Verontwaardiging over opmerkingen Johan Derksen over Fries Kamerlid: 'Randje van de wet'
Johan Derksen heeft zich opnieuw de woede op de hals gehaald door uitspraken in Vandaag Inside. In de uitzending werd gisteravond lacherig gereageerd op een interview met Kamerlid Habtamu de Hoop, die van Ethiopische afkomst is, maar in Friesland opgroeide. "Hij is toch geen Fries, kom op zeg", zei Derksen. "Ik ben toch ook geen Surinamer?" Hoewel het waarschijnlijk niet strafbaar is, zoekt hij de grens van de wet op, zeggen deskundigen.
De in Ethiopië geboren De Hoop werd toen hij acht maanden oud was geadopteerd door een Fries stel. Hij groeide op in Wommels (amper 2000 inwoners) en spreekt vloeiend Fries. In een interview met SBS sprak hij zich gisteren uit voor het belang van het behoud van de Friese taal.
Friesland ontvangt de komende jaren 18 miljoen euro om het gebruik van de Friese taal te bevorderen. "Mensen die tweetalig worden opgeleid, kunnen zelfs ook beter Nederlands. Het helpt ook bij het gebruik van de Nederlandse taal. We kunnen er zoveel mooie dingen mee", aldus De Hoop in het interview.
Derksen reageerde daarop:
"Die staat toch uit z'n nek te lullen? Iemand die in Friesland geboren is, heeft het recht om daar zo over te praten."
Presentator Wilfred Genee werpt dan tegen: "Maar hij is geadopteerd hè, door Friese ouders."
Derksen weer: "Jawel, maar hij is toch geen Fries? Kom op zeg. "
Genee lacherig: "Hij spreekt het echt hartstikke goed. Hij spreekt het echt heel goed."
Derksen: "Ik ben toch ook geen Surinamer?"
Kamerlid De Hoop (GroenLinks-PvdA) laat in een korte reactie weten dat hij 'niet zoveel tijd heeft voor flauwekul'. "Laat je niet vertellen wie je bent of waar je thuishoort. Nooit, door niemand", reageert hij op X.
"Ik ben opgegroeid in Friesland, als kind van twee Friese ouders, ik ben opgegroeid met kaatsen en schaatsen en de minder leuke dingen die horen bij het leven op de boerderij. Ik ben de politiek ingegaan omdat ik andere jonge mensen kansen wil geven. Eigenlijk heb ik niet zoveel tijd en zin in deze flauwekul."
Johan Derksen reageert tegen het AD dat het voorval 'niets met racisme te maken heeft'. "Wat je ook zegt tegenwoordig, er wordt altijd wel racisme bijgehaald, of antisemitisme of homofobie. Je hebt er nog één op de Nederlandse tv die zegt wat hij ervan vindt en die is dan de lul. Waar maken de mensen zich druk om? Maar ik ben er altijd heel makkelijk in: het interesseert me niks en ik aanvaard alle consequenties."
Grensgeval
Strafrechtadvocaat Anis Boumanjal heeft de beelden ook gezien en noemt het 'ronduit beledigend' wat Derksen doet, vertelt hij aan RTL Nieuws. "En het is een grensgeval, maar ik denk dat je dit ook in het strafrechtelijke kader kan trekken. Het is een belediging, en het discriminatoire karakter maakt het verzwarend. Wat vaststaat, is dat dit sowieso moreel verwerpelijk is."
Boumanjal vindt dat het strafrecht vaker moet optreden als het 'om dit soort dingen gaat'. "En dus ook in dit geval is de strafrechtelijke kant echt niet uitgesloten. Maar ik kan me voorstellen dat je als De Hoop denkt: ik laat het zitten. Aangifte doen en boos worden hierover, is vaak een straf voor jezelf voor iemand anders zijn wandaden. Dit is geen extreem exces, maar nogmaals: wel ronduit een belediging door een pedant mannetje dat zich vanuit onzekerheid weer eens wil overschreeuwen."
Zijn collega Geert-Jan Knoops denkt dat eventuele vervolging van Derksen weinig kans van slagen heeft. "Het is wellicht niet gepast, maar strafrechtelijk, zo schat ik in, niet te kwalificeren als strafbare discriminatie of belediging."
Bekijk hier de reactie van De Hoop op X:
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Beschamend, noemt Mirka Antolovic van de Friese afdeling van meldpunt Discriminatie.nl de uitspraken van Derksen. Discriminatie.nl is sinds 1 januari het landelijke punt voor het melden van racisme of discriminatie. "Het is niet de eerste keer dat Derksen zich uitlaat op het randje van de wet, of daaroverheen. Ik vraag me af of hij zich ook zo had uitgesproken over een wit iemand met blauwe ogen, die bijvoorbeeld uit Oekraïne was geadopteerd. Je kunt er niet omheen dat dit met impliciete vooroordelen of wel racisme te maken heeft."
"Nergens is opgetekend wanneer je Fries bent", zegt Antolovic. "Friezen zijn heel erg gebonden aan hun taal. De Friese identiteit uit zich door de Friese taal. De Hoop praat Fries, hij denkt Fries. Dat ís een Fries. Bij ons komen nu al meldingen binnen over deze uitspraak."
Of De Hoop aangifte gaat doen, is onduidelijk. Het lijkt er vooralsnog niet op dat hij dat van plan is.
Alledaags racisme
Collega's van De Hoop steunen hem. "Schaamteloos", zegt demissionair minister De Jonge (Binnenlandse Zaken) over het voorval. "Het soort alledaags racisme waar te veel mensen alle dagen mee geconfronteerd worden."
"Weg met het alledaagse racisme van Vandaag Inside", reageert voormalig PvdA-leider Lodewijk Asscher. "Stop met dit racisme en behandel de anderen gewoon met respect", zegt huidig PvdA-leider Frans Timmermans.
De Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme wenst niet inhoudelijk te reageren. "Door hier aandacht aan te besteden, geef je het alleen maar een groter podium."
Discriminatie als verdienmodel
Coördinator Rabin Baldewsingh noemt Derksen zo onbenullig dat hij hem niet de moeite waard vindt om te reageren. Ook geeft hij aan dat dit soort programma's racisme en discriminatie normaliseren 'en dit programma schittert daarin'. Dat is volgens hem ook het verdienmodel. "Nederland verdient het zich zorgen te maken over zaken die wel de aandacht verdienen."
RTL Nieuws heeft Derksens werkgever Talpa gevraagd om een reactie, maar die is tot op het heden niet ontvangen.