China voert omstreden wet in

Joshua (23) streed jaren tegen Chinese invloed in Hongkong, nu geeft hij het op

Door Thom Schelstraete··Aangepast:
© Getty ImagesJoshua (23) streed jaren tegen Chinese invloed in Hongkong, nu geeft hij het op
RTL

Er is veel kritiek op, maar China nam vandaag officieel de omstreden veiligheidswet aan. Daarmee wil China een einde maken aan de onrust in Hongkong. Joshua Wong (23) woont in HongKong en strijdt al jaren voor meer vrijheid. Maar nu geeft hij het op.

De veiligheidswet werd eerder vandaag ondertekend door de Chinese president Xi Jinping. China krijgt daarmee de macht om in te kunnen grijpen in Hongkong en eventueel mensen uit te leveren.

Volgens tegenstanders gaat de beslissing in tegen de afspraken over de autonomie van Hongkong. Er wordt gevreesd dat er met de nieuwe wet een einde komt aan de eigen democratie en de vrijheid om te kunnen protesteren tegen beslissingen van hogerhand.

Flyeren

De afgelopen dagen is Wong nog gewoon op campagne. In de straten van Hongkong deelt hij pamfletten uit met info over de parlementsverkiezingen die in september worden gehouden.

Maar hij staat dan al niet echt meer op z'n gemak te flyeren. "Onder de nieuwe wet word ik waarschijnlijk een van de hoofddoelen van de Chinese regering", zegt hij tegen persbureau Reuters.

Joshua Wong tijdens een van zijn laatste politieke activiteiten.© Facebook Joshua Wong
Joshua Wong tijdens een van zijn laatste politieke activiteiten.

Toch bekommert Wong zich met name over anderen. "Mijn grootste vrees is niet een mogelijke celstraf. Maar het sombere feit dat de nieuwe wet een bedreiging zal vormen voor de toekomst van de stad."

Op de dag dat bekend wordt dat de omstreden veiligheidswet is aangenomen, trekt Wong alsnog zijn conclusies. Via zijn social media kanalen laat hij weten zich terug te trekken. "Met ingrijpende bevoegdheden en slecht gedefinieerde wetten zal de stad veranderen in een geheime politiestaat."

Bedreiging

Het laat zien hoe de nieuwe wet meteen grote impact heeft. Mensen met een kritische houding ten opzichte van Beijing durven zich niet meer openlijk uit te laten en te demonstreren.

China krijgt met de wet namelijk de mogelijkheid om inwoners die een voor de staat een bedreiging vormen te straffen. Zo is er bij Wong en andere voorvechters van een vrij Hongkong de vrees voor levenslange gevangenisstraffen in China.

Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.

Niet alleen Wong laat vandaag weten te stoppen met politieke activiteiten. Demosisto, de leidende beweging die jonge activisten wist te verenigingen, laat via Twitter weten ermee op te houden.

De inwoners van de speciale regio van China zijn daarmee hun houvast in de strijd voor vrijheid kwijt. Joshua Wong is sinds 2014 een van de grote aanjagers. Zo was hij een van de drijvende krachten achter de paraplubeweging die op het einde van dat jaar wereldnieuws werd.

Ruim twee maanden houdt de paraplubeweging van tienduizenden jongeren en studenten eind 2014 stand.© Getty Images
Ruim twee maanden houdt de paraplubeweging van tienduizenden jongeren en studenten eind 2014 stand.

Net als de tienduizenden andere demonstranten is hij boos over plannen van China om een nominatiecommissie in te stellen. Die zou bepalen welke kandidaten er zich voor de leiderschapsverkiezingen van Hongkong mogen melden. Maar veel inwoners van Hongkong willen hun eigen leider kunnen verkiezen.

Uitleveringswet

De enorme demonstraties eindigen uiteindelijk zonder resultaat. De Chinese nominatiecommissie komt er uiteindelijk toch. In 2017 wordt de Beijing-gezinde Carrie Lam verkozen.

Een jaar later betaalt Joshua Wong de prijs voor het leiden van de paraplubeweging in 2014. Hij krijgt vanwege zijn rol in de betoging een celstraf van drie maanden. "Ze kunnen ons lichaam vastzetten, maar niet onze gedachten", zegt hij vlak voordat de rechter uitspraak doet.

Joshua Wong zoekt in 2014 de confrontatie op met politica Carrie Lam (links). Jarenlang blijven ze tegenover elkaar staan. Wong als aanvoerder van de protestbeweging voor meer democratie en Carrie Lam als hoogste leider van Hongkong.© Getty Images
Joshua Wong zoekt in 2014 de confrontatie op met politica Carrie Lam (links). Jarenlang blijven ze tegenover elkaar staan. Wong als aanvoerder van de protestbeweging voor meer democratie en Carrie Lam als hoogste leider van Hongkong.

Wanneer hij weer vrijkomt, is Joshua Wong vastberaden zijn beweging voort te zetten. Samen met andere bezorgde jongeren maken ze plannen voor nieuwe acties. De wereld ziet hoe die in 2019 resulteren in enorme betogingen tegen een nieuwe Chinese machtsgreep.

Deze keer is de inzet een aangekondigde uitleveringswet. Die moet het voor Beijing mogelijk maken om inwoners van Hongkong uit te laten leveren aan China. Voor velen een schrikbeeld. Hongkongers leven onder eigen wetten en regels. Ze vrezen het ende van de vrijheid van meningsuiting en mogelijkheden tot demonstreren.

Rubberkogels

Ook hier speelt Joshua Wong een prominente rol. Samen met andere bewegingen krijgt hij honderdduizenden mensen maandenlang de straat op om tegen de nieuwe wet te demonstreren. De eerste betogingen starten in maart, maar worden al snel steeds massaler en luidruchtiger.

Joshua Wong ziet van dichtbij hoe de demonstraties een stuk gewelddadiger verlopen dan die van 2014. Met traangas, waterkanonnen en zelfs rubberkogels probeert de politie een einde te maken aan de betogingen.

Maar de demonstranten vechten terug en zetten molotovcocktails en katapulten in. Dieptepunt van het onderlinge geweld is een incident in november. Een demonstrant wordt van dichtbij door een agent neergeschoten. Hij belandt in kritieke toestand in het ziekenhuis en overleeft ternauwernood het voorval.

De uitleveringswet redt het uiteindelijk niet. Maar dat weerhoudt de demonstranten er niet van om voor meer democratische hervormingen te blijven pleiten. De heftige betogingen gaan uiteindelijk begin dit jaar door het coronavirus als een nachtkaars uit.

De aankondiging van de nieuwe veiligheidswet lijkt het startschot voor nieuwe grote onrusten. Maar de vrees voor het virus en massale politieoptredens bij aanvang van demonstraties houden deze tegen. Daarmee lijkt de beweging die Joshua Wong zes jaar geleden zo hartstochtelijk aftrapte zijn beste tijd gehad te hebben.

Martelingen

Het is het scenario waar hij de afgelopen weken al rekening mee hield. "Als de wet eenmaal is geïmplementeerd zullen we onderworpen worden aan geheime processen, martelingen in gevangenissen en bekentenissen op televisie", zegt hij eind juni tegen persbureau Reuters.

"Daarom roep ik de wereld op om achter Hong Kong te staan ​​en dring ik er bij Beijing op aan om deze kwade wet terug te trekken."

Lees meer over
HongkongChina