Koningsdagfeesten onder druk door stijgende kosten en regels, sommige zelfs geannuleerd

Het piept en het kraakt bij organisaties van gratis toegankelijke koningsdagfeesten. Ondernemers hebben last van stijgende kosten en toenemende regels. Dat blijkt uit een rondgang van RTL Nieuws. In een aantal steden gaan zelfs sommige feesten niet door, zoals in Den Bosch, Roermond en Hoorn.
Horecaondernemer Jort Poeze staat midden op een leeg plein in het stadscentrum van Hoorn. Waar hij eerdere jaren met Koningsnacht een groot gezamenlijk feest hield met andere ondernemers, zal dat dit jaar op vrijdag 25 april niet zo zijn.
De toenemende kosten en de regeldruk eisen hun tol. "De grootste uitgaven zijn ondertussen wel voor beveiliging, dat is omdat ze op Koningsdag 150 procent krijgen en we veel beveiliging moeten neerzetten. Podium en geluid zijn duur, artiesten zijn tegenwoordig ook niet meer te boeken voor een leuk bedrag. Het wordt gewoon steeds lastiger allemaal."
En daarmee is Hoorn niet de enige. Uit een rondvraag van RTL Nieuws blijkt dat meerdere organisatoren van feesten rond Koningsdag tegen dezelfde problemen aanlopen. Sommige feesten in Den Bosch, Roermond, maar ook festivals waar je entree voor moet betalen in Rotterdam en Amsterdam gaan dit jaar niet door.
"De laatste twee jaren hebben we een feest georganiseerd met Koningsdag, maar het is niet winstgevend. We moeten zelf bijleggen, dus stoppen we ermee", vertelt ondernemer Otto van den Groenendaal van Stadsherberg 't Pumpke in Den Bosch.
Kaasschaafmethode
Veel koningsdagfeesten passen iets aan, waardoor het voor hen nog wel rendabel is. "Vroeger konden we het doen met acht beveiligers, maar inmiddels hebben we 26 beveiligers nodig", vertelt Kai Bertelmans, die een groot feest op de Grote Markt in Almere mede-organiseert. "We kunnen niet bezuinigen op de eisen van de politie en gemeente, dus gaat het mes ergens anders in. Denk aan minder verlichting, led-schermen en een andere line-up."
Ook ondernemer Dave Hiddes let op de kleintjes tijdens het organiseren van een feest op Koningsdag in Purmerend. "In plaats van beveiligers zet ik nu servicemedewerkers neer. Ze hebben iets minder bevoegdheden, maar het scheelt wel 20 euro per uur."

Jos Klerx, horeca-econoom bij Rabobank, herkent het verhaal van de ondernemers. Het is een optelsom van de kosten die stijgen, van personeel tot aan de opbouw. "En de kosten van beveiliging zijn de afgelopen drie jaar met 50 procent gestegen." De marges staan hierdoor onder druk. "Idealiter verdien je je kosten terug via het bier, maar dat ga je ook niet zomaar verhogen naar 6 euro per glas", vertelt ondernemer Dave Hiddes.
"Grote meerdaagse evenementen waarvoor je toegang moet betalen, die komen nog wel uit de kosten, maar de kleinschaligere feesten krijgen het steeds moeilijk en verdwijnen wellicht", aldus Klerx.
Maar niet alle gratis toegankelijke feesten tijdens Koningsdag hebben het gevoel dat ze veel risico lopen. Dat komt door toegang tot subsidies, andere sponsoren of een blik aan vrijwilligers. Zoals het Bredewegfestival in Amsterdam. "We houden het vol omdat we dit met 100 vrijwilligers organiseren, die allemaal ervaring hebben die goed van pas komt. Maar we zijn alleen allang niet meer dat kleine clubje buurtbewoners dat het organiseert", vertelt organisator Sanne Zwinkels.
Groot goed in ons land
Volgens Klerx is de feestende menigte op Koningsdag een groot goed in ons land. Gemeenten zouden daarom wel iets kunnen doen om het te behouden. "Gemeenten zouden bijvoorbeeld garant kunnen staan voor de eventuele verliezen die er zijn als het slecht weer is. Dan kunnen ondernemers ook met wat meer gemak dat risico lopen. En als de zon wel schijnt? Dan hoeft de gemeente dat geld ook niet te betalen."

In Hoorn worden nog wel gesprekken gevoerd met de gemeente over het eventueel toekennen van een subsidie. "Ze willen wel meebewegen. Maar dan moet het niet incidenteel zijn, maar structureel", aldus Jort Poeze.
De gemeente laat weten dat ze normaal gesproken geen subsidie verleent, maar dat ze serieus naar de aanvraag gaat kijken die er nu ligt. "En op Koningsdag zelf gaan we er alsnog een feestje van maken", aldus Poeze op een nu nog leeg plein. "Dan staan hier duizenden mensen, en wordt het alsnog een mooie dag."