Nederlandse bevolking groeit minder hard: minder immigratie, minder baby's
De bevolking is in de eerste helft van 2024 minder gegroeid, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Er waren vooral minder immigranten dan een jaar eerder, het aantal emigranten nam toe en er overleden meer mensen dan dat er werden geboren.
Nederland telde eind juni 17,98 miljoen inwoners. Midden augustus zal de grens van 18 miljoen inwoners worden gepasseerd, verwacht het onderzoeksbureau. "Al een aantal maanden staat dit moment eraan te komen, maar het schuift steeds verder naar achteren", zegt Tanja Traag van het CBS. De reden dat de grens van 18 miljoen nog niet is bereikt, komt doordat de bevolkingsgroei achterblijft.
Doordat er meer mensen overlijden dan er geboren worden, komt de groei volledig door buitenlandse migratie. In het eerste halfjaar van 2024 kwamen 138.000 mensen naar Nederland en vertrokken er 92.000 naar het buitenland. Er kwamen dus meer mensen bij dan dat er vertrokken, maar dit zijn er minder dan in dezelfde periode vorig jaar. "Ook vorig jaar kwamen er nog vluchtelingen uit Oekraïne naar Nederland. Dat zijn er dit jaar een stuk minder. Daarnaast: veel immigranten blijven tijdelijk, het is een continue flow tussen mensen die komen en weer vertrekken."
Het migratiesaldo van vrijwel alle andere Europese landen daalde. "Dit zien we ook buiten Europa. Uit India komen voornamelijk kennismigranten naar Nederland, maar ook deze groep is duidelijk teruggelopen." Het is niet bekend waarom Nederland momenteel minder in trek is.
Lage geboortecijfers
In het eerste halfjaar van 2024 zijn er bijna duizend kinderen meer geboren dan in dezelfde periode vorig jaar. "Maar op lange termijn is het geboortecijfer laag, dit terwijl het aantal mensen dat overlijdt ieder jaar een beetje toeneemt als gevolg van de vergrijzing."
Dit betekent dat de bevolking op termijn zou krimpen als er geen migranten naar Nederland zouden komen.
Het geboortecijfer daalt gestaag sinds 2010, toen er gemiddeld 1,8 kinderen per vrouw werden geboren. In 2023 werden er 1,4 kinderen per vrouw geboren. "Vooral bij een groep vrouwen die weinig diploma's hebben en die kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt zien we het gemiddeld aantal kinderen afnemen. Dit komt waarschijnlijk voornamelijk doordat ze door hun kwetsbare positie op de arbeidsmarkt geen betaalbare gezinswoning kunnen vinden. Meer jonge stellen met een kinderwens stellen hun wens uit vanwege krapte op de woningmarkt."
Minder baby's in Europa
In vrijwel alle andere Europese landen is het gemiddeld aantal kinderen ook gedaald. De Zuid-Europese landen hebben het laagste gemiddelde kindertal; dit varieert van 1,2 voor Spanje tot 1,4 voor Portugal, blijkt uit cijfers over 2022.
Toch denkt Traag dat het aantal geboortes in de nabije toekomst in Nederland zal toenemen. "Dat komt door de migratie, de verwachting is dat er relatief veel jonge vrouwen naar Nederland zullen komen. Hierdoor zal het geboortecijfer door migranten uit alle groepen omhooggaan."