Maria filmde stiekem Russische 'orka-gevangenis': 'Het wordt zwaarbeveiligd'
In het oosten van Rusland is een schimmige business ontmaskerd: elf orka's en ruim 90 witte dolfijnen, in kleine kooien, klaar voor de verkoop. Journalist Maria Netrebenko ging erheen om het op camera vast te leggen: "Het is een supermarkt van zeezoogdieren."
De kooien liggen verborgen in een baai. De 'orka-gevangenis' is zwaarbeveiligd: grote hekken, camera's en mannen in camouflagekleding. Maria had een plan: stiekem door het hek klimmen. "Daar hou ik meestal wel van", vertelt ze tegen RTL Nieuws.
Eenmaal aangekomen voelde Maria intuïtief dat binnendringen te gevaarlijk was. "Ik had gehoord dat de bewakers gewapend waren. En als ze zo'n serieuze business kunnen runnen, dan kunnen ze ook een journalist wat aandoen." Dus klopte Maria gewoon maar aan.
Krappe kooi
In de kooien kunnen de orka's en witte dolfijnen geen kant op. Terwijl ze in de vrije natuur honderden, duizenden kilometers afleggen. Orka's zijn intelligent en hebben familiebanden, zoals oma's die voor kleinkinderen zorgen. Nu zitten ze in een krappe kooi.
Hoe lang de orka-gevangenis er al staat, is onduidelijk. Legaal is het waarschijnlijk niet. Orka's mogen volgens de Russische wet alleen maar op zeer kleine schaal worden gevangen, voor 'wetenschappelijke en educatieve doeleinden'. Alles wijst erop dat de gevangenis-uitbaters andere bedoelingen hebben.
Wegjagen
"De bewakers begonnen ons meteen weg te jagen", vertelt Maria. Ze besloot een stukje weg te rijden en zag toen nog meer kooien, ditmaal met zeehonden. Toen Maria haar cameraman vroeg om die te filmen, kwamen de bewakers er weer aan. "Eerst riepen ze dat het hier allemaal legaal was. Maar als dat zo is, waarom doe je dan zo agressief?"
En toen praatte een bewaker zijn mond voorbij: "We gaan de zeehonden gewoon aan een aquarium verkopen." De bewaker beweerde dat de zeehonden niets te maken hebben met de orka's en de witte dolfijnen. "Maar het wordt gerund door dezelfde mensen", stelt Maria vast. "Het is een supermarkt met zeezoogdieren waar je gewoon kunt komen shoppen."
Miljoenen uit China
De klanten komen vermoedelijk uit China. Daar schieten aquaria als paddenstoelen uit de grond. Het Chinese publiek smult ervan, ook van de bijbehorende shows met gedresseerde zeezoogdieren. De vraag is groot. Per orka vang je naar verluidt zeker een miljoen euro.
In de kleine kooien zwemt dus voor een vermogen aan handelswaar. Hoe serieus de business is, merkten Maria en haar cameraman Denis toen ze een drone over het cellencomplex lieten vliegen. "We wilden laag overvliegen zodat we de dieren konden natellen. Maar toen de drone lager dan 100 meter vloog, werd hij compleet onbestuurbaar." De gevangenis bleek uitgerust met stoorzenders.
Denis is een ervaren cameraman en hij kon de drone redden, zegt Maria: "Anders waren de opnames mislukt." Ook het item dat ze maakten kwam gewoon op de lokale staatstelevisie, waar Maria werkt. Dat betekent niet dat er in Rusland volledige openheid is.
De dronebeelden
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Macht
"Ik was uitgenodigd voor een talkshow over dit onderwerp op een andere, lokale zender", vertelt Maria. Dat was een moment waarop ze merkte dat de lucratieve business gedekt wordt door mensen met macht: "De zender kreeg een telefoontje van hogerhand. De talkshow werd afgelast."
Maar er is hoop. De dronevideo wordt online goed bekeken. Volgens Maria kan vooral internationale druk helpen. Want van het officiële, Russische onderzoek naar het kooiencomplex verwacht Maria niet veel. Ze is van plan de zaak te blijven volgen.
En als haar lokale staatszender dat verbiedt? "Dan ga ik zelf."