Kabinet niet op de hoogte

'Nederlandse spion saboteerde atoomcomplex in Iran'

Door RTL Nieuws··Aangepast:
© EPA'Nederlandse spion saboteerde atoomcomplex in Iran'
RTL

Een Nederlandse spion heeft in 2007 een cruciale rol gespeeld bij het saboteren van het nucleaire programma van Iran. Dat meldt De Volkskrant die daarvoor jaren onderzoek deed.

Het atoomprogramma werd lamgelegd door het zogeheten Stuxnet-virus. Honderden ultracentrifuges, die nodig zijn voor het verrijken van uranium, werden gesaboteerd en dat betekende jaren vertraging voor het Iraanse kernwapenprogramma.

Geheime software

De infiltrant had daarvoor geheime software geïnstalleerd in het ondergrondse nucleaire complex in de Iraanse stad Natanz. De man die verantwoordelijk is voor deze sabotage-actie, is volgens de Volkskrant Erik van Sabben, die destijds 36 jaar oud was en in Dubai woonde. Hij werkte bij een bedrijf voor zwaar transport.

De beruchte operatie 'Stuxnet' werd in 2004 al opgezet door Amerikanen en Israëliërs. De krant onthulde eerder al dat Nederland de spion had geworven, maar het was niet bekend dat het ook om een Nederlander ging.

Foto van Erik van Sabben, gedeeld bij een overlijdensbericht
Foto van Erik van Sabben, gedeeld bij een overlijdensbericht

Twee weken nadat hij was geslaagd in zijn opdracht, kwam Van Sabben om het leven bij een ongeluk in Sharjah, in de buurt van Dubai. Hij reed op 16 januari 2009 op zijn motor, raakte van de weg en sloeg over de kop. Hij liet zijn Iraanse vrouw en twee kinderen uit een eerder huwelijk na.

Geen opzet

Vrienden en familie gaan nog altijd uit van een ongeluk. Op basis van getuigenverklaringen blijkt niets dat wijst op mogelijke opzet.

Van Sabben, geboren in Vlissingen, zou in 2005 zijn gerekruteerd door de AIVD. Hij had de juiste technische kennis, en ook vele contacten in de regio. 

De inlichtingendiensten AIVD en MIVD werkten dus mee, maar zouden er niet van op de hoogte zijn geweest dat Van Sabben zelf het virus bij het atoomcomplex naar binnen bracht. Een inlichtingenbron zegt dat 'de Amerikanen ons keihard hebben gebruikt'.

Het kabinet-Balkenende IV lijkt volgens De Volkskrant niet op de hoogte te zijn gebracht. Ook de commissie Stiekem, waarin fractievoorzitters van de grootste partijen worden geïnformeerd over wat de AIVD en MIVD doen, zouden niets hebben geweten. Kamerleden eisen opheldering in de zaak.

Lees meer over
Jan Peter BalkenendeAIVDMIVDCIASpionageKernwapensIranVerenigde StatenIsraël