Niet meer knuffelen met naaktkatten zoals Chia: binnenkort is aanschaf verboden

Het al eerder aangekondigde houdverbod gaat vanaf 1 januari 2026 in, maakte staatssecretaris Jean Rummenie vandaag bekend. Het geldt ook voor vouwoorkatten. Sinds 2019 mogen de dieren al niet meer worden gefokt. En die regelgeving is er niet zonder reden. Volgens de staatssecretaris 'lijden deze katten onnodig door hun schadelijke uiterlijke kenmerken'.

De gevouwen oren bij vouwoorkatten ontstaan door een slecht kraakbeen, dat ook in de rest van het kattenlijf zorgt voor gewrichtsproblemen. Een naaktkat heeft er last van dat hij geen vacht heeft. "Oorspronkelijke wilde katten hebben een vacht, die houdt hen warm en beschermt de huid", legt Hille Fieten, dierenarts-specialist van het Expertisecentrum Genetica Diergeneeskunde van Universiteit Utrecht uit.

Zonnebrand

"Naaktkatten hebben het eerder koud en krijgen sneller huidinfecties. Ook kunnen ze niet zonder voorzorgsmaatregelen naar buiten. Ze hebben bijvoorbeeld zonnebrand nodig." 

Verder blijkt volgens Fieten uit onderzoek dat naaktkatten korter leven dan andere katten. Een studie uit Engeland gaf een gemiddelde leeftijd van 6,7 jaar. Ter vergelijking: andere katten worden gemiddeld 11,7 jaar. Naaktkatten missen ook vaak hun snorharen die ze nodig hebben om zich te oriënteren in het donker. 

De 33-jarige Lotte uit Amsterdam vindt het verbod 'heel jammer'. Voor haar geldt er 'gelukkig' een overgangsregeling: als je nu een naaktkat hebt, hoef je die niet meteen weg te doen. Maar vanaf 1 januari is het niet meer toegestaan om er eentje in huis te nemen.

'Je krijgt veel liefde terug'

Gek is ze op haar Chia (14 jaar) en Mais (11 jaar). "Ik heb ze in 2022 geadopteerd en daarvoor had ik ook twee naaktkatten", legt Lotte uit. "Ze zijn heel lief en heel aanhankelijk. Ze komen vaak op schoot zitten en zelfs wel eens op je schouders. Ik beschrijf ze vaak als een mix tussen een kat, hond en een aapje."

Lotte geeft toe dat de dieren 'meer aandacht nodig hebben dan een normale kat'. "Je moet natuurlijk hun huid verzorgen. En ook maken ze meer oorsmeer aan dus je moet de oren regelmatig schoonmaken. Maar je krijgt daar ook heel veel liefde voor terug."

Het doet de eigenaresse verdriet dat 'de overheid voor haar bepaalt' dat ze geen naaktkatten meer mag houden. "Ik snap het niet. Bij een hond met een platgedrukte neus begrijp ik het. Maar mijn katten hebben nooit gezondheidsproblemen gehad."

Ook voormalig fokker Svetlana uit Almere, waar Lotte haar katten vandaan haalde, is er kapot van. Tot vijf jaar terug fokte ze de Sphynx, de bekendste soort naaktkat. "Het is echt triest en onterecht. Ik ben een enorme liefhebber van deze katten. Ik vind het doodzonde dat zo'n mooi ras straks ophoudt te bestaan in Nederland."

Nu heeft ze nog vier naaktkatten in huis. "Maar als die doodgaan, kan ik geen nieuwe meer aanschaffen, want dan ben ik strafbaar. Dat vind ik niet oké."

Svetlana vertelt dat ze het gevoel heeft dat ze is gestraft voor iets wat fokkers met verkeerde intenties doen. "Toen ik nog fokte, liet ik de dieren vooraf altijd testen op bijvoorbeeld erfelijke ziektes. Maar broodfokkers doen die controles vaak niet, waardoor je problemen krijgt."

"Natuurlijk houden veel fokkers rekening met erfelijke ziektes. En die komen ook voor bij andere raskatten dan de Sphynx. Dat komt vaak door inteelt", reageert universitair hoofddocent Fieten daarop. "Maar het is aan ons als mens om met een kat met zo'n afwijking niet door te fokken."

Dat katten in de natuur zonder vacht worden geboren, komt door een foutje in het dna, dat leidt tot een afwijking. "Maar het is aan ons als mens om een dier met zo'n afwijking niet door te fokken."

'Eigenaren moeten bewust zijn van de risico's'

Zowel Lotte als Svetlana vinden dat er 'te weinig wetenschappelijk bewijs' is waaruit blijkt dat naaktkatten problemen ervaren door het missen van een vacht. Fieten zegt dat voldoende bewijs is, maar dat er inderdaad naar bijvoorbeeld de vouwoorkatten meer onderzoek is gedaan dan de naaktkat. 

"Een naaktkat kan alleen met voorzorgsmaatregelen naar buiten. Als hij langs een tak loopt kan hij zich makkelijk verwonden. En zo'n dier zoekt veel warme plekken op, omdat het het koud heeft. Moeten de wensen van de mens over hoe een dier eruit moet zien ten koste gaan van het welzijn van het dier?", vraagt Fieten zich af. 

Wat haar betreft is het fok- en houdverbod op dit soort katten dan ook te verantwoorden. "Je wil gezonde dieren die lang leven, niet ziek worden en niet lijden aan hun uiterlijk. Eigenaren moeten zich daar bewust van zijn bij de keuze voor een dier."