'Ballerina cappuccina': kinderen dol op 'brain rot'-filmpjes, maar die worden steeds grimmiger
De TikTok-rage 'Italian brain rot' krijgt steeds meer bekendheid, vooral onder kinderen in Nederland. De video's zien er op het eerste gezicht onschuldig en vrolijk uit, met absurdistische figuurtjes die komische namen hebben en liedjes zingen. Maar volgens experts gaat de trend de verkeerde kant op, en zijn de filmpjes mogelijk schadelijk voor kinderen.
In de video's zijn verschillende figuren te zien, bijvoorbeeld een haai met sneakers of een ballerina met een cappuccino-hoofd. Onder de video's klinkt een AI-stem die Italiaans-lijkende woorden uitkraamt, in het geval van de haai 'Tralalero Tralala', of bij de ballerina 'Ballerina Cappuccina'. Bekijk dit filmpje als voorbeeld:
De zogenoemde 'hersenrot' is een term die ironisch beschrijft hoe je je kunt voelen als je heel veel op social media zit. Je brein zou dan 'wegrotten' door het urenlang blijven kijken naar inhoudsloze en onzinnige video's – zoals deze 'Italiaanse' AI-filmpjes.
In 2024 koos de universiteit van Oxford 'brain rot' zelfs als woord van het jaar. De cijfers liegen er ook niet om: de video's halen bij elkaar opgeteld miljarden views. De originele video van 'Ballerina Cappuccina' heeft op zichzelf al meer dan 45 miljoen views.
Gewelddadige teksten en godslastering
De teksten, die op het eerste oog vrij inhoudsloos lijken, blijken in werkelijkheid toch minder onschuldig. Zo trok eerder deze week het bestuur van reformatorische basisscholen op Urk aan de bel omdat er godslasterlijke teksten in de video's zouden zitten. Bij versies van video's met de haai met sneakers wordt Allah bijvoorbeeld een varken genoemd.
Daar blijft het niet bij. In sommige versies van de video's worden gewelddadige en racistische teksten door de Italiaanse AI-stem uitgesproken. Zoals bij sommige versies van het figuur 'Bombardiro Crocodilo' – een vliegende krokodil vermengd met een bommenwerper – waar een link wordt gelegd met het bombarderen van kinderen in Gaza:
Marleen Rolaff van Digiwijzer, een organisatie die bijdraagt aan de digitale geletterdheid in het onderwijs, ziet dat Italian brain rot gevaren met zich meebrengt.
Volgens haar weten kinderen lang niet altijd waar ze precies naar kijken en is dat ook juist het risico van deze trend. "Dat is een zaadje dat verder kan uitgroeien voor kinderen die zich wél bewust gaan zijn van wat er precies wordt gezegd. In Nederland komt dat nu bijvoorbeeld ook terug in brain rot-video's waarin de Marokkaanse cultuur belachelijk wordt gemaakt. Daarbij is wel de zorg dat dit uit de hand kan lopen, terwijl de originele brain rot misschien niet eens bewust racistisch is", zegt Rolaff tegen Editie NL.
Rolaff wil mensen er graag van bewust maken dat sommige dingen niet zo onschuldig zijn als ze lijken. "Je ziet nu ook video's waarin de originele Italiaanse personages zwanger worden van elkaar, of ze gaan met elkaar op de vuist. Wat eerst onschuldig lijkt, krijgt nu een diepere laag waarin geweld voorkomt, seksueel gedrag en een stukje racisme."
Zij moedigt ouders aan om het gesprek met hun kinderen aan te gaan, maar op een open manier. "Daarbij moet je je ook echt erin verdiepen, zodat het kind zich niet afsluit, van: jij begrijpt het toch niet. Blijf geïnteresseerd, en hou daarmee een oogje in het zeil", adviseert Rolaff.
