Geheime klinieken op Filipijnen geven criminelen een nieuw gezicht
In de strijd tegen de georganiseerde misdaad heeft de politie op de Filipijnen een opmerkelijke ontdekking gedaan. Agenten stuitten op speciale geheime klinieken waar criminelen geopereerd kunnen worden, en zo een ander uiterlijk krijgen om arrestatie te ontlopen.
De ziekenhuizen zijn gelieerd aan Chinese criminele bendes uit het illegale gokcircuit.
Huid bleken
Bij een inval onlangs in Pasay City, een stad vlak bij de hoofdstad Manilla, vond de politie een arsenaal aan medische apparatuur, bedoeld om iemands uiterlijk volledig te veranderen. Er waren zelfs middelen om de huid te bleken.
"Er stond een operatietafel. Er lag medisch gereedschap voor het implanteren van tanden, voor haartransplantaties, alles om een verjongingsoperatie aan het gezicht te doen. Met al die ingrepen kun je een heel nieuw persoon creëren", zegt Winston John Casio tegen de site Asia Today. Casio is woordvoerder van PAOCC, de overheidscommissie die op de Filipijnen de strijd aangaat met georganiseerde criminaliteit.
De inval volgde op een tip, zegt Casio. En hij zegt dat er bij zijn commissie nog twee van dit soort illegale klinieken bekend zijn, die volgens hem veel groter zijn dan die in Pasay. Bij de inval in die kliniek werden drie dokters opgepakt die niet over de juiste papieren beschikten; twee Vietnamezen en een Chinees.
Ze gingen professioneel te werk, vertelt Casio. "Vanaf de buitenkant ziet het eruit als een gewone kliniek, maar binnen waren we verbaasd over de goede technologie die ze hebben. Ze vragen niet om identiteitsbewijzen. Je kunt op de vlucht zijn, of illegaal."
Miljardenbusiness
"Deze geheime ziekenhuizen laten zien hoe ver criminele bendes in Azië gaan om actief te kunnen blijven", zegt Zuidoost-Azië-correspondent Thom Schelstraete. "Ze opereren vaak vanuit omgebouwde casino’s of call centers en lichten mensen van over de hele wereld op. Het is een miljardenbusiness waar ze in de Filipijnen en de rest van de regio maar geen grip op weten te krijgen."
De Filipijnse autoriteiten denken dat de klinieken bedoeld zijn voor Chinese criminelen, die werkzaam zijn in de zogenoemde Pogo-gokindustrie. Wat dat precies is, behoeft enige uitleg.
Pogo's
Pogo staat voor Philippine Online Gambling Operations. Het zijn bedrijven die online gokken aanbieden, vooral aan Chinezen in het grote buurland overzee. Daar is het gokken illegaal.
Gokken in Azië is big business, en er is veel geld mee te verdienen, realiseerde ook de vorige Filipijnse president Rodrigo Duterte zich. Duterte werd berucht vanwege zijn keiharde aanpak van de drugshandel, maar hij omarmde het gokken.
Tijdens zijn presidentschap (2016-2022) werden er op de Filipijnen honderden Pogo’s toegestaan, die het online gokken voor de Chinese markt faciliteerden. Het ging om Filipijnse bedrijven, soms gerund door stromannen van Chinese goksyndicaten. Op het hoogtepunt werkten er honderdduizenden mensen in de Filipijnse goksector, Chinezen en lokale medewerkers. De Pogo’s leverden de staatskas naar schatting 500 miljoen dollar per jaar op.
Toen kwam de Covid-pandemie. Veel Chinezen keerden terug naar hun land, en veel van de Pogo’s werden opgeheven. Maar anderen gingen illegaal door, en gingen zich ook bezighouden met criminele activiteiten, zoals drugs- en vrouwenhandel en andere dubieuze praktijken als cybercrime en oplichting. Soms met hulp van corrupte politici en bestuurders.
Verbieden
De huidige president Marcos, aan de macht sinds 2022, wil van de criminele praktijken af. Zijn regering heeft met China afspraken gemaakt om de Pogo-bendes aan te pakken. Er is een wet in de maak om de Pogo's te verbieden. Maar omdat die organisaties vaak vertakkingen hebben over verschillende landen, is het niet makkelijk om ze uit te bannen.
Schelstraete verwacht dan ook niet dat het oprollen van de geheime ziekenhuizen in de Filipijnen een enorme impact zal hebben. "Daar zijn de bendes gewoonweg te groot voor geworden. Ze hebben nu zoveel geld tot hun beschikking dat ze die plastische chirurgie makkelijk ergens anders kunnen opzetten om zo arrestaties te blijven ontlopen."
Kopstukken
Omdat elk land een eigen aanpak heeft, lukt het de bendes om op andere plekken steeds opnieuw criminele activiteiten op te starten. "Er zijn het afgelopen jaar in Zuidoost-Azië meerdere oplichtingslocaties opgerold", zegt Schelstraete. "Maar het lukt de kopstukken van de bendes steeds om buiten schot te blijven. Daardoor blijven er nieuw locaties bijkomen en kunnen oplichters duizenden en duizenden slachtoffers blijven maken. Ze mikken op mensen van over de hele wereld, dus ook Nederland."
Omdat veel illegaal gebeurt is de precieze schaal van de oplichtingsindustrie in Azië onduidelijk. Volgens recent Amerikaans onderzoek zouden de bendes jaarlijks 64 miljard dollar buitmaken. Het United States Institute of Peace (USIP) noemt die inschatting nog 'aan de lage kant'.
De meeste bendes opereren inmiddels vanuit Myanmar, Laos en Cambodja, waar ze volgens USIP soms bescherming genieten 'van de heersende elites'.
Maar ook in de Filippijnen worden nog geregeld oplichtingslocaties opgerold. Afgelopen maart bevrijdde de politie ten noorden van Manilla nog honderden Filipino’s en Chinezen, die werden vastgehouden door een bende die zich voordeed als online gokbedrijf.
Schelstraete reisde vorig jaar naar Cambodja voor een reportage over de cyberslaven. In Azië worden duizenden mensen vastgehouden in zogenoemde ‘scam centers’, van waaruit mensen over de hele wereld online worden opgelicht. Schelstraete spreekt in deze video met een Taiwanees slachtoffer dat ternauwernood wist te ontsnappen: