1 op de 5 Britten leeft in armoede: 'Er zijn dagen dat ik niets eet'

Natuurlijk, ook ons land kent armoede. In Nederland gaat het om bijna een miljoen mensen. Het armoedecijfer van de Britten is alleen nog veel hoger. Maar liefst één op de vijf Britten leeft in armoede. Ook het aantal voedselbanken in het land stijgt explosief. Dit zijn de cijfers. 

• 14 miljoen Britten leven nu in armoede. Dat is eenvijfde van de bevolking. (22 procent) 
• Bijna eenderde van alle Britse kinderen groeit op in armoede. (32.6 procent) 
• Het aantal arme kinderen stijgt naar schatting tot ruim 40 procent in 2022. 
• Waren er in 2008 nog slechts 29 voedselbanken, nu zijn dat er zo'n 2000.
• Het gebruik van voedselbanken is sinds 2012 bijna verviervoudigd. 

(bron: VN)

'Ik had niets'

Voor Kim McIntyre staat elke dag in het teken van overleven. De problemen begonnen toen ze het slachtoffer werd van huiselijk geweld. Samen met haar twee kinderen van inmiddels 6 en 13 jaar besloot ze uiteindelijk te vluchten. "Ik bleef alleen achter met mijn kinderen. Ik had niets. Ik had geen geld voor gas, eten, elektriciteit." 

Daarnaast is Kim chronisch ziek: ze is slecht ter been en afhankelijk van morfine. "Ik zou dolgraag weer willen werken, maar ik kan het niet."

Onderzoek VN

Het armoedeprobleem van Groot-Brittannië is zo opvallend, dat zelfs de Verenigde Naties dit najaar besloot een onderzoek in te stellen. Dat komt in het westen zelden voor. Philip Alston, rapporteur extreme armoede bij de VN, bezoekt normaal gezien derdewereldlanden. 

Alston schreef na zijn bezoek een vernietigend rapport. Dat in de vijfde economie van de wereld zo'n grote groep mensen in armoede leeft, noemt hij een schande. Hij heeft harde kritiek op de Britse regering. 

In zijn rapport waarschuwt hij ook voor de naderende brexit. "Als er niets verandert voor deze mensen, dan zullen zij na brexit substantieel slechter af zijn dan nu al het geval is". 

Brexit slokt politiek op

Maar door de brexit hebben ministeries en parlementsleden het zo druk, dat er nog maar weinig aandacht is voor de andere problemen in het land. Zo is er door de regering van May opvallend weinig wetgeving doorgevoerd. Ook het debat over het VN-rapport is veelzeggend. Daarvoor kwamen slechts 14 van de 650 parlementsleden opdagen. De verantwoordelijk minister was niet aanwezig. 

Steeds meer Britten, en vooral kinderen, leven ondertussen in armoede. Een belangrijke oorzaak is volgens de VN de jarenlange bezuinigingen op de bijstand. Sinds 2010 is er bijna 40 miljard gekort. 

Ook kan de bijstand op steeds meer plekken alleen nog maar online worden aangevraagd. Dat zorgt voor veel problemen. Niet alleen beschikt de meerderheid van arme Britten niet over een breedbandverbinding, ook gaat er bij de aanvragen nog vaak van alles mis. Het gevolg is dat veel mensen lange tijd zonder geld zitten. 

Geen stroom, geen water 

"Soms kan zelfs de voedselbank niet helpen. Mensen kunnen geen stroom of gas betalen, waardoor ze hun ontvangen maaltijden niet goed kunnen bereiden", vertelt Shona Alexander. In de bibliotheek van Newcastle helpt haar organisatie elke dag tientallen mensen met hun bijstandsaanvragen. 

De kinderen van Kim eten vanavond niet meer dan Brusselse wafels en kipnuggets uit de oven. "Het is goedkoop, en de kinderen vinden het lekker. Het is ieder geval iets. Zij staan echt op de eerste plaats. Soms zijn er dagen dat ik niets eet. Maar ik weet dat ik ze niet kan geven wat ze nodig hebben: vers voedsel, en groenten."

"Het was heel moeilijk om hulp te vragen. Ik voelde schaamte." Kim bezoekt uiteindelijk vrijwilligers Angie Comerford en Jo Durkin. "Ik zou echt niet weten wat ik zonder hen moet. Ik kreeg geld en ontvang eten via hun voedselbank. Ook kunnen de kinderen nu een winterjas dragen."   

Donkere wolken

De brexit hangt als een donkere wolk boven Newcastle. Als het niet lukt om een deal te sluiten, dan wordt deze regio economisch het hardst getroffen. Pijnlijk is dat de omgeving van Newcastle wel met een ruime meerderheid voor een vertrek uit de Europese Unie stemde. 

Kim is er duidelijk over: "Ze zijn zo druk met de brexit, ze vergeten de rest. Het is alsof het de regering allemaal niets uitmaakt. Het is zo frustrerend. Het lijkt ze echt niets uit te maken."

Vergelijking met Nederland

De Britten hanteren niet hetzelfde, maar wel een vergelijkbaar armoedebegrip als Nederland. Voor een Nederlands eenoudergezin met twee kinderen geldt een zogeheten 'niet-veel-maar-toereikend budget' van 1691 euro. In Groot-Brittannië is dat voor dezelfde situatie 1341 euro,  maar dat is exclusief de woonlasten. Inclusief is dat gemiddeld 1802 euro. De woonlasten verschillen wel erg per regio.