VVD komt met radicaal plan publieke omroep: 'Niet meer van deze tijd'
De publieke omroepen moeten op de schop. Dat vindt de VVD die vandaag met een drastisch plan komt. Want de omroepen, met elk een eigen directeur en managementlaag, zijn niet meer van deze tijd. De VVD wil onder meer stoppen met zendtijd baseren op het aantal leden. ''Er moeten vijf mediahuizen komen, die zich gaan richten op de kerntaken van de NPO", zegt Kamerlid Claire Martens.
De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) is al tientallen jaren oud. En in al die jaren is er, op wat fusies na, eigenlijk vrij weinig veranderd in de organisatie van alle omroepen.
Iedere omroep heeft zijn eigen managementlaag én directie. En hoeveel zendtijd een omroep krijgt, wordt bepaald door het aantal leden dat een omroep heeft.
'Niet meer van deze tijd'
We hebben nu nog een systeem dat is gebaseerd op de verzuiling, stelt VVD-Kamerlid Claire Martens. "Als een omroep genoeg leden heeft dan mag een omroep blijven bestaan. En als je veel leden hebt, mag je veel meer uitzenden. Of je nu een groep in de samenleving aanspreekt, of niet."
Al die managementlagen en directies die elke omroep heeft, kosten bovendien onnodig veel geld, stelt het VVD-Kamerlid. De partij presenteert daarom vandaag een rigoureus plan.
De VVD wil af van de omroepverenigingen met leden. Daarvoor in de plaats moeten omroepen gaan samenwerken in zogenoemde mediahuizen. Nieuwe, nog op te zetten huizen, waar programma's worden gemaakt die passen bij de stromingen in de samenleving. Vijf in totaal.
In plaats van dat alle omroepen een directeur en managers hebben, moet er één overkoepelend bestuur komen. Namens elke omroep komt er één afgevaardigde in dat bestuur te zitten.
Hoeveel mediahuizen er precies komen, is nog niet in detail uitgewerkt. "Maar we willen dat de mediahuizen de verschillende stromingen in de samenleving duidelijk vertegenwoordigen. Dus denk aan een liberaal mediahuis, een conservatief huis enzovoorts. Omroepen met dezelfde stromingen kunnen bij elkaar in een mediahuis gaan zitten."
De focus van de tv-programma's moet komen te liggen op nieuws, consumentenprogramma's, cultuur en sport. Martens: "Terug naar de kerntaken dus waarvoor de NPO is bedoeld."
Openheid van de kosten
Verder wil de VVD openheid van de kosten. Dus: wat programma’s kosten én presentatoren verdienen. "We willen niet meer voor verrassingen komen te staan en openheid hebben van zaken."
De NPO krijgt nu nog 1 miljard euro belastinggeld per jaar. De VVD verwacht dat de kosten flink zullen dalen met hun plan. "Door te stoppen met al die omroepverenigingen, krijg je veel minder bestuurslagen. Het wordt daardoor compacter en bestuurbaarder. Waardoor het ook allemaal minder gaat kosten. Door te werken in mediahuizen, krijg je veel meer programma's die passen bij wat de samenleving wil."
In het regeerakkoord is afgesproken dat de NPO vanaf 2026 100 miljoen euro moet gaan inleveren. Of er een meerderheid voor dit plan is in de Tweede Kamer is nog onbekend.
Wat gaat de kijker ervan merken?
Wat de kijker ervan gaat merken? Martens: "Als het goed is, zo weinig mogelijk. De kijker krijgt straks vooral betere programma's die passen bij de huidige samenleving. En een publieke omroep die klaar is voor de toekomst."
Voor de stichting NPO – nu verantwoordelijk voor het verdelen van zendtijd en het geld- ziet de VVD de rol van scheidsrechter weggelegd. "De NPO komt niet boven, maar naast alle landelijke omroepen te staan," benadrukt Martens. "En springt, als het nodig is, bij om de mediahuizen te ondersteunen."
