Els heeft al 40 jaar pijn: 'Ik hoef geen medicijnen die me beter maken'

Els heeft al bijna 40 jaar lang de hele dag pijn door verschillende aandoeningen en ziektes. "Als je terminale kanker hebt, houdt het vanzelf op. Ik heb hartklachten, enorme rugpijn, reuma, astma en migraine. Daar ga ik niet stuk van." Wel wil ze euthanasie. Ze is klaar met de pijn.

Continu pijn

Haar euthanasiewens besprak Els met haar kinderen. "Ze zijn opgegroeid met een moeder die continu pijn heeft, dan is het denk ik ook makkelijker te aanvaarden. Mijn kinderen zullen elkaar opvangen, en die hebben ook hun schoonfamilie." Ze heeft alles geregeld, haar kinderen hoeven enkel een map open te slaan zodra de tijd daar is.

Het zou haar rust geven als ze zelf het heft in handen kan nemen. "Ik heb genoeg rommel in huis om er een einde aan te maken denk ik, maar dan heb ik geen zekerheid of ik echt sterf. Als ik gemakkelijk een paar pilletjes uit een buisje kan nemen waarvan ik zeker weet dat het werkt, zou ik het doen." Haar kinderen zou ze wel van tevoren waarschuwen. "Ik wil voor de laatste keer gedag zeggen."

22 procent meer verzoeken

Het Expertisecentrum Euthanasie kreeg vorig jaar 3122 euthanasieverzoeken. Dat is 22 procent meer dan in 2018 en ook veel meer dan verwacht, meldt het centrum, dat voorheen Levenseindekliniek heette.

Het Expertisecentrum Euthanasie ziet drie redenen voor de stijging van verzoeken, legt bestuurder Steven Pleiter uit. "Allereerst hebben we het gevoel dat we met de groep babyboomers te maken hebben. Daarnaast zien we een toename in het aantal hulpvragen gebaseerd op dementie en ten slotte neemt de complexiteit toe."

'Heel veel patiënten'

Van de verzoeken om euthanasie werd vorig jaar ongeveer een derde (898) ingewilligd. Dat dat bij de andere verzoeken niet is gebeurd, kan meer oorzaken hebben. Soms is de verzoekindiener al overleden voordat het verzoek volledig behandeld was. Ook worden verzoeken ingetrokken of voldoen mensen niet aan de eisen van de euthanasiewet.

Zes zorgvuldigheidseisen

Om in aanmerking te komen voor een behandeling of een plek op de wachtlijst, is de euthanasiewet opgesteld met 6 zorgvuldigheidseisen. 

1. Vrijwillig en goed over nagedacht;
2. Uitzichtloos en ondraaglijk lijden;
3. Informeren over de situatie en de vooruitzichten;
4. Geen redelijke andere oplossing;
5. Raadplegen onafhankelijke arts;
6. Medisch zorgvuldige uitvoering.

Els regelt haar euthanasie niet via het Expertisecentrum Euthanasie, maar via haar huisarts. 

Via de huisarts

Steven Pleiter van het Expertisecentrum Euthanasie geeft aan dat dit een andere veelgekozen weg is. "Huisartsen begeleiden ook euthanasiewensen. Ik verwacht dat die cijfers ook stijgen." Het is de expertise van het centrum om met complexe verzoeken om te gaan. "Als wij tot de conclusie komen dat we het verzoek niet uit kunnen voeren, nemen we contact op met de huisarts zodat de patiënt daar terug komt. Die helpt de patiënt dan verder, maar het verzoek wordt niet goedgekeurd."

Els bespreekt haar wensen met haar huisarts. "Hij steunt mij enorm." Met zijn hulp beslist Vermeulen bijvoorbeeld of ze medicijnen wel of niet neemt. "Maakt het mij beter? Ja? Dan hoef ik het niet. Neemt het pijn weg? Dat is wel fijn."

Wanneer het echt tijd is voor euthanasie, weet Els nog niet. "Als het genoeg is, is het genoeg. Als ik zieker word, hoeft het van mij niet meer. Dan helpt de huisarts mij met de laatste stap."

Heb jij vragen over zelfmoord?

Stichting 113 Zelfmoordpreventie: 0900-0113

Openingstijden: 24 uur, 7 dagen per week