Ex-secretaresse (96) nazikamp moet naar de rechter, maar neemt de benen

In Duitsland zou vandaag het proces tegen Irmgard F. beginnen. De nu 96-jarige vrouw was secretaresse van de kampcommandant van naziconcentratiekamp Stutthof. Haar wordt medeplichtigheid aan de dood van meer dan 11.000 mensen ten laste gelegd. Maar er is een plotselinge complicatie: de vrouw is ervandoor gegaan.
Tegen haar is nu een arrestatiebevel uitgevaardigd.
De hoogbejaarde Irmgard F. woont in een verzorgingshuis in de buurt van Hamburg. Er is weinig persoonlijks over haar bekend. Ze groeide op in een dorp in het oosten van Duitsland en volgde na de lagere school een handelsopleiding. Daarna ging ze als stenotypiste werken bij een bank, die veel zakendeed met de SS. Via die weg is Irmgard F. waarschijnlijk in nazikamp Stutthof terecht gekomen.
'Radertje in de moordmachine'
Stutthof was een concentratiekamp in de buurt van Gdansk, in het door de nazi's bezette Polen. Zeker 65.000 gevangenen vonden hier de dood, merendeels Joden. Irmgard F. werkte hier van juni 1943 tot april 1945. Ze werd secretaresse van de kampcommandant en leerde hier ook haar latere man kennen, een onderofficier van de SS.

Alle correspondentie van de kampcommandant met andere nazi's ging via Irmgard F. Wat hij dicteerde schreef zij op. Volgens de aanklagers was zij een radertje in de moordmachine en daarvoor moet ze zich nu verantwoorden.
Eerder gehoord als getuige
Het is niet de eerste keer dat Irmgard F. met de naoorlogse Duitse justitie in aanraking komt. Ze is in het verleden verschillende malen verhoord, voor het eerst in 1954. Irmgard F. gaf toe dat alle correspondentie met de SS-leiding via haar was gegaan. Toch hield de voormalige secretaresse vol dat ze niets wist van de gruwelen in het kamp.
Haar verklaring bleef zonder gevolgen: Irmgard F. werd toen gehoord als getuige, niet als verdachte. Tientallen jaren kon in de Bondsrepubliek Duitsland iemand alleen vervolgd worden als hij of zij zeer direct betrokken was bij de moorden. De afgelopen tien jaar is daar verandering in gekomen, onder meer door een wetswijziging.

En dus begint, 76 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, het proces tegen Irmgard F. Het klinkt misschien vreemd, maar de 96-jarige vrouw wordt als minderjarige berecht. Ze was ten tijde van de feiten nog geen 21 jaar, destijds de leeftijd waarop iemand meerderjarig werd.
Uitspraak mogelijk volgend jaar
Eerder al is ook kampbewaker Bruno Dey berecht als minderjarige. Hij was 17 toen hij in Stutthof in dienst kwam. De nu 94-jarige Dey is vorig jaar veroordeeld voor medeplichtigheid aan de moord op meer dan 5000 gevangenen. Hij kreeg 2 jaar voorwaardelijk. De eis was 3 jaar cel, maar de rechter hield rekening met leeftijd en slechte gezondheid.
De uitspraak in het proces tegen Irmgard F. wordt volgend jaar verwacht.