Bevallen als er een gevaarlijk virus rondwaart: 'Ziekenhuis voelt nu minder veilig'

Ze is niet de enige die er zo over denkt. Steeds meer vrouwen overwegen om thuis te bevallen vanwege het coronavirus, zegt Hennie Zoontjes van de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV). Cijfers heeft hij nog niet, maar: "We krijgen signalen dat vrouwen dat meer overwegen."

Voorrang coronapatiënten

Dat heeft te maken met de huidige situatie in ziekenhuizen, zegt Zoontjes. "Ziekenhuizen hebben het druk met coronapatiënten. Zwangere vrouwen krijgen dat ook mee, dus denken ze: ik ben gezond, misschien moet ik die thuisbevalling overwegen."

Vooralsnog heeft elke gezonde vrouw de keuze om in het ziekenhuis of thuis te bevallen, vertelt Zoontjes. En in de meeste gevallen - op enkele ziekenhuizen na - kunnen zwangere vrouwen bevallen met hun eigen verloskundige. Tegelijkertijd kan alles veranderen als een ziekenhuis veel coronapatiënten moet opnemen, zegt hij. "Zekerheden bestaan even niet."

Voor Sanne heeft een eventuele thuisbevalling vooral te maken met veiligheid. "Natuurlijk worden afdelingen in ziekenhuizen van elkaar gescheiden en ligt er heus geen coronapatiënt op de kraamafdeling. Maar in een ziekenhuis is toch meer corona dan thuis."

Plus, voegt ze toe, de crisis heeft ook impact op het zorgpersoneel. "Je moet rekening houden met uitval van zorgpersoneel. Ze kunnen uitgeput zijn geraakt. Minder scherp zijn dan normaal." Haar bevalplan kan overigens nog wel 'tien keer wijzigen', zegt ze. "Het hangt ervan af hoe het virus zich ontwikkelt."

Hygiëne op kraamafdelingen in het ziekenhuis

Sommige vrouwen hebben hun twijfels bij een bevalling in het ziekenhuis vanwege het coronavirus. Wat wordt eraan gedaan om verspreiding binnen het ziekenhuis te voorkomen?

Volgens de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie zijn alle hygiënische maatregelen in het ziekenhuis erop zijn gericht om besmetting binnen het ziekenhuis te voorkomen. "Personeel op verloskunde- en kinderafdelingen met luchtwegklachten wordt getest en bij koorts blijven de medewerkers uiteraard thuis."

Daar sluit de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen zich bij aan. "Je kan nooit honderd procent garantie geven. Maar ik ga ervan uit dat mensen die op kraamafdelingen werken niet ergens anders in het ziekenhuis rondlopen. Bovendien mogen patiënten één bezoeker ontvangen in een bepaald tijdslot en ik ga er niet vanuit dat die bezoekers de kraamafdelingen platlopen."

De Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie herkent niet direct een toename in het aantal thuisbevallingen. Maar verloskundige Marlies Bartels van Maatschap Verloskundig Centrum Roosendaal ziet dat wel. Ze spreekt zelfs over een 'heropleving van de thuisbevalling'. "De afgelopen weken bevielen meer mensen thuis dan normaal gesproken. Donderdag op vrijdag waren dat er drie. Dat is in geen 25 jaar gebeurd."

Bartels vindt die toename niet zo gek. "Wij zeggen niet wat beter is, maar adviseren vrouwen wel na te denken over een thuisbevalling. Het landelijk advies van het RIVM is: heb zo min mogelijk contact met mensen. Thuis kun je goed overzien welke mensen jouw huis binnenkomen. In het ziekenhuis komen meer mensen." Bovendien zijn poliklinische en thuisbevallingen even veilig, zegt ze.

Het toenemend aantal coronapatiënten in ziekenhuizen is precies waardoor de 29-jarige Linda twijfelt over een thuisbevalling. "Je vraagt je af: ga ik naar het ziekenhuis met het risico geïnfecteerd te raken? Aan de andere kant vind ik thuis bevallen doodeng, stel dat er iets misgaat."

