Executie Amerikaanse moordenaar: eerste federale doodsvonnis in 17 jaar
Vandaag wordt de ter dood veroordeelde moordenaar Daniel Lewis Lee in de Amerikaanse staat Indiana geëxecuteerd. Het is voor het eerst sinds 2003 dat een federaal doodsvonnis wordt voltrokken. De nabestaanden van de slachtoffers verzetten zich tegen de executie.
Lee werd ter dood veroordeeld voor de moord op een gezin in 1996. Bij de gruwelijke moord werd het gezin van twee ouders en een achtjarig meisje gemarteld. Hun lichamen werden in een meer gedumpt.
De familie van de slachtoffers heeft geprobeerd de executie uit te stellen. Ze zijn bang dat ze bij het bijwonen van de executie besmet zullen raken met het coronavirus. Een rechtbank wees het verzoek van de nabestaanden af.
Nabestaanden willen executie niet
Die hebben nu een verzoek ingediend bij het Amerikaanse hooggerechtshof, maar dat moet voor 4 uur lokale tijd (9 uur ’s avonds in Nederlandse tijd) reageren om de executie nog te kunnen tegenhouden. Anders zal Lee vandaag met een dodelijke injectie worden geëxecuteerd.
Lee, die deel uitmaakte van een groep neonazi’s, zou oorspronkelijk al in december worden gedood, maar dat werd door de rechtbank uitgesteld. De nabestaanden van de slachtoffers willen dat hij niet gedood wordt en dat zijn straf wordt omgezet in levenslang.
Vraagtekens
Ook de oorspronkelijke aanklager en rechter hebben later hun vraagtekens gezet bij het doodsvonnis. De handlanger van Lee, die het achtjarige meisje zou hebben gedood, kreeg een levenslange gevangenisstraf.
In ongeveer de helft van de Amerikaanse staten kan de doodstraf worden opgelegd, maar in een groot deel van die staten worden executies al jaren niet meer uitgevoerd. Ook de federale rechtbank kan criminelen ter dood veroordelen. Dat gebeurt bij zaken van een landelijk belang of zaken waar meerdere staten bij betrokken zijn.
Het gebeurt maar zelden dat de federale overheid een doodsvonnis uitvoert. Sinds 1988 is dat slechts drie keer gebeurd.
Onder president Obama, die de doodstraf 'zeer verontrustend' noemde, is er geen enkele federale gevangene geëxecuteerd. President Trump is wél voorstander van de doodstraf en gaat de executies dus vanaf vandaag weer uitvoeren.
Nog 62 veroordeelden
De laatste federale executie vond plaats in 2003. Louis Jones Jr. werd toen gedood voor het kidnappen, verkrachten en vermoorden van een 19-jarige vrouwelijke soldaat. Nog drie andere federaal ter dood veroordeelden worden deze en volgende maand geëxecuteerd. Ze zijn alle vier veroordeeld voor moorden op kinderen.
Er zijn nog 62 gevangenen die een federale executie afwachten. Onder hen zijn Dzjochar Tsarnajev, een van de aanslagplegers bij de marathon in Boston in 2013, en Dylann Roof, een neonazi die in 2015 negen zwarte kerkgangers doodschoot in South Carolina.
Dodelijke injectie gaat soms mis
Er is in de Verenigde Staten veel discussie over de doodstraf. Zo zouden zwarte verdachten buitenproportioneel vaak ter dood worden veroordeeld, en blijken sommige veroordeelden achteraf onschuldig, stellen activisten.
Maar ook de executiemethode, een dodelijke injectie, is omstreden. In theorie zou die injectie binnen enkele minuten moeten werken, maar dat gaat soms mis, met een urenlange doodsstrijd tot gevolg.
Een van de middelen uit de injectie wordt geproduceerd door Europese bedrijven, maar die weigeren het middel nog te leveren. Staten passen de injectie dus aan, of overwegen zelfs weer andere executiemethoden, zoals de elektrische stoel of een vuurpeloton.
