Ruim 1200 vuurwerkslachtoffers: ernst letsel neemt toe, vooral onder jongeren
Bij de afgelopen jaarwisseling zijn 1212 mensen gewond geraakt door vuurwerk, blijkt uit cijfers van VeiligheidNL. Zij werden behandeld door de huisarts of op spoedeisendehulpafdelingen. Meer dan vijftig van hen raakten zwaargewond, maar over het precieze aantal bestaat geen duidelijkheid, zegt VeiligheidNL.
Zwaargewond betekent dat iemand te kampen heeft met gezichtsverlies, ernstige brandwonden, (open) botbreuken of zelfs amputatie.
Er is sprake van een lichte daling van het totaalaantal vuurwerkslachtoffers. Van deze 1212 slachtoffers werden er 365 behandeld op spoedeisendehulpafdelingen. 29 procent van hen was daar terechtgekomen door ongevallen met zwaar illegaal vuurwerk, zoals mortierbommen, nitraten en cobra's.
Volgens VeiligheidNL is de ernst van het letsel en het aantal ziekenhuisopnames toegenomen, ook al is er sprake van een daling van het totaalaantal vuurwerkslachtoffers. "Deze toename is zeer zorgelijk", zegt directeur Martijntje Bakker. "Het laat eens en te meer zien welke verwoestende, permanente uitwerking vuurwerk kan hebben wanneer het misgaat. Het is niet voor niets illegaal. Wat ons extra zorgen baart is dat het met name een jonge groep slachtoffers betreft die kennelijk de middelen hebben of krijgen om aan dit vuurwerk te komen."
Stijging onder jongeren
Veruit het grootste deel van de vuurwerkslachtoffers betreft jongens en mannen: het gaat om driekwart van het totaal. De helft was net zoals vorige jaarwisseling jonger dan 20 jaar. VeiligheidNL noemt dit een 'zorgwekkende ontwikkeling' die laat zien er naast opsporing en handhaving, extra voorlichting nodig is bij jongeren.
De cijfers van VeiligheidNL maken deel uit van een Kamerbrief van minister Yeşilgöz (Justitie) en staatssecretaris Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) over de afgelopen oud en nieuw. Daarin staat verder dat het aantal geweldsincidenten met ruim 29 procent daalde naar 7437. Het gaat daarbij om onder andere meldingen van mishandeling, bedreiging, aantasting van de openbare orde en beschadigingen door vuurwerk.
In totaal werden 156 mensen aangehouden op verdenking van een misdrijf dat verband houdt met de jaarwisseling. Vorig jaar waren dat er nog 161.
Het aantal incidenten is nu op laagste niveau in dik 10 jaar, zegt criminoloog Marnix Eysink Smeets. "Het aantal aanhoudingen ging ietsjes omhoog, maar is nog steeds 70 procent lager dan 10 jaar geleden."
Pakkans
Vaak gaat het volgens Eysink Smeets om impulsdelicten. "Dan heb je er van tevoren niet echt over nagedacht." Wat niet goed gaat, is dat de pakkans daalt, zegt hij. "Het aantal aanhoudingen en verdachten daalt harder dan de incidenten. Maar de politie zegt: we tillen er zwaar aan, dan verwacht je dat ze inzetten op aanhoudingen."
Het aantal vuurwerkletsels kan misschien iets gedaald zijn, maar jongeren zijn wel vaker ernstig gewond. "Daar heb je de hamvraag te pakken. Dat is het zware illegale vuurwerk en daar heeft de politie het moeilijk mee."
Illegaal vuurwerk
En toch: je kan volgens Eysink Smeets niet zeggen dat de jaarwisseling steeds heftiger wordt. "Tenzij het gaat om de impact van het grote illegale vuurwerk wat deels ook als wapen wordt gebruikt. Daar moeten we het dus over hebben."
Eysink Smeets is duidelijk: "Er moeten meer mensen worden aangehouden. En dat blijkt niet uit deze getallen."