IJshaar: bijzonder natuurfenomeen nu te spotten
Het is zover: op dit moment is op verschillende plekken in het bos ijshaar te zien. Een bijzonder natuurfenomeen, waarbij het lijkt alsof er een gekamde witte baard of snor op een tak ligt.
In werkelijkheid zijn het hele fijne ijshaartjes die aangroeien. "Het is een zeldzaam fenomeen", vertelt Aldert Gutter, als paddenstoelenkenner verbonden aan de Universiteit Utrecht. Gutter zelf bedacht de term 'de baard van Koning Winter' en sindsdien wordt het zo genoemd.
Vrieskou
Door het bijzondere uiterlijk, en omdat het wit is, is volgens Gutter de associatie met Koning Winter snel gemaakt.
IJshaar is van december tot januari aan te treffen. "Je kunt het in het bos vinden op dagen dat het licht vriest, dat de luchtvochtigheid hoog is, na een periode van veel neerslag. Dus als de herfst nat is geweest."
Het ontstaan van ijshaar is lang een raadsel geweest, maar inmiddels is duidelijk dat het met schimmels te maken heeft. "Er is vastgesteld dat in het hout een schimmel actief is. Bij het omzetten van de stoffen ontstaat water, koolstofdioxide en een beetje warmte. Het hout bevriest daardoor niet en de schimmel blijft actief."
"Het water wordt naar buiten geperst en omdat het buiten wel vriest, vriest het vast. Dat kleine ijspuntje groeit naar buiten, en wordt een haartje. Omdat er talloze kleine kanaaltjes in het hout zitten, krijg je zo'n snor", vertelt Gutter.
Beukenbos
Voor dit weekend wordt verwacht dat het nog wat kouder gaat worden, waardoor de kans bestaat dat je ijshaar tegenkomt als je in het bos gaat wandelen. Het komt voor in alle loofbossen, maar in een beukenbos is de kans het grootst dat je het ziet.
"IJshaar is net als sneeuw of ijs bevroren water, dus is niet schadelijk voor planten of dieren", besluit Gutter.
