Hoe nu verder? Vijf vragen over bestorming Capitool

1. Wat was de rol van de politie bij de bestorming?

Het Capitool heeft zijn eigen politiemacht. Uit de eerste berichten blijkt dat er maar 500 agenten klaar waren gezet, terwijl er 1300 tot 2000 medewerkers aanwezig waren en er duizenden demonstranten in Washington D.C. waren. Bovendien was er geen achtervang geregeld, zoals de ME. Er is keihard gefaald.

Daarnaast is er veel ophef over het gedrag van agenten. Zo poseerde een agent voor een selfie met de bestormers en lijkt het op beelden  alsof agenten de relschoppers toegang verleenden tot het gebouw. Was dat laatste een tactische afweging of waren ze betrokken bij de protesten? Sommige mensen zeggen dat laatste, maar het is veel te vroeg om dat te zeggen.

De FBI en de politie van het Capitool gaan dat onderzoeken. Ook komt er hoogstwaarschijnlijk een onderzoek door een speciale commissie van het Huis van Afgevaardigden of de Senaat, want de levens van alle medewerkers liepen gevaar. Zoals de Republikein Lindsey Graham zei: "We hadden dood kunnen zijn."

2. Welke straffen staan de bestormers te wachten?

Dat hangt ervan af waar ze voor aangeklaagd worden. Dat kan zijn wegens huisvredebreuk, inbraak, het weigeren om bevelen van agenten op te volgen, het in gevaar brengen van anderen - denk aan het intikken van ruiten of van een balkon afspringen, waarmee je op iemand anders kan vallen.

Omdat dit allemaal gebeurd is op 'federal property', op overheidsgrond, wordt de straf verzwaard. Als je iets van de overheid vernielt, telt dat zwaarder dan wanneer je dat bij je buurman in huis doet. Dit wordt gezien als een aanval op de volksvertegenwoordiging. 

En: als er uiteindelijk wordt vastgesteld dat de bestorming van tevoren bedacht is, dan is het met voorbedachten rade gedaan. Ook dat kan de straf verhogen.

In principe kunnen ze een jarenlange celstraf krijgen. Hoe lang ze uiteindelijk daadwerkelijk achter de tralies verdwijnen, hangt er ook van af of ze bijvoorbeeld een strafblad hebben.

3. Wie zijn de vijf mensen die omkwamen?

Van één dodelijk slachtoffer werd al snel bekend dat het gaat om de 35-jarige Ashli Babbitt, een Trump-aanhanger. Ze werd neergeschoten door de politie van het Capitool, nadat ze het parlementsgebouw binnen was gegaan door een kapotgeslagen raam. 

Afgelopen nacht werd bekend dat ook de 42-jarige agent Brian Sicknick is overleden. Hij raakte gewond na een confrontatie met de indringers. In het ziekenhuis overleed Sicknick later aan zijn verwondingen. De politie van Washington onderzoekt het fatale incident.

Van de drie anderen zijn de namen bekendgemaakt. Het gaat om Benjamin Phillips (50), Kevin Greeson (55) en Rosanne Boyland (34). Zij zouden alle drie omgekomen zijn wegens 'een medische noodsituatie', maar het is onduidelijk wat dat is. Een hartaanval? Zijn ze vertrapt? Het is wachten op de persconferentie met meer informatie.

4. Wat gebeurt er nu met mogelijke (geheime) documenten die zijn meegenomen?

Een dag na de bestorming kon pas begonnen worden met opruimen en inventariseren of er dingen vermist zijn. In ieder geval één relschopper heeft een brief meegenomen uit het kantoor van Nancy Pelosi, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden.

Maar het zou niet zo moeten zijn dat er staatsgeheimen rondslingeren in het gebouw. Het was ook geen gerichte aanval om documenten mee te pakken, meer om te laten zien dat je binnen kan komen en in de stoel van de hoge omes kan gaan zitten. 

5. Hoe zit het nu met de beveiliging van het Capitool?

Op dit moment worden metalen hekken gesjouwd, die vastgeschroefd worden in grote betonnen blokken. Die worden om het hele Capitool geplaatst ter bescherming. Toch zijn die hekken maar zo'n 2 tot 2,5 meter hoog. Verder is er gigantisch veel politie op de been, maar je kan nog steeds op zo'n 50 meter afstand van het gebouw komen.

Het podium dat op de trappen van het Capitool gebouwd is voor Bidens inauguratie, wordt momenteel geïnspecteerd. Is dat nog veilig na de bestorming? Zijn er bommen achtergelaten? Is er een gat gezaagd ergens? Het is een enorme operatie.