Waarom vrouwen ongevraagd dickpics krijgen (en mannen ermee wegkomen)
Het is een bijzonder fenomeen: mannen die een foto van hun geslachtsdeel naar vrouwen sturen. Waarom doen mannen dit? En: wat kun je er als vrouw tegen doen?
GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld zegt in een interview dat ze weleens foto's krijgt van naakte mannen. Zomaar. "Wat moet ik hier mee? Ik reageer er niet op", zegt ze tegen de Gelderlander. Volgens haar is dit gedrag 'tekenend voor hoe het met de positie van vrouwen is gesteld'.
Is het echt zo erg? Volgens een paar reageerders op de Facebookpagina van RTL Nieuws in ieder geval wel. Lezer Sarien, bijvoorbeeld, denkt dat 'bijna elke vrouw op Facebook weleens dickpics toegestuurd krijgt'. "Gewoon niet op reageren", adviseert ze. Al doet ze dat soms wel. "Dan stuur ik een andere dickpic terug, dan zijn ze gelijk stil."
Ook reageerder Lydia denkt dat er 'maar weinig vrouwen zijn die niet zoiets hebben meegemaakt'. "Ik negeer het gewoon", zegt ze.
4 op de 10 vrouwen
Is dat echt zo? Krijgen echt alle vrouwen op Facebook ongevraagd dit soort berichten? Nee, niet allemaal. Wel een heleboel. Volgens een onderzoek uit 2016 door datingsite Match.com gaat het om de helft van de vrouwen.
Een ander onderzoek, van YouGov in 2018 onder Britse millenials, komt uit op een iets lager percentage: 41 procent van de vrouwen in deze leeftijdscategorie (18-36 jaar) ontvangt ongevraagd dickpics.
Wie zijn toch die mannen die dat doen? En met hoeveel zijn ze? In hetzelfde onderzoek van YouGov geven 5 procent van de mannelijke millennials toe weleens ongevraagd een foto van zijn geslachtsdeel naar een vrouw te hebben gestuurd.
Verkeerde inschatting
Wat bezielt ze? Justin J. Lehmiller, een Amerikaanse sociaal psycholoog en seksuoloog, zocht al eens een verklaring voor dit vreemde verschijnsel. De meest voor de hand liggende verklaring, en ook de meest logische, is dat mannen écht denken dat vrouwen het leuk vinden om een foto van hun penis te krijgen, schrijft hij.
Die mannen maken 'gewoon een verkeerde inschatting van wat vrouwen interessant vinden', schrijft hij. Dat is namelijk typisch iets voor mannen. "Er zijn veel onderzoeken die laten zien dat mannen niet heel goed zijn in het bepalen of een vrouw zin heeft in seks."
Mannen hebben, zo schrijft hij, de neiging om de zin in seks bij vrouwen te overschatten. Als heteromannen praten met onbekende vrouwen, hebben ze de neiging om vriendschappelijke signalen die ze van deze vrouwen krijgen, te zien als flirten.
Dit komt omdat mannen en vrouwen op seksueel gebied andere soorten vooroordelen hebben. Deze verschillende vooroordelen hebben een functie: het helpt bij een 'succesvolle reproductie'. Met andere woorden: als mannen alleen maar zouden denken dat vrouwen geen zin hebben in seks, dan schiet het niet erg op met het zorgen voor nageslacht. Of zoals de wetenschapper het schrijft: dan zouden mannen eventuele voortplantingsmogelijkheden laten schieten.
'Opwindend'
Dickpics sturen, het kan deels verklaard worden als natuurlijk gedrag. Zoals reageerder Rory op de Facebookpagina van RTL Nieuws zegt: "Het is het mannelijk oerinstinct." Wetenschapper Lehmiller zegt er wel bij dat dit gedrag absoluut niet goed te praten is.
Slechts een klein aantal mannen stuurt dickpics puur om te shockeren, denkt de Amerikaanse onderzoeker Lehmiller. Die vinden het sturen van een foto van hun geslachtsdeel 'opwindend'.
