Dagelijks nieuwe meldingen over spermadonor Jonathan na Netflix-documentaire

"Er komen de afgelopen week dagelijks twee of drie nieuwe meldingen bij van bezorgde ouders", zegt Van der Meer, voorzitter van de stichting die de belangen behartigt van donorkinderen en ook contact tussen 'lotgenoten' tot stand brengt. "Dat is boven op de ongeveer 20 ouders die zich bij ons meldden in de eerste dagen na het verschijnen van de documentaire."

'Wil ik dit wel weten?'

Die driedelige documentaire, The man with 1000 kids, werd vorige week gepubliceerd op streamingdienst Netflix. Met het zaad van de Nederlandse massaspermadonor zijn zeker honderden kinderen verwekt. Maar het kunnen er ook duizenden zijn, niemand weet het zeker.

Van der Meer verwacht dat de meldingen nog maanden zullen blijven komen: "Veel nieuwe ouders van donorkinderen zullen zich na deze documentaire een ongeluk zijn geschrokken. Wat je vaak ziet in zulke gevallen: de schok moet even indalen. Daarna gaat de vraag 'wil ik dit wel weten?' spelen. Daarom verwacht ik dat de meldingen tot september, oktober blijven binnenkomen."

Hier zie je de trailer van de docuserie:

Dat heeft er ook mee te maken dat de kwestie eerder vooral in Nederland en België bekendheid had. De documentaire plaatst nu wereldwijd een schijnwerper op de voortplantingsdrift van Meijer. De meldingen bij Stichting Donorkind komen dan ook 'uit heel Europa'.

Veel meer dan 550 kinderen

Via eigen contacten heeft Meijer naar eigen zeggen 550 kinderen op de wereld gebracht. Maar dat is zonder alle kinderen die via spermabanken verwekt zijn. Van Meijer is bekend dat hij sperma doneerde aan meerdere Nederlandse en buitenlandse spermabanken, waaronder Cryos en ESB, allebei in Denemarken.

"Die spermabanken werken internationaal", legt Van der Meer uit. "Ze zeggen zich aan de maximumaantallen per land te houden. Dat is in Nederland bijvoorbeeld 12, in Duitsland 8, en in Engeland 10. Tel je dat in al die landen bij elkaar op, dan kom je snel aan grote aantallen."

Bovendien twijfelt Van der Meer of deze spermabanken het wel zo nauw hebben genomen met de regels. Spermabank Cryos beperkt zich naar eigen zeggen tot maximaal 25 kinderen per donor. Maar Jonathan doneerde volgens Van der Meer tien jaar lang 50 donaties per jaar. "Daarmee kun je 400 inseminaties uitvoeren. Per jaar dus. Dan maak je mij niet wijs dat het verhaal over een maximum van 25 klopt."

De makers van de documentaire denken dat het aantal kinderen maar liefst kan oplopen tot 3000 kinderen. Van der Meer noemt dat getal 'zeker niet onmogelijk'.

Meijer beweert zelf steeds dat hij enkel goede bedoelingen had en wensouders wilde helpen, maar veel ouders van donorkinderen klagen dat hij loog over het aantal donorkinderen. "Hij vond het mooi om te helpen. We zouden de vierde zijn en hij zou maximaal tien gezinnen helpen", zei moeder Joyce eerder tegen RTL Nieuws. "Ik schrok me rot toen ik het hoorde."

Belastend voor kinderen

Overigens noemt de docu nog een tweede zaaddonor, genaamd Leon. Die is inmiddels overleden. Hoeveel kinderen hij mogelijk verwekt heeft, is onbekend, maar Van der Meer noemt de onthulling zorgelijk. "En we weten ook niet of er nog meer van zulke mannen rondlopen. Omdat het een internationaal fenomeen is, zonder echt toezicht, is er nauwelijks zicht op hoe groot dit is."

Voor de kinderen van zulke donoren heeft de mogelijke massaverwantschap 'grote gevolgen', zegt hij. Zo hebben zij in hun liefdesleven grotere kans per ongeluk in aanraking te komen met bloedverwanten. "En vergeet niet dat het mentaal iets met je doet als je weet dat er overal halfbroers en halfzussen rondlopen die je nooit echt goed kunt leren kennen. Het maakt niet uit of die in Oostenrijk, Amerika of Nederland zijn, dat is gewoon belastend."

Wie zekerheid wil hebben, kan zich volgens Van der Meer het beste inschrijven bij MyHeritage. Een account aanmaken kan daar anoniem, met een zelfverzonnen naam. "In dat systeem zitten ook de andere DNA-profielen, dat van Jonathan zit er ook in. Je krijgt een lijst te zien van mensen met wie je overeenkomsten hebt, en voor hoeveel procent. Bij een overeenkomst tussen 12,5 en 27 procent heb je over het algemeen een goede kans dat het om een halfbroer of -zus gaat."

Wie dat wil, kan (nog steeds anoniem) een bericht sturen aan een andere gebruiker van het platform, eventueel om contactgegevens uit te wisselen.

Stichting Donorkind begint in september met groepsgesprekken voor geïnteresseerde ouders, zegt Van der Meer. "Dat doen we in kleine groepen, want dit onderwerp leent zich niet voor grote groepen. Er zijn deskundige hulpverleners bij."

Jonathan zelf heeft zijn donaties inmiddels - noodgedwongen - flink teruggeschroefd, maar niet helemaal gestaakt. De rechter legde hem een verder donatieverbod op, op straffe van dwangsommen tot 100.000 euro per donatie. Ook moest hij alle spermabanken waar hij gedoneerd heeft een brief schrijven met het verzoek zijn sperma te vernietigen.

Rechtszaak tegen Netflix

Maar hij is nog steeds bereid sperma te doneren aan ouders die al eerder een kind kregen met zijn sperma. "Ik raad dat niet aan", zegt Van der Meer daarover, "maar die beslissing is aan de mensen zelf. Ik kan het wel begrijpen als je een tweede kind van dezelfde donor zou willen."

Jonathan Meijer zegt op zijn eigen YouTube-kanaal te overwegen een rechtszaak tegen Netflix aan te spannen. Hij vindt dat er 'een heleboel onwaarheden' in zitten.