Trump als redder van Amerika's katten, waar komt de hoax vandaan?

Al dagen kun je ze op sociale media als X zien langskomen: met kunstmatige intelligentie (AI) gemaakt afbeeldingen van een gespierde Trump met katten, eenden en honden. Sommige zijn schattig, andere hebben een duidelijk racistische ondertoon. Je ziet bijvoorbeeld Trump wegrennen met twee katten onder zijn arm, achtervolgd door zwarte mannen. Of hij is zwaarbewapend. Vaak staat erbij: red onze huisdieren. Deze plaatste Trumps zoon Donald junior de dag voor het debat:

De boodschap van de dierenplaatjes: Donald Trump beschermt Amerika's huisdieren, tegen immigranten. In het debat begon Trump erover, tot verbijstering van Kamala Harris. "In Springfield eten ze de honden. De mensen die binnenkomen, die eten de katten. Ze eten de huisdieren van de mensen die hier wonen. Dat is wat er gebeurt in dit land. En het is een schande", aldus Trump, die daar Harris en de Democraten de schuld van geeft.

Autoriteiten ontkennen verhaal

De organisatoren van het debat lieten meteen weten dat de autoriteiten in de Amerikaanse plaats Springfield in Ohio het verhaal ontkennen: er worden geen honden en katten opgegeten door migranten.

Het debatfragment zie je hier:

"Het is bizar", zegt Amerika-correspondent Erik Mouthaan. "Een compleet verzonnen verhaal – immigranten uit Haïti die honden en katten zouden eten – dat vervolgens wordt rondgebazuind door een presidentskandidaat. Dat heb ik nog nooit meegemaakt. De gemeente in die stad, de politie, de asielinstanties: ze zeggen allemaal dat er geen bewijs voor is. Maar Trump zegt in het debat: 'Ik heb het op tv gezien'. Heel rechts Amerika praat erover."

Migratie belangrijk thema

Mouthaan vervolgt: "Trump probeert met dit soort uitspraken de verkiezingsstrijd zoveel mogelijk over migratie te laten gaan. Het is zijn belangrijkste wapen tegen de Democraten, en zijn strategie is xenofobie. De Amerikanen bang maken voor migranten, inspelen op basale gevoelens van angst. Eerst noemde hij de migranten criminelen en verkrachters, nu doet hij er een schep bovenop. 'Ze komen zelfs je huisdieren opeten'. Dat het niet waar is, maakt voor hem helemaal niet uit. Als het maar over migratie gaat. En dat gebeurt dus."

Het gerucht over Springfield stak begin september de kop op, en zou voor het eerst te lezen zijn geweest in een bericht op Facebook. Daarin zegt een gebruiker dat een vriendin van de dochter van de buurman haar kat miste en het dier vervolgens zag hangen aan een tak bij Haïtiaanse buren, die het dier aan stukken zouden hebben gesneden om op te eten. Er staat ook dat dit met honden, eenden en ganzen gebeurde. Het verhaal werd meteen opgepikt door uiterst rechts en in hoog tempo verspreid op sociale media.

Amerikaanse vrouw

Miljoenen mensen zagen het. Om het verhaal te ondersteunen, gaat er ook een video rond van een vrouw die ervan wordt beschuldigd dat ze een kat zou hebben gegeten, maar zij is volgens de politie Amerikaanse, en het is bovendien in een andere stad in de staat Ohio.

Migratie is natuurlijk een belangrijk thema in de Amerikaanse verkiezingsstrijd, en op sommige plekken zijn de gevolgen daarvan voelbaar. Zoals in Springfield, Ohio. Clark County, waar het stadje ligt, heeft de laatste jaren vele duizenden legale migranten uit Haïti opgevangen, en dat zorgt soms voor spanningen met de lokale bevolking. Zeker na een verkeersongeval vorig jaar waarbij door de schuld van een Haïtiaanse migrant een dode viel, een 11-jarige jongen.

Ook dat verhaal werd gisteren in een tweet van het campagneteam van Trump en Vance gebruikt als argument tegen migratie. "Een kind is vermoord door een Haïtiaanse migrant die door Kamala Harris het land binnen is gelaten", schreef het team op X. Tot afschuw van de familie van de jongen, die zegt dat zijn dood een tragisch ongeluk was en wil dat de naam van de jongen niet langer voor politieke doeleinden wordt gebruikt:

Maar ook al zei de politie begin september al dat er voor het eten van dieren geen bewijzen zijn, het Trump-team maakt gretig gebruik van het verhaal. Trumps kandidaat voor het vice-presidentschap JD Vance bijvoorbeeld.

Want de strategie werkt, zegt correspondent Erik Mouthaan. Niet alleen in het debat, ook online. "Het internet is nou eenmaal dol op kattenfoto's en filmpjes. En online gaat het vaak over memes, gekke plaatjes die mensen graag delen. Zo kun je vooral jonge mensen bereiken. Sommige afbeeldingen zijn grappig, vinden zelfs Trump-haters. Maar het is natuurlijk ook serieus. En ook al klopt dat verhaal van het eten van huisdieren niet, er zijn ongetwijfeld mensen die gaan denken: er komen toch wel veel immigranten ons land binnen."

"Het gaat in deze verkiezingsstrijd eigenlijk al maanden heel erg over katten", zegt Mouthaan. Eerder waren er al de 'catlady's'. Trumps running mate JD Vance kwam onlangs in de problemen toen een oude uitspraak van hem opdook. Hij noemde vrouwen zonder kinderen, zoals Kamala Harris, 'kinderloze kattenvrouwtjes die teleurgesteld zijn over hun eigen leven', en daarom 'de rest van het land ook ellendig willen maken'. Volgens Vance was het sarcastisch bedoeld, maar hij kreeg enorm veel kritiek, vooral van vrouwen.

Taylor Swift

En direct na het debat ging het daar weer over. Superster Taylor Swift, met miljoenen jonge fans en dus veel potentiële kiezers, schaarde zich achter Kamala Haris. In het bericht waarin ze dat bekendmaakte, postte ze een foto van zichzelf met een kat. En ze ondertekende met 'childless cat lady'. "Zo'n sneer aan het eind geeft aan hoe diep dit zit bij Amerikaanse vrouwen. De woorden van Vance werden gezien als minachting voor vrouwen en de keuzes die ze maken. Ook als het gaat om een belangrijk thema als abortus, of ivf. Als je de vrouwen tegen je hebt, heb je een probleem in Amerika."

JD Vance gaat ook nog in debat met de Democratische kandidaat voor het vice-presidentschap, Tim Walz. Dat debat staat gepland voor 1 oktober, in New York.