Ondanks maatregelen toch weer aanslag bij kerstmarkt: '100 procent veilig kan niet'
Duitsland neemt al jaren zware veiligheidsmaatregelen bij kerstmarkten, sinds er bij een aanslag op zo'n markt in Berlijn in 2016 dertien doden vielen. Toch ging het gisteren in de Duitse stad Maagdenburg opnieuw mis. De vraag is: hoe kan dat?
Het zijn vrolijke, drukbezochte evenementen: de kerstmarkten die traditioneel aan het einde van het jaar in vrijwel elke Duitse stad worden gehouden. Sinds in 2016 een vrachtwagen inreed op bezoekers van een Berlijnse kerstmarkt - een aanslag die dertien mensen het leven kostte - ligt de veiligheid van kerstmarkten onder een vergrootglas. De politie is scherp en alert. En toch ging het gisteravond weer mis.
'We zijn minder alert'
Volgens veiligheidsexpert Glenn Schoen zijn er, sinds die aanslag in 2016, meer EHBO'ers en is er meer politie op straat. "Betonblokken, bloembakken, zandzakken, muurtjes en zelfs vrachtwagens, hekken en slagbomen worden gebruikt om bezoekers van kerstmarkten te beschermen", zegt de veiligheidsexpert.
Hij plaatst daar wel een kanttekening bij: "De laatste drie à vier jaar zijn er weinig grote incidenten geweest. Er is minder bewustzijn en de aandacht verslapt, terwijl de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) recentelijk nog aangegeven heeft dat we alert moeten blijven. Het is nog niet over", zegt Schoen.
In de onderstaande video legt onze correspondent uit welke maatregelen er op de Duitse kerstmarkt zijn genomen:
De Duitse minister van Binnenlandse Zaken riep eind november nog eens op tot waakzaamheid op kerstmarkten. Er bestond volgens haar geen concrete dreiging, maar de Verfassungsschutz, de hoogste rechtbank van Duitsland, betitelde kerstmarkten wel als een 'ideologisch geschikt doelwit voor islamitisch gemotiveerde personen'.
Markt moest bereikbaar blijven
"De autoriteiten doen inderdaad van alles om de kerstmarkten te beveiligen, maar honderd procent veiligheid is gewoon niet mogelijk", zegt RTL-correspondent Jeroen Akkermans, die in Maagdenburg is. Ook Akkermans benadrukt dat er bij de kerstmarkt verschillende veiligheidsmaatregelen waren genomen. "Er stonden betonnen palen en er was veel politie", zegt Akkermans.
"Het is niet eenvoudig om met een auto op die markt te komen. Tegelijkertijd moeten ambulances of brandweerauto's er natuurlijk wel bij kunnen als er iets is. Daarvoor bestaan openingen. De dader moet die van tevoren bestudeerd hebben."
Ondanks de maatregelen wist de bestuurder met een gehuurde zwarte BMW in te rijden op de kerstmarkt. Met als gevolg: vijf dodelijke slachtoffers, zeker 200 gewonden, onder wie 40 zo ernstig dat er 'grote zorgen' zijn over hun toestand. De verdachte is geïdentificeerd als de 50-jarige Taleb Al A., een arts en psychotherapeut uit Saoedi-Arabië.
Verdachte is Saoedische arts en islamcriticus
Al A. werd gisteravond kort na de aanslag gearresteerd. Op sociale media uitte hij scherpe kritiek op de islam en zijn land van herkomst.
Dat deed hij ook in een interview met de Duitse krant FAZ, in juni 2019. Al A. hielp ook andere Saoedi's die weg wilden uit het land met asielaanvragen in andere landen, waaronder Nederland. Wat hem ertoe aangezet zou hebben de aanslag van gisteren te plegen, is nog niet bekend.
In deze video vertelt een ooggetuige over de aanslag in Maagdenburg:
De schrik zit er goed in bij de mensen in Maagdenburg. "De ontzetting is enorm. In het hotel waar ik verblijf, wordt er aan elke tafel over gesproken", zegt Akkermans. Voor de Johanniskirche in de stad, niet ver van waar de markt plaatsvond, zijn door verschillende mensen bloemen en kaarsen neergelegd. In de Domkerk van Maagdenburg wordt vanavond om 19.00 uur een gedenkdienst gehouden.
Dreigingsniveau ongewijzigd
De aanslag in Maagdenburg is de derde aanslag dit jaar in Duitsland. Op 31 mei stak in Mannheim een man een agent neer en op 23 augustus vielen er drie doden bij een mesaanval in Solingen.
Het dreigingsniveau in Nederland blijft ongewijzigd. Zo zegt burgermeester Daan Prevoo van Valkenburg: "Het dreigingsniveau staat al een jaar op 4, dat blijft het nu ook. Er komen geen aangescherpte maatregelen, maar er is wel aangescherpte alertheid." Zo zijn de locatie en omgeving van de markt uitgeroepen tot veiligheidsrisicogebied, liggen er betonblokken en barriers op de toegangswegen en hangen er drones in de lucht.
De aanslag op de kerstmarkt werd gisteren vastgelegd met een beveiligingscamera. Bekijk de beelden hier: