Jeroen Akkermans over Marioepol: 'Stad wordt van aardbodem weggevaagd'
Er komen gruwelijke berichten naar buiten over de situatie in de Zuid-Oekraïense havenstad Marioepol. In de door de Russen belegerde stad zouden volgens de burgemeester al 21.000 inwoners zijn gedood. Ook zijn er onbevestigde berichten van een aanval met gifgas. Correspondent Jeroen Akkermans is in Oekraïne en legt ons uit wat de situatie is. "De Russen hebben hun zinnen op de stad gezet."
Akkermans is op dit moment in de Oekraïense hoofdstad Kiev, waar de Russen zich kortgeleden hebben teruggetrokken. Het statement van de burgemeester is lastig te verifiëren.
Doden niet begraven
"Ik ben de afgelopen weken niet in Marioepol geweest. Er komt geen mens in. Maar de stad is omsingeld door het Russische leger en wordt onder vuur genomen. Er wordt gebombardeerd, maar vooral veel artillerie en raketinslagen. Ook zijn er huis-aan-huisgevechten. Dat maakt de kans dat mensen het overleven steeds kleiner. En de doden worden tijdelijk, of helemaal niet, begraven. De stad verkeert in een noodtoestand. Er is nauwelijks nog voedsel, geen stromend water, geen elektriciteit. De achterblijvers zijn in overlevingsmodus. Er is geen alternatief. Hoe hoog het aantal doden is, is dus nauwelijks in te schatten. Maar het kan inderdaad al heel hoog zijn."
"Die stad wordt van de aardbodem weggevaagd. Dit is al gaande sinds de eerste dag van de inval van de Russen in Oekraïne. Zij hebben hun zinnen gezet op de havenstad. Dat is heel belangrijk voor ze. Als ze de stad in handen hebben, hebben ze een landstrook naar de Krim. Die landverbinding naar het schiereiland dat door de Russen in 2014 werd geannexeerd, is cruciaal om de Krim van water te kunnen voorzien. Dat was de afgelopen acht jaar, sinds het gebied werd veroverd op de Oekraïners, een groot probleem."
Vlak voor het uitbreken van de oorlog was Akkermans nog in Marioepol. Hij zag hoe inwoners zich weinig aantrokken van de dreiging:
Het grote belang van de landverbinding met de Krim verklaart volgens Akkermans enigszins waarom de Russen er zo ongelooflijk hard ingaan. "Als ze echt iets willen, zijn ze nietsontziend. Bruut geweld, daar worden intern geen vragen over gesteld. Als je dat wel doet en wijst op gebrek aan humaniteit, word je als een zwakkeling gezien. Zulke kritiek wordt niet serieus genomen. De stad moet worden veroverd, dat is het bevel. Of, en hoeveel burgers het overleven, is van secundair belang."
Vluchtroutes
Er zijn vluchtwegen, zogeheten corridors, opengesteld voor inwoners die de stad willen verlaten. "Maar heel vaak zouden Russische controleposten vluchtelingen niet doorlaten en terugsturen naar de stad", zegt Akkermans. "Er druppelen ook steeds meer verhalen binnen dat inwoners van Marioepol via die corridors in feite direct naar het oosten van Rusland worden gedirigeerd."