Marina brak in op Russische staatstelevisie: 'Ze zet haar leven op het spel'
Opeens was ze daar: Marina Ovsyannikova. Midden in het best bekeken journaal van Rusland, rende ze de studio binnen. Haar boodschap 'Stop de oorlog' en 'Ze liegen tegen je' kwam vol in beeld. Een stunt als dit hebben we nog niet gezien, vertelt correspondent Eva Hartog. ''Vele miljoenen Russen zien nu voor het eerst iets van protest tegen de oorlog.''
Na haar protestactie werd Marina afgevoerd door de politie. Lang was het niet duidelijk waar ze was, tot er vanmiddag een foto verscheen van haar in de rechtszaal. Hartog: ''We weten dat er een zaak tegen haar wordt voorbereid. Voor het verspreiden van 'fake news' hangt haar mogelijk een celstraf van vijftien jaar boven het hoofd.''
Bekijk hier het fragment waarin ze de studio in kwam rennen:
'Jarenlange leugens'
Marina Ovsyannikova (44) is moeder van twee kinderen. Haar vader komt uit Oekraïne komt en haar moeder uit Rusland, vertelt ze in een vooraf opgenomen video op Twitter. Zelf werkte ze jarenlang achter de schermen bij de Russische staatstelevisie.
Daar heeft ze nu spijt van. ''Ik schaam me, omdat ik heb toegestaan dat er leugens op tv worden verteld'', vertelt Ovsyannikova. ''Ik schaam me dat ik heb toegestaan dat het Russische volk is veranderd in zombies''
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
De oorlog in Oekraïne? Volgens Ovsyannikova is het een misdaad, waar één persoon verantwoordelijk voor is: Vladimir Poetin. Ze zegt dat beide volken in vrede met elkaar moeten leven.
'Beeld is gebarsten'
Groter dat dit wordt haar bereik niet, vertelt correspondent Eva Hartog. ''Al die mensen hebben haar gezien, ook al was het maar even.'' Het Kremlin moet hier dan ook iets mee, stelt Hartog.
''Rusland doet er alles aan om de indruk te wekken dat iedereen achter de aanval op Oekraïne staat. Iedereen die het daar niet mee eens is, bestaat niet of is niet Russisch. Dat beeld is nu gebarsten. Miljoenen mensen hebben dit gezien, ook al was het maar een paar seconden.''
In onderstaande video leggen we uit hoe het tegengeluid in Rusland de nek om wordt gedraaid:
Russische counter
Rusland gaat er daarom alles aan doen om ervoor te zorgen de impact van deze protestactie te beperken, stelt Hartog. ''Ze zoeken nu naar een verhaal, naar iets om deze vrouw zwart te maken.''
Daarbij kan onder meer de Engelse tekst 'No War' tegen haar gaan worden gebruikt. Hartog: ''Rusland kan daarmee laten zien: zie je wel, zij hoort bij het Westen. De meeste Russen spreken namelijk helemaal geen Engels.''
Daarmee kan het Kremlin volgens Hartog veel Russen er nog van overtuigen dat dit 'fake news' is. Het gaat dan vooral om de Russen die niet geloven dat er een oorlog is of dat Rusland hierin een kwade rol speelt.
Staatstelevisie: niet informeren, maar overtuigen
Onze correspondent Eva Hartog legt uit hoe de staatstelevisie in Rusland te werk gaat: ''Het verhaal bij een staatsomroep is vooraf al duidelijk: die wordt van bovenaf bedacht. Bijvoorbeeld dat Oekraïne als land wordt gerund door nazi's.''
''Journalisten moeten een verhaal maken rondom dat gegeven. Ze zijn er niet om een kritische noot te plaatsen, maar moeten het verhaal wat er al is zo goed mogelijk neerzetten. Je schrijft als het ware een script, waarin het verhaal zo goed mogelijk naar voren komt. Als je van het verhaal afwijkt, verlies je in principe je baan.''
''Dat is meteen het belangrijkste verschil: lezers moeten niet zoals hier worden geïnformeerd, maar worden overtuigd van een bericht. Ervan overtuigd dat er geen oorlog wordt gevoerd in Oekraïne.''
Toch is de protestactie van Marina niet de eerste op de Russische staatstv: eerder leverde ook al een generaal en een filmregisseur in talkshows kritiek op de oorlog. Volgens Hartog kan je daar op twee manieren naar kijken: ''Of de propagandamachine vertoont écht scheurtjes óf ze bieden ruimte voor alternatieve meningen om daar dan met een bulldozer overheen te gaan.''
Een voorbeeld stellen
Marina Ovsyannikova zal de komende tijd op de Russische tv dus naar alle waarschijnlijkheid zwart worden gemaakt. Toch zal haar boodschap wel degelijk nog impact hebben, legt Hartog uit: ''Er zijn ook veel Russen die tegen de oorlog zijn of er twijfels over hebben, maar zich niet durven uit te spreken. Zij zien nu dat er ook mensen zijn die zich uitspreken, dat ook hun mening wordt verkondigd.''
Om die reden staat volgens Hartog de tv-activiste mogelijk een zware straf te wachten. ''Rusland zal hiermee een voorbeeld willen stellen: laten zien dat dit is wat er gebeurt als je je zo durft uit te spreken.''