Uitspraak in zedenzaak Ali B: 'Zijn gedrag in de rechtbank kan meespelen'
Ali B hoort vandaag de uitspraak in de zedenzaak tegen hem. Het OM eiste vorige maand een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 3 jaar voor twee aanrandingen en twee verkrachtingen van drie vrouwen. Gedurende het proces was Ali B veel aan het woord, sprak hij uitvoerig met journalisten en liet hij emotie zien in de rechtbank. Heeft die houding invloed op de hoogte van zijn straf?
Ali B hield in de rechtbank een uitvoerig pleidooi, maar is vandaag niet aanwezig bij de uitspraak. RTL Boulevard-misdaadverslaggever Jermaine Ellenkamp noemt de afwezigheid van Ali B 'opvallend' en voegt als vergelijking toe: "Ali plaatste zichzelf tijdens het proces op de voorgrond. Dat begon al op dag één, toen hij met een lach en vol vertrouwen de parkeergarage uit liep en interviews gaf."
In de media was volop aandacht voor het emotionele pleidooi van de rapper, waarvan je hier een stukje terugziet:
Hoe belangrijk vindt de rechtbank de proceshouding van een verdachte in een zedenzaak zoals deze? Kunnen tranen een rechter nog aanzetten tot het nemen van een milder besluit? En wat voor signaal geeft het af als iemand wegblijft bij een uitspraak?
Gedrag is belangrijk
"Het maakt zeker uit hoe iemand zich gedraagt in de rechtbank", zegt strafrechtadvocaat Ayse Çimen. "Hoewel het basisprincipe voor een rechter ligt in het bewijs dat volgt uit een dossier, speelt ook de verklaring van een verdachte op de zitting mee."
Rechters zijn immers ook gewoon mensen, die 'niet blind zijn voor iemands opstelling', zegt Çimen. "Het gaat er niet alleen om of je iets zegt, maar ook om hóé je iets zegt." Ook je fysieke houding speelt mee in de rechtbank. "Ga niet onderuit zitten, irriteer de rechter niet, want een geïrriteerde of boze rechter luistert minder goed. Kijk niet ongeïnteresseerd. Dat is zeker allemaal van belang."
Kenmerkend voor zedenzaken is bovendien dat het bewijs vaak mager is. Het is net wel of net niet genoeg voor een doorslaggevend besluit. "De houding van een verdachte in de rechtbank kan dan nog extra meespelen in het uiteindelijke besluit van de rechter."
De aanklacht
Na een uitzending van BOOS in januari 2022 over misstanden bij The Voice of Holland deden drie vrouwen aangifte tegen Ali B wegens aanranding en verkrachting. Ruim twee jaar later, in juni 2024, moest Ali B voor de rechtbank in Haarlem verschijnen. De rapper stond terecht voor twee aanrandingen en twee verkrachtingen van drie vrouwen.
Het Openbaar Ministerie meent dat Ali B schuldig is aan twee verkrachtingen en twee aanrandingen en eiste vorige maand een gevangenisstraf van drie jaar tegen de rapper.
De advocaat van Ali B, Bart Swier, vroeg in zijn pleidooi vrijspraak voor Ali B in alle zaken die tegen hem zijn aangespannen. Hij noemde de verklaringen van de drie vrouwen die hem beschuldigen onbetrouwbaar.
De advocaat van Ali B gaf aan dat de rapper niet naar de rechtbank zal komen om de uitspraak aan te horen. Maar dat maakt volgens Çimen niets uit. "Als een rechter echt wil dat je komt, dan zal de rechter dat duidelijk maken."
"Daarbij was er in het geval van Ali B ook sprake van een heel mediacircus, en je weet dat dat er ook bijkomt als hij naar de rechtbank komt." Maar Çimen benadrukt dat de aanwezigheid van de verdachte bij de uitspraak in geen enkel proces van invloed is.
Op zoek naar de waarheid
Het is hoe dan ook ontzettend lastig om een oordeel te vellen in zedenzaken, ongeacht of er sprake is van de betrokkenheid van bekende personen of niet. "Het heeft te maken met de weging en waardering van de bewijsmiddelen die er zijn. Je probeert als rechter tijdens het verloop van het proces zo dicht mogelijk bij de waarheid te komen."
"Voor een rechter geldt: hoe meer je weet, hoe meer je kunt meenemen in het uiteindelijke besluit en in de weging bij het vinden van een passende straf. De houding van een verdachte kan hierin dus zeker extra meespelen."