50 graden en vochtig: 'Situatie in India levensgevaarlijk'
"Levensgevaarlijk, dit zijn echt extreme situaties." Dat zegt inspanningsfysioloog Koen Levels over de weersituatie in India. De temperatuur ging deze week in New Delhi richting de 50 graden. En de luchtvochtigheid helpt ook niet mee.
Gisteren werd al de eerste dode door de hitte gemeld. Een 40-jarige man in New Delhi zou bevangen zijn door de hitte en een hartaanval hebben gekregen. Het aantal slachtoffers loopt op.
Er zijn verschillende maatregelen genomen. Zo wordt schaduw gecreëerd op bouwcomplexen en is iedereen vrij vanaf 15.00 uur 's middags. Er wordt op een aantal punten ook water uitgedeeld.
Minder goed zweten
In zulke omstandigheden komt je lichaam in de problemen, zegt Levels, die werkt bij de VU in Amsterdam. Dat komt omdat je lichaam niet meer voldoende kan afkoelen. Want een hoge temperatuur is tot daar aan toe. Als de luchtvochtigheid stijgt, kun je steeds minder goed zweten. Het kan grote gevolgen hebben.
In Delhi liep de temperatuur dus op naar 50 graden deze week, mogelijk zelfs iets hoger. Dat laatste is nog onzeker, want het meetstation dat een waarde van 52 graden aangaf, had misschien te kampen met een storing. De luchtvochtigheid was volgens het Indiase KNMI tussen de 30 en 43 procent. Nog niet schrikbarend hoog, maar wel lastig te verduren in combinatie met de temperatuur.
Correspondent Thom Schelstraete laat in de stad Varanasi zien wat de hitte met inwoners doet:
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Maar hoe gevaarlijk is het nou? Om dat inzichtelijk te maken, wordt de term Wet Bulb Globe Temperature gebruikt. De tabel die daarbij hoort, zie je hieronder. Een hoge temperatuur in combinatie met een hoge luchtvochtigheid zorgt voor de hoogste waarden.
Waardes in India schrikbarend hoog
De tabel gaat uit van een zonnige dag en niet veel wind, want ook die elementen hebben invloed op het afkoelen van je lichaam. "De tabel is een soort stoplicht", zegt Levels. Oppassen dus als het rood wordt. En bij zwart gaan alle noodsignalen af.
Je ziet al snel: als het 50 graden is met een luchtvochtigheid van 35, worden zelfs de uiterste (zwarte) waarden ruimschoots overschreden. Gevaarlijk dus om buiten te zijn. Het Indiase KNMI heeft daarom ook een waarschuwing afgegeven en roept op om extreem goed te letten op kwetsbare mensen.
Hittestress ligt op de loer
"Hier kan je lichaam niet tegenop", zegt fysioloog Levels. "Je kunt echt het beste binnenblijven en niet te veel doen."
Hittestress ligt op dit soort dagen op de loer. Het hart moet harder werken, en als je te weinig drinkt, wordt dat effect versterkt. Kortademigheid en vermoeidheid zijn mogelijke gevolgen, maar in het ergste geval kunnen ook hartinfarcten of beroertes voorkomen, schrijft het RadboudUMC.
In de jungle ook gevaarlijk
In de bovenstaande tabel is te zien dat het gevaarlijk kan worden vanaf een waarde van 29,5. "Zwart begint bij 31, en bij een warme zomerdag in Nederland kom je daar vaak al wel aan", zegt Levels. En dat aantal dagen neemt toe door klimaatverandering. "Als je ziet hoe zich dat ontwikkelt de laatste tien, vijftien jaar, dan schrik je wel."
Het is dus niet zo dat woestijngebieden zoals de Sahara per definitie de meest gevaarlijke gebieden zijn. Niet dat het er goed toeven is, maar 'de luchtvochtigheid is daar laag, je kunt er beter zweten', zegt Levels.
Het blijft nog wel even heet
Echt link is het in een paar Aziatische landen, zoals dus in India. Maar ook in Zuid-Amerika zijn er gebieden waar je goed moet opletten. "In de jungle bijvoorbeeld, maar ook in Suriname. Daar kan de luchtvochtigheid soms stijgen tot 80 procent."
Verlichting komt er in India nog even niet. Meteorologen verwachten dat de hitte voorlopig niet noemenswaardig afneemt. Daarnaast rekenen ze op een extremer regenseizoen dat op het punt staat te beginnen.
Daarvan kregen India en buurland Bangladesh dit weekend ook al een voorproefje toen cycloon Remal toesloeg. Het was een van de langste tropische stormen ooit in het land.