Oplichting door nepagenten stijgt explosief, dit jaar al 3500 incidenten

Nepagenten bellen vaak bij mensen aan om met babbeltrucs pinpassen, sieraden, geld en andere kostbaarheden te stelen. Vooral de laatste drie maanden (juni, juli, augustus) is de stijging van dergelijke meldingen bijzonder sterk. 

Amsterdam uitzondering

Volgens een update van de politie worden 'steeds vaker mensen slachtoffer van de babbeltrucs van nepagenten'. Ook worden er steeds meer van deze oplichters opgepakt. In 2023 waren er nog maar 500 van zulke meldingen, dit jaar staat de teller al op 3500.

De toename is in het hele land te zien, maar is het sterkst in de regio's Den Haag, Oost-Brabant en Oost-Nederland. De enige uitzondering is Amsterdam, daar is 'geen grote stijging te zien', meldt de politie. In 2024 zijn er al 167 verdachten opgepakt.

Vanwege de toename geeft de politie nu een signaal af: "Hoe meer mensen op de hoogte zijn van de werkwijze van deze criminelen, hoe weerbaarder we mensen kunnen maken", staat in een persbericht te lezen. "En des te vaker mensen melding en aangifte doen. Met die informatie en verscherpte aandacht kan de politie echt werk maken van deze laffe oplichtingspraktijken."

Werkwijze: callcenters en loopjongens

Sybren van der Velden Walda, de Landelijk Projectleider Senioren & Veiligheid bij de politie, roept het publiek nadrukkelijk op melding te doen 'als je gebeld wordt en denkt dat het niet klopt'.

"Zulke meldingen hebben de afgelopen maanden tot heel veel onderzoeken geleid", zegt hij tegen RTL Nieuws, "en dat heeft weer geleid tot veel aanhoudingen. Soms hebben we ze zelfs op heterdaad kunnen betrappen. We hebben substantieel meer aanhoudingen verricht dan vorige jaren."

Volgens Van der Velden Walda organiseren de criminelen zich in professionele bendes, die zelfs callcenters oprichten om potentiële slachtoffers te bellen. "Vanuit die callcenters bellen ze veel mensen in een bepaalde plaats. En dan zijn de loopjongens ook al op straat in die plaatsen, zodat die heel snel aan de deur staan. Het is georganiseerde criminaliteit."

De criminelen werken zelfs met een script, vertelt hij. Die worden verkocht in het illegale circuit, bijvoorbeeld op de berichtendienst Telegram. "Dat is om de druk zo hoog te leggen dat mensen echt denken dat ze de politie aan de telefoon hebben."

Vooral bij ouderen weten de nepagenten de druk op te voeren. Dan zeggen ze bijvoorbeeld dat hun adres en naam is gevonden bij criminelen, en dat hun waardevolle spullen in gevaar zijn. "Ze zorgen dat mensen snel een beslissing moeten nemen, om de druk op te voeren. Daarbij weten ze vaak namen van kinderen. Of rekeningnummers, zodat het betrouwbaar overkomt."

Twee op de tien bezwijken

Twee van de tien mensen die benaderd worden, bezwijken onder die praatjes en maken een afspraak. Tegelijk denken ze vaak: wat een gek verhaal, en bellen ook met kinderen of met buren. "Als wij hiervan een melding krijgen, zorgen we dat we zo snel mogelijk ter plaatse zijn. Dan kunnen we de loopjongens aanhouden."

Op die manier heeft de politie al best veel 'heterdaadjes' kunnen bijschrijven, zegt Van der Velden Walda. Dat gaat vaak om jonge mannen tussen de 18 en 25 jaar. De leiders van de bendes zijn moeilijker te pakken te krijgen. Via de loopjongens probeert de politie 'bij de bovenlaag te komen'. "Want dit wordt niet op een zolderkamertje bedacht, dit is georganiseerde criminaliteit."

Tips voor slachtoffers

• Ben je gebeld en vertrouw je het niet: meld het meteen, bel 0900-8844 of 112. Mogelijk kunnen oplichters op heterdaad betrapt worden.
• Staan er mensen aan de deur die je niet vertrouwt: bel 112.
• Doe altijd aangifte.
• Bewaar de telefoonnummers waarmee je gebeld bent.
• De politie belt nooit om te vragen naar pincodes of met vragen over waardevolle spullen in huis.
• De politie komt niet langs voor het fotograferen van eigendommen, of het ophalen van pinpassen, cash geld en kostbaarheden.
• De politie moet altijd een geldig politielegitimatiebewijs kunnen tonen. Vraag hierom als er iemand voor de deur staat en zich voordoet als politie. Het belangrijkste kenmerk van het bewijs is het hologram: beweeg dat, en het toont afwisselend het logo van de politie of het woord 'politie'.
• Geef geen enkele informatie over pincodes of waardevolle spullen. en bel daarna 0900-8844.