet. Het is gewoon gevaarlijk."
Elektrische fietsen met zo'n groot vermogen kunnen de openbare weg wél op als ze zijn goedgekeurd als brommer en een blauw kenteken hebben. Ook moet de bestuurder minimaal 16 zijn en een brommerrijbewijs hebben.
In deze video leggen we uit waar je zelf op kunt letten bij de aanschaf van een elektrische fiets.
Niet duidelijk
Voor de gebruikers is het niet altijd duidelijk of hun fiets wel of niet is goedgekeurd. Volgens de ANWB brengt dat veel risico's met zich mee. "Mensen weten dit vaak niet en het kan met name problematisch zijn na een aanrijding, want waarschijnlijk rijd jij - of rijdt je kind - op iets dat helemaal niet op de weg mag of niet goed verzekerd is", legt Zerdoun uit. Als zo'n fiets niet aan de regels voldoet, kun je ook een boete krijgen.
De ANWB geeft als tip om de specificaties van een elektrische fiets goed te controleren, zeker als de fiets een groot vermogen of een gashendel heeft. "De kans is groot dat het helemaal geen elektrische fiets is."
Onduidelijk
Om duidelijkheid te krijgen over de regels belde RTL Nieuws onder meer met de politie, de Rijksdienst voor het Wegverkeer en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Uiteindelijk kwam de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) met de antwoorden.
De fiets mag maximaal 25 kilometer per uur gaan en: "Als er een mogelijkheid is om te rijden zonder te trappen - met behulp van een gashendel of knop - dan is het nooit een fiets", legt de inspectie uit. Ook mag de hulpmotor een maximaal vermogen van 250 watt hebben.
De ANWB vindt dat de regels veel beter uitgelegd moeten worden om gevaarlijke situaties te voorkomen.
Op vingers getikt
Eind vorig jaar werden tientallen internetaanbieders van fatbikes nog op de vingers getikt door de ILT. Uit onderzoek bleek toen dat de aanbieders voertuigen zonder goedkeuring verkochten. "De veiligheid voor de bestuurder en het overige verkeer wordt niet geborgd", zegt een woordvoerder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat tegen RTL Nieuws.
Een van de websites die een voertuig met een motor van 350 watt aanbiedt als elektrische fiets is Bol.com. De webwinkel is 'bezig met een onderzoek naar de categorie elektrische fietsen', laat ze in een reactie weten. De winkel wil verkooppartners de gelegenheid geven om aan te tonen dat hun fietsen aan de eisen voldoen. Daarbij overlegt Bol.com met de ILT hoe het assortiment gecontroleerd kan worden. Een paar artikelen zijn inmiddels offline gehaald.
De SUPER73 e-bike is zo'n model waar verwarring over bestaat. De producent en een Nederlandse verkoper van het model zeggen dat het voertuig aan de wet- en regelgeving in Europa voldoet. Maar de e-bike met een vermogen van 1000 watt, begrensd op 250 watt, is volgens de ANWB en de ILT niet toegestaan op de openbare weg.
Populair
Een ding staat vast: elektrische fietsen zijn razend populair. Tijl Vos van fietshandel Fatdaddy zegt: "Ten opzichte van vorig jaar hebben we een verdubbeling aan verkopen."
Uit een rondvraag blijkt dat verkopers van fatbikes en elektrische fietsen vooral een groeiende trend onder jongeren zien. "Het is een fiets waar mensen op gezien willen worden", zegt een verkoper van elektrische vouwfietsen.