Steeds meer zwaar vuurwerk – en dus ook ergere verwondingen: 'Wat we zien, is verschrikkelijk'
Vingers, duimen of zelfs een hele hand: de verwondingen door vuurwerk worden steeds erger. Met name de Cobra 6, een vuurwerksoort met de kracht van een handgranaat, draagt hier aan bij. Het aandeel minderjarigen onder de slachtoffers groeit ook. Hand- en plastisch chirurgen trekken daarom aan de bel. "Het wordt elk jaar erger."
Meer dan de helft van de slachtoffers van de Cobra 6 die bij de plastisch chirurg belanden, is jonger dan 18 jaar. Dat blijkt uit een nieuw, vijfjarig onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC). De onderzoekers keken naar de ontwikkelingen rond vuurwerk-gerelateerd letsel. 42 procent van de Cobra-gebruikers is zelfs jonger dan 16 jaar. In de afgelopen vijf jaar waren er ook drie dodelijke slachtoffers te betreuren. Twee van hen waren minderjarig.
Zo'n amputatie van vingers, duimen of handen heeft grote en langdurige gevolgen voor de slachtoffers. Zowel wat het dagelijks functioneren betreft, als de arbeidsgeschiktheid. "Jongeren lopen onnodig levensveranderend letsel op. Het wordt elk jaar erger", zegt dr. Ernst Smits, plastisch reconsructief- en handchirurg. "Wat wij tegenkomen, wat wij zien, is verschrikkelijk."
Steeds meer tieners met illegaal vuurwerk
Zo'n Cobra 6 is ook niet zomaar vuurwerk. Het heeft volgens de politie de kracht van een handgranaat en kan een enorme explosie veroorzaken. De Cobra valt dan ook onder professioneel vuurwerk en kan alleen door mensen met een vergunning legaal worden gekocht.
Maar het blijkt eenvoudig om ook illegaal aan het explosieve vuurwerk te komen, via online webshops en sociale media. De politie vindt het zorgwekkend dat er vaak tieners betrokken zijn bij vuurwerkexplosies. Bij gemiddeld 70 procent van de incidenten met vuurwerk is een jongere van onder de 25 jaar betrokken, meldt de politie. Het grootste deel daarvan is 'zelfs tussen de 12 en 17 jaar'.
"Zeker onder jongeren zien we roekeloos gedrag met vuurwerk waarmee ze vaak anderen ernstig in gevaar brengen", zegt Tolga Koklu, plaatsvervangend politiechef bij de politie Rotterdam. De NVPC meldt dat bij 80 procent van de ongelukken met een Cobra 6 een amputatie volgde.
Dan hebben ze het bovendien niet alleen over het afsteken van het vuurwerk. "Aanslagen met explosies zijn een nationaal en internationaal probleem", meldt de politie. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de explosie aan de Tarwekamp in Den Haag van vorige week, waarbij zes mensen om het leven kwamen en meerdere woningen onbewoonbaar raakten. Of bij deze explosie een Cobra 6 werd gebruikt, is niet bekend.
Dit jaar zijn tot en met november al 1066 aanslagen met explosies in Nederland geregistreerd. Vorig jaar ging het in een heel jaar om 901 van dat soort aanslagen. De politie ziet dus een forse stijging.
Ouders hebben er geen zicht op
Het is volgens de politie redelijk makkelijk voor jongeren om via afgeschermde kanalen op sociale media aan 'explosief materiaal' te komen. Ook kost het vaak weinig geld. "Meestal hebben ouders daar geen zicht op", zegt Koklu. Ouders weten vaak ook niet waar het vuurwerk wordt verstopt, bijvoorbeeld op een slaapkamer of onder een bed.
Levensgevaarlijk, vindt Koklu. "Het is van groot belang dat jongeren én ouders zich bewust zijn van de enorme risico's die bezit en gebruik van vuurwerkexplosieven met zich meebrengen."
In deze video vertelt een zogenoemde 'aanslagen-makelaar' over wat er gebeurt als er onschuldige mensen bij een aanslag betrokken raken: