Meer Oekraïense mannen naar Nederland: 'Proberen leger te ontlopen'
De komende tijd zal de instroom van Oekraïners naar Nederland 'gestaag aanhouden', verwacht Clingendael, het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen. Geleidelijk aan komen meer Oekraïense mannen naar Nederland om de oorlog met Rusland te ontvluchten.
Dat leidt soms tot wrijving binnen de groep ontheemden uit Oekraïne in Nederland, aldus Clingendael na onderzoek in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
In het begin van de oorlog ontvluchtten vooral Oekraïense vrouwen en kinderen hun land. Clingendael ziet intussen een 'gestage toename' van het aantal mannen tussen de 18 en 60 jaar dat naar Nederland komt. Dit komt onder meer omdat er verschillende legale mogelijkheden zijn om ontheffing voor de dienstplicht te krijgen.
Mogelijk omkoping
Daarnaast zijn er berichten dat dienstplichtige mannen via omkoping ontheffing hebben verkregen. Ook zijn veel jongens die naar Nederland kwamen inmiddels 18 jaar geworden. Het gaat om 'geringe' aantallen, stelt Clingendael.
Toch is deze verschuiving relevant voor 'de beschermingsopdracht' van Nederland, schrijft het instituut. Een deel van deze mannen heeft mogelijk de Oekraïense wet overtreden. "Dit kan een drempel opwerpen voor terugkeer, als hen daar in de toekomst maatregelen te wachten staan."
Ook kan het gevolgen hebben voor de verhoudingen binnen de diaspora in verband met kritiek op 'deserteurs', zegt Clingendael. Daarnaast kiezen vrouwen en kinderen er eerder voor om in Nederland te blijven als hun man/vader zich hier ook heeft gevestigd.
De laatste vier weken hebben wekelijks zo'n 635 ontheemden uit Oekraïne zich ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP). Eind oktober telde Nederland 83.850 ontheemden uit Oekraïne in de noodopvang en 410 in de crisisnoodopvang. De bezettingsgraad in de noodopvang bedraagt 99,3 procent, schrijft staatssecretaris Christophe van der Maat (Asielzaken) aan de Tweede Kamer.
De gestage toename van het aantal Oekraïense vluchtelingen komt volgens Clingendael vooral door de 'precaire veiligheidssituatie in sommige delen van Oekraïne, de beschikbaarheid (of afwezigheid) van basisvoorzieningen zoals water, gas en elektriciteit, het groeiende aantal pogingen van mannen om mobilisatie te ontvluchten en een tekort aan werkgelegenheid'.