Door stijgende prijzen kan Stephanie nauwelijks eten kopen: 'Moet ik besparen op tandpasta?'

Stephanie (achternaam bij redactie bekend) woont samen met haar partner in een huurflat in Tilburg. "Het is een oud gebouw, slecht geïsoleerd. We betalen ons scheel aan het gas. Eerst was dat 40 euro per maand, vorig jaar 80 en we hebben net een brief gekregen dat het vanaf maart 120 euro per maand gaat kosten. Hoger dan de huurtoeslag, want die is 100 euro per maand."

Er is per maand ongeveer 150 euro over om eten van te kopen. Omgerekend is dat zo'n vijf euro per dag. "Soms weet ik gewoon echt niet meer wat ik daarvan moet kopen. Wéér een zak aardappels met wat kruiden dan maar. Vlees is echt veel te duur."

Prijzen gestegen

Stephanie heeft vanmorgen in haar badkamerkastje gekeken. De deo is bijna op, en de tandpasta ook. Bij de fles wasmiddel is de bodem in zicht. "Moet ik gaan besparen op persoonlijke hygiëne?" vraagt ze zich af. En dan: "Weet je hoeveel de prijzen zijn gestegen het afgelopen jaar? Toiletpapier kostte eerst 1,29 euro, nu 1,39 euro. Een fles cola is bijna 0,40 cent duurder geworden. Goedkoop brood is er bijna niet."

Ze kent de prijzen van alle basisproducten in de supermarkt uit haar hoofd. Zo kan ze thuis al beslissen wat ze kan kopen zodat ze niet bij de kassa voor een verrassing komt te staan.

Het stel slaapt al maanden slecht van de stress. "Er is gelukkig ook goed nieuws. Haar partner heeft net een nieuwe baan. Hiervoor moet hij wel met de auto naar zijn werk. We hebben er heel lang over gepraat: gaat haar vriend met de auto naar zijn werk? Dan kost dat benzinegeld en dat gaat af van die 150 euro die we hebben voor het eten. We wisten gewoon niet wat we moesten doen."

In de bijstand

Na lang wikken en wegen heeft haar vriend een mail naar zijn nieuwe baas gestuurd en het probleem voorgelegd. "Gelukkig reageerde hij heel begripvol. Collega's komen hem nu brengen of halen en er komt een werkauto in de buurt te staan die hij kan gebruiken. Maar het was wel spannend, je wil bij een nieuwe werkgever wel goed overkomen."

Hoeveel mensen leven in armoede?

In 2020 leefden ruim 900.000 mensen in een huishouden onder de lage-inkomensgrens, dat komt overeen met 5,5 procent van de bevolking. 513.000 huishoudens moeten rondkomen van een laag inkomen. 221.000 kinderen groeien op in armoede.

"We hebben het idee dat deze cijfers niet meer representatief zijn", zegt een woordvoerder van het Armoede Fonds. "Als je kijkt naar de huidige koopkrachtontwikkeling en situatie op de woningmarkt, zal het aantal mensen dat onder de lage-inkomensgrens valt, groeien."

Bron cijfers: CBS

Stephanie is zelf ook aan het solliciteren, maar het lukt haar maar niet een baan te vinden. "Ik werkte in een ziekenhuis en had een slechte relatie waar ik uit ben gestapt. Hiervan heb ik complexe PTSS gekregen en kwam ik in de bijstand. Waarom ik niet in de ziektewet kwam, weet ik eigenlijk niet."

'Probeer een baan te vinden'

Het is inmiddels twee jaar geleden dat Stephanie ziek werd. Ze is opgenomen geweest om beter te worden. "Nu probeer ik weer een baan te krijgen", zegt ze. Maar als ze tijdens een sollicitatiegesprek de vraag krijgt waarom ze de afgelopen twee jaar niet heeft gewerkt, ziet ze dat mensen schrikken van haar antwoord. "Ik zie ze denken: owjee, complexe PTSS, dat wordt ingewikkeld. Er hangt al een label aan me voor ik me kan bewijzen. Maar ik wil ook niet liegen."

"Ik word er echt moedeloos van", vervolgt Stephanie. "Ik wil graag werken, ik wil kleren kunnen kopen. Ik heb al drie jaar lang niks nieuws gekocht. Gelukkig heb ik drie zussen die me regelmatig wat geven. Maar ik wil ook gewoon leuke dingen doen samen met mijn vriend."

"Sommige overheidsregelingen snap ik ook gewoon niet", zegt ze. "We krijgen van de gemeente een pas zodat we naar cultuurdingen kunnen, maar ik heb liever eten dan een avond theater. Er loopt nu een aanvraag voor de voedselbank, maar we worden door al die overheidsinstanties heen en weer gestuurd."

"Bij de kredietbank gaven we aan dat we geen geld hebben voor eten, die stuurde ons door naar de Voedselbank. Maar die stuurde de aanvraag weer terug ter goedkeuring bij de Kredietbank. Inmiddels wachten we al drie maanden op antwoord en de reserves raken echt op."

In de steek gelaten

Soms, en ze durft het bijna niet hardop te zeggen, voelt het krom: er wordt meer dan 100 miljoen opgehaald voor Oekraïne, maar de armoede in Nederland kan niet worden opgelost. "Ik heb er gemengde gevoelens over, want de vluchtelingen hebben ineens geen huis meer, niks meer. En dat bedrag is natuurlijk van particulier geld betaald. Maar ik roep ook al drie jaar om hulp. In Nederland zijn er ook genoeg mensen die hun gas en benzine niet meer kunnen betalen. Ergens voel ik me in de steek gelaten."

Zoveel duurder leven we

Boodschappen

Boodschappen zijn (opnieuw) duurder geworden. Vooral voor bier, producten voor persoonlijke verzorging, schoonmaakproducten en voedsel in blik betaal je meer. Al deze producten zijn ruim 5 procent in prijs gestegen. Gemiddeld werden de boodschappen dit jaar 3,6 procent duurder, berekende GfK.

Elektriciteit

Elektriciteit was in november gemiddeld ruim vier keer zo duur als een jaar eerder en gas bijna zes keer zo duur. Dat komt door een combinatie van de koude winter die achter de rug is, relatief kleine Europese gasreserves en de sterk aangetrokken vraag naar energie door het economisch herstel van de coronacrisis. 

Huur

Hoewel de huurprijzen in de grote steden iets daalden, zijn in Nederland de gemiddelde prijzen weer gestegen, zo meldden de NVM en vastgoedorganisatie VGM NL in maart. De gemiddelde verhuurprijs in de vrije sector lag op 1136 euro.

Lokale belastingen

De lokale belastingen voor huiseigenaren pakken dit jaar gemiddeld een stuk hoger uit dan vorig jaar. Gemiddeld stegen de woonlasten met 4,9 procent, bleek begin 2021.

Schaamte

"Ik schaam me voor onze situatie en ik weet soms niet meer wat ik moet doen. Mijn moeder is vorig jaar november overleden. Ze was mijn steun en toeverlaat en de begrafenis was duur. Ik wil niet de hele tijd bij mijn vader of zussen aankloppen om weer geld te lenen. Ik hoor mensen in onze omgeving al denken: jullie lopen al twee jaar te klooien. Sommigen denken dat we aan het liegen zijn. Maar dat is echt niet zo. We doen ons best."

Stephanie en vriend hebben alle hoop gevestigd op zijn nieuwe baan. "Hij werkt nu drie weken. Zijn eerste loon komt bijna binnen. Hopelijk wordt het dan allemaal ietsje makkelijker."