Tientallen doden ondanks aankondiging staakt-het-vuren: waarom er nog gevochten wordt in Gaza

Vanaf aankomende zondag, 11.15 uur moet de wapenstilstand ingaan. Honderd procent zeker is het nog niet, maar bijna alle seinen lijken op groen te staan. Helemaal als ook het Israëlisch oorlogskabinet, naar verwachting, instemt.

"Dat er tot die tijd nu toch nog wordt gevochten, is eigenlijk niet uit te leggen, zeker niet voor alle slachtoffers die nu nog vallen", zegt defensie-expert Patrick Bolder van het Haagse Centrum voor Strategische Studies.

'Helpt niet bij creeëren vertrouwen'

Volgens Bolder speelt mogelijk een rol dat beide partijen nog even willen duidelijk maken wie de baas is. "Even laten zien: 'ik ben de sterkste. Dat we nu een akkoord hebben bereikt, betekent niet meteen dat we je ook met rust laten'. Het is eigenlijk niet normaal als je er van een afstandje naar kijkt natuurlijk, maar in deze context is dat het helaas wel. Maar duidelijk is wel dat dit niet meehelpt in het creëeren van vertrouwen."

"Tegelijkertijd is het niet nieuw", zegt Bolder. "We zagen het ook in Libanon tijdens de onderhandelingen en ook nadat er een akkoord was ingegaan."

Correspondent Olaf Koens sluit zich daarbij aan. "Wat je vaak ziet is dat het geweld voor een staakt-het-vuren nog oplaait. De strijdende partijen willen nog snel allerlei doelen behalen. De verwachting is dan ook dat het voor zondag nog wel een beetje uit de hand zal lopen."

De bombardementen op Gaza gaan intussen door. In deze video roepen Gazanen op om niet langer te wachten met het staakt-het-vuren:

Beide partijen hebben laten weten de overeenkomst als een goede stap te zien, en claimen dat zij er het beste uitkomen. Bolder: "Israël zegt dat ze Hamas dermate een kopje kleiner hebben gemaakt dat het als een overwinning kan worden gezien en dat het nu tijd is om de gijzelaars terug te krijgen. Hamas zegt weer dat Israël eigenlijk nog helemaal niks heeft bereikt en wil laten zien 'wij bepalen wanneer de gijzelaars vrijkomen'." 

Volgens de Palestijnse autoriteiten zouden er sinds de aankondiging van de wapenstilstand weer zeker 73 mensen zijn gedood, onder wie 20 kinderen en 25 vrouwen. 

Ook bij eerdere oorlogen en daaropvolgende wapenstilstanden tussen Hamas en Israël, zoals bijvoorbeeld eind 2023, werd het akkoord geschonden. 

Hoopvol, maar fragiel

Toch is Bolder hoopvol dat als het Israëlische oorlogskabinet akkoord gaat, de 'wapens vanaf komende zondag grotendeels wel zullen zwijgen'. "De eerste gijzelaars zullen dan worden vrijgelaten en de eerste tientallen Palestijnse gevangenen. Als dat goed loopt, neemt hopelijk het onderlinge vertrouwen ook wat toe. Maar fragiel is het natuurlijk allemaal wel. Helemaal op de lange termijn heb ik nog niet echt vertrouwen in een duurzaam bestand."

"Ook omdat er nog een heleboel dingen niet besproken zijn. Zoals wie in Gaza het bewind zal voeren, hoe de hulpgoederen goed verdeeld gaan worden. Maar een heet hangijzer is ook de Westelijke Jordaanoever. Hoe gaat het daar nu verder? In Israël zijn er ook mensen in het land die het niet eens zijn met deze wapenstilstand, Palestijnen en Israëliërs leven daar samen. Hoe gaat dat nu? Al met al geloof ik op de korte termijn nog wel dat het goed gaat, maar op de langere termijn heb ik minder vertrouwen."