Extreme blaasklachten jongeren door ketamine: 'Helse pijn en elke 5 minuten plassen'

Het verhaal van Juul is een verhaal dat uroloog in opleiding Wouter van der Sanden vaak hoort. In 2022 richtte hij een ketaminepoli op in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch. Het aantal patiënten dat daar terechtkomt, is enorm toegenomen. Maandelijks gaat het om zo'n 20 tot 30 mensen met ernstige blaasproblemen door ketaminegebruik. Een halfjaar geleden ging het nog om drie tot vijf nieuwe patiënten per maand. 

"In de zomer heb ik een explosie aan patiënten gehad, en die trend is nog steeds stijgende. Het is eigenlijk jammer dat de poli een succes moet zijn", zegt hij. Van der Sanden krijgt geregeld vragen van collega's uit andere ziekenhuizen. En ook artsen uit het buitenland zijn geïnteresseerd in de aanpak uit Den Bosch.

De toename komt volgens Van der Sanden vooral door de aandacht die er de afgelopen tijd voor de poli is geweest, onder meer in de media. "Het taboe is eraf", zegt hij. Mensen durven volgens hem sneller te praten over hun ketaminegebruik en de klachten die ze daardoor ervaren. "Patiënten zijn mondiger en nemen zelf contact op, en zorgverleners herkennen de klachten eerder."

Gebruik uit verveling

Juul was 15 toen ze begon te gebruiken. Het was 2020 en er heerste corona. Scholen waren dicht, uitgaan was niet mogelijk. Juul verveelde zich, net als haar vrienden. "We zaten alleen maar thuis. In die tijd hebben mijn vrienden en ik heel veel dingen geprobeerd", vertelt ze aan RTL Nieuws.

Eén van die 'dingen' was ketamine. Haar vrienden gebruikten het incidenteel, maar Juul kon er niet vanaf blijven. "Ik was heel naïef. Ik voelde me er chill door. Ik hoefde nergens meer aan te denken. Er was rust in mijn hoofd. Eerst deed ik het alleen omdat het leuk was. Maar later gebruikte ik het om mijn stress te onderdrukken. Want met ketamine ben je even niet jezelf."

Wat is ketamine? 

Ketamine is er in poedervorm en als vloeistof, en is gemaakt als middel dat werkt tegen pijn of narcosemiddel voor mensen en dieren, schrijft het Trimbos-instituut op zijn website. Vanwege de sterke werking wordt het middel bijvoorbeeld gebruikt om paarden onder zeil te brengen. 

Ketamine is populair bij uitgaanspubliek. 22,1 procent van de frequente stappers tussen de 15 en 35 jaar heeft het wel eens gebruikt. Meestal wordt het gesnoven. In 2022 was er een vervijfvoudiging van het aantal ketamine-incidenten waarmee mensen op de spoedeisende hulp komen.

Bron: Trimbos

Juul bleef gebruiken, en gebruiken. Tweeëneenhalf jaar lang. "Op mijn hoogtepunt gebruikte ik minimaal 10 gram per dag, zelfs 's nachts."

Ze viel kilo's af en ze kreeg zogenoemde ketaminekrampen. "Hevige krampen in je maag die doortrekken tot je ribben en bovenrug. Ik kon niet lopen en ik kon niet zitten. Ik ging op de raarste tijden 's nachts in bad om de pijn heel even te verlichten."

Om de vijf minuten plassen door ketamine

De ketamine zorgde ook voor ernstige problemen met haar blaas. "Ik moest om de vijf minuten plassen. Het brandde, ik voelde mijn blaas verkrampen. Ik kon mijn plas niet inhouden, ik moest rennen naar de wc. Ik moest soms snel stoppen langs de weg om te plassen." En ja, dat ging ook wel eens is. "Soms plaste ik in mijn broek."

Uiteindelijk kreeg haar omgeving wel door dat Juul verslaafd was, en werd ze met spoed opgenomen in in een verslavingskliniek. "Ik was een gevaar voor mezelf."

Vooral jongeren met blaasproblemen door ketamine

Voor medische hulp kunnen (ex)ketaminegebruikers zoals Juul terecht op de ketaminepoli in het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Wel moeten ze gemiddeld drie maanden wachten voordat ze kunnen worden geholpen. "Ik kan ze niet allemaal meer zien", zegt uroloog in opleiding Van der Sanden. "De poli is twee dagen per maand open en dat is te weinig voor de vraag."

Reden om uit te breiden. Komende zomer wordt een verslavingsarts aan het team van Van der Sanden toegevoegd. "En de operaties die voortvloeien uit deze poli doe ik niet meer alleen, maar met een collega-uroloog."

De poli in Den Bosch wordt vooral bezocht door mensen onder de 35 jaar, met uitschieters naar beneden. "Ik heb een tiental 16-jarigen gehad. Die beginnen dan al op hun 12de met gebruiken." Het gaat om mensen die nog verslaafd zijn en te veel pijnklachten krijgen als ze stoppen, en mensen die zijn gestopt maar nog veel last van hun blaas hebben. "Wij helpen mensen ook met afkicken, ik heb nauw contact met verslavingsklinieken."

Blaasklachten door ketamine

Dertig keer per uur moeten plassen, pijn bij het plassen, hevig pijn in je buik, bloedstolsels plassen, slecht werkende nieren. Blaasklachten als gevolg van ketaminegebruik zijn 'honderd keer erger dan blaasontsteking'. In uiterste gevallen moet de blaas worden verwijderd en moeten patiënten levenslang een stoma.

Bron: Jeroen Bosch Ziekenhuis

Juul was 15 toen ze voor het eerst ketamine gebruikte en 16 toen ze verslaafd raakte. Ze is nu afgekickt, maar vier jaar laten zit ze nog met de problemen en het is de vraag of ze er ooit helemaal vanaf komt. In het Jeroen Bosch Ziekenhuis bleek dat haar blaas door de ketamine ernstig was aangetast. Er zaten zweren in haar blaas. "Die hebben ze voor een deel weggelaserd. Maar ze konden niet alles doen, omdat het een stuk erger was dan ze dachten. Het ging even beter, maar nu ben ik weer terug bij af. Ik hoef niet meer elke vijf minuten naar de wc. Maar die pijn die ik nu heb, daar is niet mee te leven."

Juul wil graag zo open mogelijk praten over haar verslaving en de fysieke problemen als gevolg daarvan. "Het duurde even voordat ik dat kon. Maar de pijnen die ik heb, gun ik mijn ergste vijand niet. Mensen weten gewoon de gevolgen niet. Ik wil mensen waarschuwen. Als je elk weekend gebruikt ben je ook al verslaafd. Je moet op je hoede zijn. Dit is echt geen grapje."