Procedure impeachment in Senaat begonnen: 'Trump vol vertrouwen'
In de Senaat in Washington is het proces begonnen waarmee president Trump volgens zijn Democratische tegenstanders zou moeten worden afgezet. Ze beschuldigen hem van machtsmisbruik. Hij is de derde president in de Amerikaanse geschiedenis die zo'n impeachmentprocedure aan zijn broek heeft. Correspondent Erik Mouthaan legt uit waarom deze rechtszaak van historisch belang is.
De komende tijd staat Washington op zijn kop. Alle beleidszaken zijn uitgesteld, want de Senaat gaat dagenlang debatteren over het lot van president Trump.
Erik Mouthaan: "Het lot van president Trump ligt in handen van de Senaat. Alle 100 senatoren zijn benoemd tot juryleden, voorgezeten door de hoogste rechter van het land. Als tweederde van de senatoren instemt met de impeachment, dan is president Trump officieel uit zijn ambt gezet."
Toch gaat het eigenlijk niet om de vraag of Trump wordt afgezet, vertelt Mouthaan: "De Democraten zouden niets liever willen, maar ze hopen vooral dat de president beschadigd raakt in het verkiezingsjaar. Om dat te bereiken, zien de Democraten het liefst zoveel mogelijk feiten boven tafel verschijnen."
Wat is de reden van de impeachment?
Mouthaan: "De president heeft Oekraïne onder druk gezet om onderzoek te doen naar een politieke tegenstander: Joe Biden. Informatie over de handelingen van Witte Huis-medewerkers heeft hij achtergehouden voor het congres. Democraten spreken van een 'cover-up', het bedekken van de waarheid.
Kan er nog een konijn uit de hoge hoed komen?
"Dat hangt allemaal af van of er getuigen komen of niet", zegt Mouthaan. De impeachment-rechtszaak vindt plaats in de Senaat. Daar hebben Republikeinen de meerderheid. "De meeste Republikeinen willen deze zaak het liefst zo snel mogelijk afhandelen, zonder getuigen. Toch zijn er een paar Republikeinen die misschien wel getuigen willen horen. Als zij meestemmen met de Democraten, dan kunnen werknemers van het Witte Huis gedagvaard worden om hun verhaal te doen. De Democraten verwachten dat die getuigen genoeg belastende informatie hebben om hun zaak te ondersteunen."
Maakt Trump zich druk? Zou hij dat moeten doen?
"Trump heeft al zijn vertrouwen gesteld in de fractievoorzitter van de Republikeinen in de Senaat: Mitch McConnell. McConnell heeft al vroeg gezegd dat alles wat hij doet in samenwerking zal zijn met het Witte Huis. Democraten spreken daar schande van. Als Senator heeft McConnell een eed afgelegd waarin hij plechtig beloofde onpartijdig te zijn in het impeachment-proces. Als hij vanaf het begin al afstemt met de president, is die onpartijdigheid ver te zoeken. McConnell heeft de touwtjes in handen. Hij zorgt ervoor dat de Republikeinen als één front achter de president staan. Zolang hij die eensgezindheid vasthoudt, dan hoeft de president zich niet druk te maken."
Wanneer wordt er gestemd over de afzetting?
"Het zou zomaar kunnen dat de president volgende week al weet of hij is vrijgesproken. Als de Republikeinen hun zin krijgen, dan worden er geen getuigen gehoord en is de zaak binnen een week afgehandeld. Als er wèl getuigen worden gehoord, dan kan de zaak nog weken of zelfs maanden doorgaan. Trump houdt over twee weken zijn 'State of the Union', een jaarlijkse presidentiële toespraak aan het land. Mogelijk doet de president dat in een Congres waar ze op dat moment nog beslissen of hij op zijn plek mag blijven zitten."