Ook dieren herkennen geweld: adelaars mijden delen Oekraïne sinds oorlog
Dat mensen oorlogsgebied herkennen en daarom mijden of eruit vertrekken is natuurlijk bekend. Maar over hoe oorlog dieren beïnvloedt, weten we veel minder. Nieuw onderzoek helpt een handje: wetenschappers tonen aan dat adelaars, sinds de oorlog in Oekraïne is begonnen, totaal anders zijn gaan vliegen over het land.
Het gaat hier specifiek om de bastaardarend. De dieren herkennen niet alleen artillerievuur, tanks en gevechtsvliegtuigen. Maar ook wanneer er ergens troepenopbouw plaatsvindt, mijden de adelaars het gebied, schrijft de Britse omroep BBC.
Normaal gesproken vliegen de dieren over Oekraïne in hun jaarlijkse trek van landen zoals Griekenland of Zuid-Soedan naar Belarus. Daar broeden ze vervolgens in het voorjaar.
De wetenschappers bestudeerden data van adelaars met een gps-tracker in de eerste maanden na de Russische inval van Oekraïne in februari 2022. "De oorlog heeft een gigantische impact gehad op de mensen en hun omgeving daar. Onze bevindingen tonen nu ook wat het met deze dieren doet", zegt een van de betrokken wetenschappers.
In 2017 werd al gestart met het volgen van de vogels. Dat had toen nog heel andere doeleinden dan te kijken hoe de dieren zich in oorlogsgebied zouden gedragen. Die bevindingen tonen nu aan dat de dieren gemiddeld veel minder tijd doorbrengen in Oekraïne op hun tussenstops. Ook vliegen ze gemiddeld langere afstanden aan één stuk.
Te weinig eten en drinken
Dat is niet bepaald positief: voor trekvogels is het van belang dat ze op hun tussenstops voldoende tijd hebben om goed te eten en drinken en dat ze een schuilplaats hebben. Dat is in oorlogsgebied vaak niet het geval. Hierdoor verloren ze onderweg meer energie en kwamen ze, doordat hun route wijzigde, ook vaak pas later aan.
Hoewel alle vogels die werden gevolgd nog steeds in leven zijn, vermoeden de wetenschappers dat de stressvolle ervaringen mogelijk wel invloed hebben gehad op het broedproces van de vogels.