De posters die de wereld over gingen: 'Laat ons hier sterven, maar lieg er niet over'

Van Angelina Jolie tot Russische president Vladimir Poetin, van de Black Lives Matter-beweging tot de Syrische dictator Bashar al-Assad: allemaal kwamen ze voor op de posters die de inwoners van een stadje in Syrië maakten.

Dat deden ze om aandacht te vragen voor de oorlog in Syrië en de enorme prijs die de burgerbevolking betaalt voor het geweld. Na bijna negen jaar nam het Syrisch leger deze week de stad in.

Twee vingers in de lucht

'Het is niet alleen een Arabische lente, het is een tsunami die dictatoriale regimes over de hele wereld mee zal slepen'. Het is een waarschuwing op een van de eerste banners die zijn gemaakt in Kafrnabel. Het is dan 10 februari, het is koud in Syrië. Op de foto zien we zo’n twintig mannen. Ze steken twee vingers in de lucht, het vredesteken. Sommigen van hen zijn nog kinderen.

Wekelijks nieuwe boodschappen

De letters zijn met verf op een groot doek gekalkt, in een net handschrift. Soms zitten er spelfouten in, soms kun je zien dat de tekst halverwege is aangepast.

De banners uit Kafrnabel gaan de hele wereld over. Iedere week werden nieuwe boodschappen geschreven, vaak werd ingehaakt op de actualiteit. Bij de schietpartij in het Amerikaanse Charleston in 2015 schreven de inwoners dat ‘terreur geen nationaliteit of religie’ kent. 'De aanslagen in Boston laten treurig genoeg zien wat er enkele dag speelt in Syrië. Wij vragen jullie onze condoleances te accepteren', viel er te lezen daags na de aanslag op de beroemde marathon in de Amerikaanse stad. Altijd is de boodschap: vergeet ons niet. 

Sterven in Syrië

Kafrnabel verzette zich niet alleen tegen het leger en de veiligheidsdienst van Assad, maar ook tegen de extremisten die later de macht grepen. Een van de drijvende krachten achter de posters was de bekende journalist en activist Raed Fares, een man die het tot missie maakte het Syrisch leed wereldkundig te maken.

Hij was in de oorlog zijn leven niet zeker. Behalve het regime hadden verschillende aan Al-Qaeda gelieerde groeperingen het op hem voorzien. Bij een aanslag door terroristen van Islamitische Staat raakte hij ernstig gewond.

Toch bleef hij doorgaan. 'Als ik moet sterven, dan is dat in ieder geval in Syrië', zei hij destijds tegen de Britse Independent. Ruim anderhalf jaar geleden is hij door gemaskerde mannen op straat doodgeschoten. 

Het stadje Kafrnabel werd langzaam maar zeker het geweten van de opstand in Syrië. De terugkerende posters waren een herinnering aan het feit dat de oorlog nog steeds gaande was, een wake-up call voor de rest van de wereld. Het was de manier waarop een klein dorp met de buitenwereld communiceerde.

Angelina Jolie

Hard, soms doordrenkt van de wanhoop, soms met een flinke dosis humor. De inwoners van Kafrnabel herdachten de dood van de Amerikaanse acteur Robin Williams. Ze schaarden zich op hun posters achter de Black Lives Matter-beweging, ze prezen Angelina Jolie toen die zich uitsprak over de oorlog in Syrië.

‘Het is niet een burgeroorlog, het is een genocide. Laat ons hier sterven, maar lieg er niet over’, schrijven de inwoners op een poster in december 2012. Vijf jaar later, op 16 april 2017 maken ze de balans op. 'Tot op heden heeft Assad 500.000 Syriërs om het leven gebracht, 1800 daarvan met chemische wapens. Hoe kan de wereld zulke aanhoudende misdaden verdragen?'

Op de vlucht

Afgelopen dinsdag is Kafrnabel door het Syrische leger ingenomen. De afgelopen weken laait het geweld op, het regime is met Russische luchtsteun bezig aan een opmars in Syrië. Het geweld concentreert zich op de provincie Idlib, het laatste bolwerk van jihadisten en rebellen.

Bijna een miljoen mensen zijn op de vlucht geslagen.