In sommige gevallen is het versturen van dit soort ongevraagde berichten de moderne variant van het plegen van 'hijgtelefoontjes'. En dat is weer een variant op exhibitionisme: het zichzelf ontbloten in de publieke ruimte. Er is weleens onderzoek gedaan naar de mensen die dat doen. Dat gedrag is volgens psychologen het gevolg van het onvermogen van deze personen om gewone relaties aan te gaan.
Volgens seksuoloog Astrid Kremers is het ongevraagd versturen van dickpics 'seksueel grensoverschrijdend'. Ze stoort zich eraan. "Helaas is het iets wat vrij makkelijk kan. Een paar klikken en het is gebeurd."
'Kan walging oproepen'
Het versturen van naaktfoto's kan erotiserend zijn als het beiden het plezierig vinden, zegt Kremers. "Maar het zonder toestemming ontvangen van dickpics vinden de meeste mensen onwenselijk. Het kan somberheid, angst en walging geven. En als je een negatieve ervaring hebt gehad op seksueel gebied wat psychische littekens heeft achtergelaten, kan zo'n foto een trigger zijn waardoor dat litteken weer pijn gaat doen."
De vraag is wat je er dan tegen kan doen. "Ik zou het negeren en blokkeren. En bewaren als bewijsmateriaal", zegt Kremers.
Een van de reageerders op de Facebook-pagina adviseert om niet je eigen profielfoto te laten zien. "Dat scheelt vaak wel."
Dat is nou juist wat je niét moet doen, zegt de seksuoloog Kremers. "Ik zou niet de schuld hiervan bij het slachtoffer leggen. Dan lijkt het alsof je erom vraagt als je er goed uitziet. Dat vind ik niet wenselijk als je zo gaat denken. Je vraagt door je profielfoto nooit om seksueel grensoverschrijdend gedrag."
Eén dickpic is al strafbaar
Kremers zegt dat je na zo'n foto contact kan opnemen met de politie. "En als je gestalkt wordt, dan kan het zeker reden zijn om naar de politie te stappen."
Toch is het versturen van één enkele dickpic al strafbaar, zegt strafrechtdeskundige Sven Brinkhoff.
Hij verwijst naar artikel 240 in het wetboek van strafrecht. Daarin staat dat iemand die kan vermoeden dat een afbeelding aanstotelijk voor de eerbaarheid is en die afbeelding ongevraagd aan iemand stuurt, een gevangenisstraf van twee maanden óf een geldboete kan krijgen.
Artikel 240
Met gevangenisstraf van ten hoogste twee maanden of geldboete van de derde categorie wordt gestraft hij die weet of ernstige reden heeft om te vermoeden dat een afbeelding of voorwerp aanstotelijk voor de eerbaarheid is en die afbeelding of dat voorwerp:
1. op of aan een plaats, voor het openbaar verkeer bestemd, openlijk tentoonstelt of aanbiedt;
2. aan iemand, anders dan op diens verzoek, toezendt.
Bron: Maxius.nl
Geen prioriteit
Bij de politie zijn geen aangiftes bekend van vrouwen die zich beklagen over één enkele dickpic. "Punt is wel: wat doe je als iemand aangifte doet?", zegt een woordvoerder van de politie.
"Het is natuurlijk hartstikke vervelend, maar het is niet zo dat we er onderzoek naar gaan doen. Het heeft alles te maken met prioriteiten stellen. Er zal niet snel een zaak van gemaakt worden. Zo'n aangifte belandt niet bovenaan de stapel."
Kan traumatiserend werken
Seksuologe en antropologe Mandy Ronda vindt het jammer dat het probleem onderschat wordt. Dat er vaak lacherig over gedaan wordt. "Het is belangrijk dat we dit zien als seksuele intimidatie", zegt ze. Volgens haar gaat het om 'potloodventerij in een modern jasje'.
Kort geleden zeiden twee 17-jarige deelneemsters van The Voice dat ze weleens dickpics krijgen. "Het is een misverstand dat vrouwen hierom lachen, geen enkele vrouw vindt dit leuk. Het kan kan traumatiserend werken, zeker voor jonge meisjes."