Trump stopt buitenlandse hulp: Nederlandse organisaties geraakt

Het besluit van de regering-Trump om bijna alle hulp aan buitenlandse hulporganisaties stop te zetten, heeft grote gevolgen. Ook Nederlandse hulporganisaties, die projecten in het buitenland hebben en daarvoor geld uit Amerika ontvangen, worden geraakt. "Toen de brief binnenkwam, was dat voor ons een enorme schok", zegt KlaasJan Baas van ZOA.
Tijdens de eerste dagen van de Amerikaanse president Trump in het Witte Huis kwam de hulporganisatie USAID meteen onder vuur te liggen. Trump besloot de hulpverlening van de organisatie bijna volledig op te schorten. Op sociale media beweerde hij dat USAID 'corrupt' zou zijn en 'fraude pleegt'. De organisatie is verantwoordelijk voor 40 procent van alle humanitaire hulp wereldwijd.
Ook Nederlandse hulporganisaties worden hard getroffen door het besluit. Zo stopt de miljoenenfinanciering voor Lendahand, Oxfam Novib en ZOA. Voor laatstgenoemde betekent dit dat ze per direct hun projecten moeten stopzetten. ZOA richt zich op noodhulp in conflict- en rampgebieden in zo’n 13 landen wereldwijd. Ze werken voornamelijk met lokale medewerkers die slachtoffers in hun eigen land opvangen, zodat ze zo snel mogelijk kunnen terugkeren naar huis.
'Kille brief'
KlaasJan Baas is zichtbaar aangeslagen wanneer hij 'de kille brief' uit Amerika voorleest. "Er staat dat ons project onmiddellijk moet stoppen. Dit betekent dat we onze collega’s die aan deze projecten werken in Colombia en Ethiopië, op straat moeten zetten. Er is geen financiële rugdekking meer, dus we kunnen onze projecten niet in stand houden." Hij moet het slechte nieuws nog brengen aan de betrokken collega's.

ZOA vangt bijvoorbeeld vluchtelingen op die vanuit Venezuela dwars door de jungle naar Colombia vluchten. "Die jungle is heel gevaarlijk. Er zijn bendes actief die mensen beroven en kidnappen, waardoor veel vrouwen in de prostitutie belanden."
Baas dacht dat ZOA, in tegenstelling tot veel andere organisaties, nog wél gefinancierd zou worden. "Omdat wij voorkomen dat Venezolanen vanuit Colombia naar Amerika doorvluchten. We dachten dat dat in het belang was van de Amerikaanse staat." Maar de geldkraan wordt dus alsnog dichtgedraaid.
Bestrijding hiv en malaria
Sara Kinsbergen, hoofddocent ontwikkelingssamenwerking aan de Radboud Universiteit, noemt het besluit van Trump 'ongekend'. USAID besteedt jaarlijks 60 miljard euro aan humanitaire hulp, van hiv/aids-bestrijding tot malaria. "Je kunt je dus voorstellen dat wereldwijd nu veel organisaties, ook uit Nederland, met de handen in het haar zitten."
Niet alleen de VS bezuinigt op ontwikkelingssamenwerking. Ook landen zoals België, Duitsland en Nederland korten op hun budgetten. "Als je dat allemaal bij elkaar optelt, is het financiële gat dat ontstaat ongelooflijk moeilijk te overbruggen."
Ook ZOA kan de bezuinigingen niet helemaal opvangen. "We hebben een enorm trouwe achterban die ons steunt en extra wil bijdragen. Zij voelen dat we moeten geven om onze medemens in nood te helpen. Maar dat kan nooit het hele tekort compenseren", zegt Baas.
Volgens Trump is Amerika niet verantwoordelijk voor het welzijn van de hele wereld. "Ik snap dat Amerika dat zegt", reageert Baas. "Maar we mogen van het Westen, waar we zoveel welvaart hebben, enige compassie verwachten voor de meest kwetsbare mensen ter wereld."
'We hebben maar één wereld'
Hij wijst op alle grondstoffen uit ontwikkelingslanden die het Westen nodig heeft om zijn levensstandaard te behouden. "En kijk naar de klimaatverandering, die deels wordt veroorzaakt door onze luxe. Dan is het toch niet zo vreemd dat wij ook omkijken naar de meest kwetsbare mensen die hierdoor worden geraakt? We hebben maar één wereld, en die zullen we met elkaar moeten delen."