Waarom de Britten zich zo'n zorgen maken over nieuwe coronavariant
Het vermoeden was er al, maar nu is er meer zekerheid vanuit de wetenschap. De nieuwe coronavariant uit Groot-Brittannië, inmiddels ook in Nederland opgedoken, is besmettelijker dan de 'gewone' virusvariant.
De nieuwe variant (VOC 202012/01) dook als eerste op in het zuidoosten van Engeland. Terwijl extra maatregelen werden afgekondigd, daalde het aantal besmettingen met de nieuwe variant niet.
Meer virusdeeltjes
Onderzoekers uit Birmingham keken naar honderden besmettingen door de nieuwe variant. Deze mensen bleken vaker veel meer virusdeeltjes in het bloed te hebben. Het ging om een derde van de gevallen, terwijl bij de gewone variant één op de tien mensen een hoge 'virusload' heeft.
De conclusie van het voorlopige onderzoek (pdf): wie meer deeltjes bij zich draagt, kan het virus makkelijker verspreiden, waardoor anderen sneller besmet raken.
56 procent besmettelijker
Volgens een rekenmodel van de London School of Hygiene and Tropical Medicine is de variant 56 procent besmettelijker. Het gaat om een rekenkundig model, maar de onderzoekers zijn ervan overtuigd (pdf) dat de eigenschappen van de nieuwe variant de oorzaak zijn van de snelle toename van nieuwe besmettingen. Ze sluiten uit dat mensen zich minder goed aan de regels hebben gehouden in de gebieden waar deze variant is opgedoken.
De onderzoekers maken zich grote zorgen. Zelfs met de huidige strenge maatregelen is het maar zeer de vraag of het reproductiegetal R – het gemiddelde aantal mensen dat door één besmet persoon wordt geïnfecteerd – onder de 1 komt. Zij stellen voor om basisscholen, middelbare scholen en universiteiten dicht te houden.
Nieuwe maatregelen: scholen blijven open
Vandaag kwam de Britse minister van Volksgezondheid met nieuwe, strengere maatregelen voor miljoenen Britten, maar de scholen blijven vooralsnog open. Gisteren werd een nieuw besmettingsrecord bereikt: meer dan 53.000 op een dag. Het merendeel van deze nieuwe besmettingen is met de nieuwe variant.
Die mutatie werd voor het eerst gedetecteerd in Kent, in het zuidoosten van Engeland. Inmiddels heeft ze ook Londen bereikt. "Vanuit de buitenwijken in het oosten is het naar het centrum geslopen. Het komt langzaam mijn kant op", zegt correspondent Anne Saenen, die in het westen van Londen woont.
Ziekenhuis kan toestroom niet aan
Ook in de stad Birmingham gaat het niet de goede kant op. Een arts die net klaar is na een dienst op de eerste hulp twittert onderstaande foto. Hij schrijft dat hij weer een 'laaaaange' dag gewerkt heeft. Hij schrijft dat de ambulances met patiënten meer dan drie uur moesten wachten omdat er geen plek was in het ziekenhuis om ze op te nemen.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Donker scenario
De nieuwe variant maakt mensen niet zieker en is niet dodelijker. Maar omdat meer mensen besmet raken, neemt het aantal ziekenhuisopnames en doden net zo goed toe. Er wordt een donker scenario geschetst: de Britten moeten ervan uitgaan dat in 2021 waarschijnlijk meer mensen overlijden aan corona dan in dit jaar.
De onderzoekers in Londen adviseren daarom de vaccinatiecampagne te versnellen. Daar komt een uitdaging bij, volgens epidemioloog Arnold Bosman. "Tot nu toe zeiden we altijd: ten minste 60 procent moet immuun zijn om het virus weg te krijgen. Die 60 procent is een gevolg van berekening van het oude virus, met de besmettelijkheid van dat virus. Op het moment dat de besmettelijkheid omhoog gaat, moet dat cijfer ook omhoog."
Patiënten blijven maar komen
De Nederlandse arts en hoogleraar Marcel Levi staat als bestuurder aan het hoofd van zeven ziekenhuizen in Londen. Hij vertelt dat alles op alles wordt gezet om de zorg in in de lucht te houden.
"De afgelopen 10 dagen is de toestroom weer enorm. Tot nu toe lukt het om de ic-capaciteit met net weer een paar bedden op te hogen. Maar sinds een week gaat het ten koste van het geplande operatieprogramma."
In Londen blijven de patiënten maar komen. Bij piekmomenten moeten ambulances rij aan rij wachten voor de ingang. Het is intenser dan eerder dit jaar, zegt Levi. "Het blijft heel krap. De capaciteit nog verder uitbreiden wordt steeds moeilijker." Gebrek aan personeel is de voornaamste oorzaak. "Het verzuim ligt nu op 15 procent. In de meeste gevallen gaat het om zelfisolatie, omdat bijvoorbeeld een familielid positief is getest."
De komst van de vaccins noemt hij licht aan het eind van de tunnel. Vandaag werd bekend dat de Britten ook het vaccin van Oxford/AstraZeneca hebben goedgekeurd. In Nederland is tot nu toe alleen het Pfizer-vaccin goedgekeurd. Dat moet bij -75 graden Celsius bewaard blijven en komt in dozen van 1000 stuks. Het kabinet in Nederland vindt het daarom lastig om ze in kleine aantallen te verspreiden.
Levi: "Dat het ingewikkeld zou zijn, is totale onzin. Ik organiseer zelf vaccinaties en ik heb twee dagen zelf meegevaccineerd. Het komt in 1000 porties. Dat zijn 200 ampullen, want uit elke ampul kun je vijf mensen vaccineren. Nadat je ze hebt ontdooid, kun je ze in een gewone koelkast nog vijf dagen bewaren."
Britse variant in Nederland
De ECDC, de Europese RIVM, denkt dat de nieuwe variant zich ook snel over Europa zal verspreiden. Maandag werd duidelijk dat in Nederland de nieuwe variant bij elf mensen is aangetroffen. Dat is alleen op basis van steekproeven. Het is dus aannemelijk dat veel meer mensen de nieuwe variant onder de leden hebben.