Politievakbonden maken zich zorgen: 'Pestgedrag en racisme bij politie in Rotterdam zorgwekkend'
Politieagenten van andere culturele achtergronden en vrouwelijke agenten in Rotterdam lijden onder ernstige vormen van discriminatie, racisme en seksisme door hun collega's. Dit blijkt uit een onderzoek naar de werksfeer bij het Basisteam Centrum in Rotterdam. Politievakbonden maken zich zorgen. "Het gaat om systeemfalen bij de politie."
Het werkklimaat bij de politie in Rotterdam is totaal onveilig en verstoord. Onderling is er sprake van slechte omgangsvormen binnen het Basisteam Centrum in Rotterdam. Het barst van grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer, onder meer discriminatie, racisme, seksisme en pesten. Ook zou er tijdens teamuitjes overmatig alcohol worden gebruikt. Dat blijkt uit een onafhankelijk onderzoek dat op dringend verzoek van de Nederlandse Politiebond (NPB) werd uitgevoerd. NRC publiceerde vanochtend als eerste over het onderzoek.
"Je merkt dat er negatief gesproken wordt over collega's met een migratieachtergrond."
"De conclusies verbazen me niets", zegt oud-agent, Peris Conrad, die zelf lid van het basisteam was, tegen RTL Nieuws. Hij heeft zelf een Surinaamse achtergrond en heeft tijdens zijn dienst bij de politie zelf situaties meegemaakt waarin racistische en discriminerende opmerkingen werden gemaakt. Het is volgens hem vaak subtiel. "Je merkt dat er negatief gesproken wordt over collega's met een migratieachtergrond", zegt hij.
'Voor crimineel uitgemaakt'
Het onderzoek is eerder dit jaar uitgevoerd door onderzoeksbureau Governance en Integrity uit Amsterdam. Door 75 agenten te interviewen, heeft het onderzoeksbureau de omgangsvormen op de werkvloer en op straat onder de loep genomen. Het onderzoeksbureau concludeerde onder meer dat er heftige incidenten hebben plaatsgevonden op de vloer.
Al zeker sinds eind 2023 speelt onrust binnen het team dat bestaat uit 230 agenten en opereert in het centrum van Rotterdam. Toen werd bijvoorbeeld een agent met een Surinaamse achtergrond slachtoffer van aanhoudend pestgedrag en racistische opmerkingen van zijn collega's.
De man die al meer dan dertig jaar in dienst is, werd ziek nadat hij racistische opmerkingen kreeg, zoals: 'Het wordt nu wel erg donker', als hij ergens binnenliep en 'jij hebt zeker weer alle bananen opgegeten', als verwijzing naar een lege fruitschaal.
"Als dit soort misstanden blijven gebeuren, dan gaat er iets mis bij de politie."
Vrouwelijke agenten werden ook niet gespaard van seksistische uitlatingen, zo blijkt uit het onderzoek. Vooral jonge, nieuwe, vrouwelijke agenten die net aangenomen zijn, werden behandeld op basis van hoe ze eruitzien en 'seksuele mogelijkheden', komt uit het onderzoek naar voren.
Het is niet voor het eerst dat er misstanden zijn blootgelegd bij de politie in Rotterdam. Eerder doken al WhatsApp-groepen op met berichten waarin racistische en seksistische uitingen werden gedaan door agenten.
De bevindingen uit het onderzoek zijn eind juni aan de leden van het team geïntroduceerd. Om te vermijden dat de informatie zou uitlekken, mochten de agenten het rapport alleen onder toezicht inzien.
Falend leiderschap
Oud-agent Conrad vindt dat de oplossing van het probleem bij de politietop ligt: "Daar moet worden bepaald wat wel toelaatbaar is en wat niet. Daar moet verandering plaatsvinden."
"Het gaat om systeemfalen bij de politie," zegt Conrad. "Als dit soort misstanden blijven gebeuren, dan gaat er iets mis bij de politie." Veel agenten vinden dat er geen serieuze maatregelen worden genomen tegen agenten die ongewenst gedrag tonen. "De pesters gaan vrijuit en de slachtoffers zitten ziek thuis", zegt een lid van het basisteam.
Volgens Conrad heerst er ook een angstcultuur bij het politiekorps. "Veel agenten durven geen grenzen aan te geven. Als je er iets van zegt dan word je snel als een onruststoker gezien", zegt hij. "Dat is mij ook gebeurd."
Verontrustend
De politievakbond ACP vindt de uitkomsten van het onderzoek verontrustend. "De bevindingen van het interne rapport, waaruit zou blijken dat er sprake is van racisme, seksisme, pesten en buitensporig geweldgebruik door collega's, zijn uiterst zorgwekkend", zegt Ramon Meijerink, waarnemend voorzitter Politievakbond ACP. "Dit soort gedragingen heeft geen plaats binnen de politieorganisatie en ondermijnt niet alleen het vertrouwen onder collega's, maar ook in de samenleving die de politie dient."
Volgens NPB-voorzitter, Nine Kooiman moet het korps voor veiligheid 'binnen' zorgen om optimaal te kunnen functioneren in de samenleving. "Wij blijven de ontwikkelingen in Rotterdam de komende maanden op de voet volgen en dat zou de politiek ook moeten doen." Als reactie op het onderzoek heeft de Rotterdamse korpschef Fred Westerbeke deze zomer een verandertraject ingezet. "Als eenheidsleiding zijn wij geschrokken van de conclusies die uit het rapport zijn gekomen", zegt hij. "Die zijn niet mals. De conclusies en aanbevelingen uit het rapport nemen we over. Deze worden momenteel omgezet naar acties."