'Roze bubbel is nu ver weg'

De onzekerheid rond haar bevalling noemt ze 'verschrikkelijk'. "De zwangerschap is al een onzekere periode. En over dit virus is niks zeker. Soms krijg ik er paniekaanvallen van. Dan krijg ik het echt benauwd. Het overspoelt je, je wordt verdrietig en bang."

Dat gevoel overheerst nu, vertelt Linda. "De roze bubbel die er had moeten zijn, is nu wel ver weg. Je kunt geen leuke dingen doen tijdens je verlof, zit thuis opgesloten. Ik had liever gehad dat ik nog een paar maanden moest."

'Coronaproof-bevalplan'

Ook de 32-jarige Marielle Borsje-Burger overwoog even een thuisbevalling, van haar tweede kindje. Op 20 april is ze uitgerekend. "Ik wil een badbevalling doen. Dat mag nu niet meer. En ik dacht: als dat thuis mag, beval ik thuis."

Helaas bleek ook dat niet te gaan, en dus bevalt ze bij een ziekenhuis in Bergen op Zoom. "We maken nu een 'coronaproof-bevalplan'. Ik vind het idee vlak bij het ziekenhuis te zijn dan wel fijn want dan zit je vlakbij de zorg, mocht er iets misgaan."

Maar er zijn ook nadelen. Vanuit veiligheidsoverwegingen mag ze in dat centrum alleen bezoek krijgen tussen 6 en 8 's avonds, van maar één persoon tegelijk, de rest moet buiten het gebouw wachten. Bevalt ze dus 's ochtends, dan moet haar 2-jarige dochter wachten voor ze langs mag komen.

Potje janken

Marielle maakt zich af en toe wel zorgen. "Alles kan van de ene op de andere dag veranderen en dat is heel moeilijk. Je weet natuurlijk nooit hoe een bevalling loopt, maar dit is anders. Je weet niet hoe het virus zich ontwikkelt en wat het met de zorg doet. Hoe meer mensen worden opgenomen met het coronavirus, hoe meer mensen uit andere disciplines nodig zijn om voor die mensen te zorgen."

Die onzekerheid maakt Marielle onrustig. "Ik probeer wel te relativeren, maar als je hoogzwanger bent is dat lastig. Ik heb al een paar keer een flink potje gehuild. Je maakt je gewoon zorgen, je gaat malen en piekeren over welke zorg beschikbaar is. Je zit met zoveel vragen waar eigenlijk niemand het antwoord op heeft want het is iedere dag maar weer zien wat er gebeurt met dat coronavirus."

Als je niet thuis mag bevallen

Déanna van Alphen (25) mag niet thuis bevallen. Ze moet om medische redenen, waarover ze niet wil uitweiden, in het ziekenhuis bevallen van haar eerste kindje.

Nu haar partner niet meer bij de echo's mag zijn, voelt ze zich best wel alleen, vertelt ze telefonisch. "Ik heb ook gelezen dat je partner niet bij de bevalling mag zijn als hij verkouden is. Dat maakt me heel bang. Hij is op dit moment verkouden, al een week."

Onmenselijk

Op 25 april is ze uitgerekend. "Nu moet ik weer huilen. Ik vond het al erg dat hij niet bij de echo mocht zijn. Dit is echt een kutperiode, sorry voor mijn taalgebruik."

Ze snapt de maatregelen, vertelt ze. "Corona is gevaarlijk, maar een bevalling alleen doen of niet met je partner vind ik wel onmenselijk. Soms denk ik: als dat echt moet, word ik helemaal gek. Als ik dit had geweten, had ik het bij wijze van spreken even uitgesteld."

Plan B

Déanna denkt alvast na over een plan B. "Ik ga mijn moeder vragen erbij te zijn als mijn vriend dat niet mag."