Kind van 8 met smartphone: deze ouders verenigen zich tegen groepsdruk
Nederlandse kinderen krijgen op steeds jongere leeftijd een smartphone. En lang niet altijd omdat ouders daar blij mee zijn; ze stemmen onder groepsdruk geregeld toe. Op het platform Smartphonevrij Opgroeien hebben zich inmiddels 7500 ouders verenigd.
Vier jaar geleden lag de leeftijd waarop kinderen een smartphone van hun ouders krijgen, rond de 10 jaar. Uit cijfers van Netwerk Mediawijsheid is gebleken dat het gemiddelde momenteel al gemiddeld op 8-jarige leeftijd, wanneer ze in groep 5 van de basisschool zitten, in het bezit zijn van zo'n apparaat. Onder de 11- tot 12-jarigen heeft zo'n 90 procent een smartphone.
Bezwijken onder groepsdruk
Veel ouders geven hun kinderen een smartphone omdat ze niet willen dat ze buiten de boot vallen, stelt de ouderbeweging Smartphonevrij Opgroeien. "Het is een ontwikkeling waar niet iedereen blij mee is. Veel ouders willen hun kinderen helemaal geen smartphone geven, maar hebben het gevoel dat ze geen andere keus hebben. Als je kind geen telefoon heeft, dan wordt het buitengesloten, of uitgelachen, en dat wil geen enkele ouder", zegt Danielle Batist, mede-oprichter van de ouderbeweging Smartphonevrij Opgroeien.
Als je dan als ouders afspraken maakt over de aankoop van een telefoon in bijvoorbeeld de klas van je kind, dan pak je de controle terug, legt Danielle uit. "Als 25 procent van de klas, zo'n zes á zeven leerlingen, het gebruik van een smartphone uitstelt, verdwijnt de sociale druk."
Brits ouderinitiatief
De ouderbeweging Smartphonevrij Opgroeien is een landelijk ouderinitiatief dat is ontstaan uit het gevoel in verzet te moeten komen en dat geïnspireerd is op het Britse ouderinitiatief Smartphone Free Childhood: een campagne die zich richt op het verminderen van de schermtijd van kinderen, met name het gebruik van smartphones en andere digitale apparaten.
Het doel van de organisatie is om ouders, scholen en beleidsmakers bewust te maken van de negatieve effecten van overmatig gebruik van technologie op de ontwikkeling van kinderen. "We zijn het steeds normaler gaan vinden dat kinderen al heel jong een smartphone hebben. Maar wanneer we onze kinderen toegang geven tot de hele wereld in hun broekzak, geven we de hele wereld toegang tot onze kinderen", zegt Danielle.
Daarnaast is het een ontwikkeling die niet goed is voor het kind." Schermverslaving heeft een negatieve invloed op de geestelijke gezondheid van het jonge onderontwikkelde brein. Het veroorzaakt angst, depressie en slaapproblemen. Als je het gebruik ervan een jaar kunt uitstellen, heb je je kind wel mooi een jaar vrij gehouden van die schermverslaving", zegt Danielle.
Groot succes
Het ouderinitiatief in Nederland groeide binnen een jaar tijd uit tot een groep van 7500 ouders. Op bijna 600 scholen in het land zijn zulke initiatieven ontstaan. "In verschillende delen van het land zijn er meerdere oudergroepen, die samen afspraken maken. Ouders voelen zich gesterkt door elkaar. Vechten tegen de invloeden van buitenaf, dat kun je als ouder niet alleen, daar heb je elkaars hulp voor nodig", zegt Danielle.
In de onderstaande video zie je wat social media met een tienerbrein doen:
Een van de oudergroepen in Kempen, in Brabant, is ontstaan nadat Bo van Leek op televisie hoorde over het ouderinitiatief. "Ik besprak het op school en al snel vormden we een groep van 32 ouders", vertelt Bo. Ze gaven de groep de naam Smartphone Vrij Bergeijk. Samen organiseerden ze al snel een lezing.
Niet alleen praten, maar daden
"Ouders voelden zich gesteund door elkaar, maar we wilden het niet alleen bij praten houden. Daarom besloten we in het plaatselijke theater een lezing te geven." Het team Bergeijk was al blij met 50 ouders. Uiteindelijk kwamen er 250.
"Er was ook een interactief gedeelte en ouders deelden de meest schrijnende verhalen. Verhalen over een verstoord wereldbeeld, eenzaamheid en ernstige slaapproblemen bij kinderen. Het deed ons des te meer beseffen hoe alleen ouders ervoor staan in hun strijd tegen het telefoongebruik", vertelt Bo.
Bo en de rest van haar team ontwikkelden daarop een zogenoemde praatplaat die in kaart brengt wat de risico's zijn van te vroeg en te lang telefoongebruik. Hoe je als ouder de grip terug kan krijgen en hoe je het gesprek met elkaar aangaat.
Wanneer is jong te jong?
De praatplaat wordt vandaag aan de Tweede Kamer aangeboden. "Dit gesprek moet gevoerd blijven worden. We hopen dat de politiek hier notie van neemt en zich gaat beseffen dat het een ingewikkelde opvoedtaak is. Ouders snakken naar duidelijke en heldere richtlijnen. Voer niet alleen die eindeloze discussie over het sociale mediagebruik. Dat helpt allemaal niet als die kinderen die telefoons in de handen hebben", zegt Danielle.
Volgens haar moet de jeugd beschermd worden. "Als het vastgelegd is of verboden is, kun je als ouder nog altijd daarnaar verwijzen. Maar nu ligt alles zo in het midden. Wanneer is jong te jong?"