Warme en natte lente perfect voor de mug: 'Het krioelt van de larven'

"Het wordt een heel interessant muggenseizoen", zegt bioloog Arnold van Vliet van de Wageningen Universiteit tegen RTL Nieuws. "De steekmug heeft vocht en een hoge temperatuur nodig. Hoe meer vocht, hoe beter, en we hebben gezien dat het extreem veel heeft geregend."

Hoe meer water er valt, hoe meer plekken er zijn voor de mug om zijn eitjes te leggen. Stilstaand water is daarvoor perfect, dus ook kleine bakjes, potjes, enzovoort, etcetera. Vervolgens ontwikkelen die eitjes zich het best als het warm is. Hoe warmer het is, hoe sneller het gaat. En dus is het dit jaar misschien wel flink raak.

329 millimeter in Limburg

De meeste neerslag viel deze lente volgens het KNMI in het Limburgse Beek. Daar viel 329 millimeter, waar normaal 153 millimeter valt. In het Noord-Hollandse Hoorn en op Terschelling viel met 178 millimeter het minste, maar dat was nog altijd een stuk meer dan de 124 millimeter die er normaal valt.

En dat is totaal anders dan vorig jaar, toen de lente ook warm was, maar het juist in deze periode ook bijna niet regende. "Fijn voor ons, maar helemaal niet voor de mug", zegt Van Vliet. "En dat is dit jaar totaal anders."

Honderden larven per liter water

Alle broedplaatsen voor muggen zijn dit jaar gevuld met water, zegt Van Vliet, die ieder jaar ook de overlast monitort met de muggenradar van Nature Today. Vooral in onze eigen tuinen. Dan moet je denken aan plantenbakken vol water, openstaande regentonnen, alles waar maar water in kan blijven staan. 

Van Vliet refereert aan een voorbeeld in zijn eigen tuin. Een oude plantenbak vol water stond daar al een tijdje regen te vangen. "Het krioelde er echt van de muggenlarven. Dat kunnen er zomaar honderden per liter water zijn."

Muggenradar slaat rood uit

De overlast van muggen zal er niet meteen morgen al zijn. Dat lijkt wel een beetje zo als je kijkt naar de muggenradar van Buienradar. Die radar vertaalt de weergegevens die van belang zijn voor muggenactiviteit. Dat zijn: temperatuur, luchtvochtigheid, neerslag en wind. 

De kaart kleurt rood: deze dagen komen er scores uit van 7 en 8. Maar belangrijk om te weten is dat een hoge score op de muggenradar geen gigantische overlast hoeft te betekenen.

Binnen twee weken van eitje tot mug

De omstandigheden zijn misschien goed, maar er zijn nog niet enorm veel muggen in deze tijd van het jaar. Dat komt later. Vooral in juli en augustus wordt overlast verwacht, tijdens het échte muggenseizoen. Dat komt omdat de populatie muggen zich moet opbouwen. Een mug kan wel meer dan honderd eitjes per keer leggen, en dus komen er gedurende de zomer steeds meer muggen bij. Tot het weer kouder wordt.

Het bijzondere aan dit jaar is dat de muggen dit jaar heel vroeg uit hun winterslaap zijn gekomen. "De eerste generatie steekmuggen zijn rond 23 mei uit het water gekropen", zegt Van Vliet. "Vorig jaar was dat op 10 juni, en 50 jaar geleden was dat pas rond 29 juni." 

Half augustus overlast het grootst

Dat betekent dat er meer generaties steekmuggen kunnen komen deze zomer. De vierde generatie verwachten we nu eind juli, en half augustus is de vijfde generatie er, zegt Van Vliet. "Mits er dan voldoende broedplaatsen zijn. Dan is de overlast het grootst."

Het kan dan snel gaan. De eitjes van de mug worden geplaatst op het wateroppervlak. Soms met wel 100 of meer eitjes tegelijk. "Na enkele dagen komen de larven tevoorschijn", schrijft het Kennis- en Adviescentrum dierplagen. Hoe hoger de temperatuur, hoe sneller het allemaal gaat. "Bij zomerse temperaturen duurt de ontwikkeling van ei tot mug gemiddeld 1 à 2 weken."

Wil je de overlast van muggen in je huis beperken? Dan is het vooral zaak om niet te veel stilstaand water om het huis te hebben. Omgooien die potjes en bakjes dus, als je niet zo'n liefhebber bent van de zoemende prikbeestjes.