Spaans dorp in shock door AI-gegenereerde naaktfoto's van meisjes

"Op een dag kwam mijn dochter uit school en zei ze: mam, er gaan toplessfoto's van mij rond op het internet", vertelt een moeder van een 14-jarig slachtoffer tegen de BBC. "Ik vroeg haar of ze naaktfoto's van zichzelf had gemaakt, en ze antwoordde: 'Nee, mam, dit zijn neppe foto's van meisjes die momenteel heel veel worden gemaakt en er zijn andere meisjes in mijn klas bij wie dit ook is gebeurd'."

De beelden zijn door kunstmatige intelligentie gemanipuleerd op basis van foto's van de meisjes met kleren aan, die vooral te vinden zijn op hun socialmedia-accounts. 

'Zeer ernstige misdaad'

De meisjes komen uit het Spaanse dorp Almendralejo, gelegen in de provincie Badajoz. Het dorp telt zo'n 30.000 inwoners en staat vooral bekend om wijngaarden, de productie van cognac en uitgebreide teelt van granen, fruit en druiven. Dat het dorp nu opeens landelijk nieuws is in Spanje, komt doordat de moeder van een van de meisjes, de bekende gynaecoloog Miriam Al Adib, het probleem aankaartte op haar sociale media. De video waarin ze dat deed, zie je hieronder: 

"Het gebruiken van beelden van anderen om zulke barbaarse dingen mee te doen en te verspreiden is een zeer ernstige misdaad", zegt Al Adib. Ze roept alle meisjes op om dit te melden. "Wees niet bang en zeg het aan jullie moeders." De moeders van de inmiddels 28 getroffen meisjes hebben zich inmiddels verenigd in een supportgroep. 

Tot nu toe hebben zich twintig meisjes bij de politie gemeld. Ook zou een van de meisjes zijn afgeperst door een naaktfoto. Deze melding wordt nader onderzocht. 

Vermoedelijk zijn de meeste AI-afbeeldingen al afgelopen zomer gegenereerd, maar nu pas aan het licht gekomen door de video van moeder Al Adib. "We wisten niet hoeveel kinderen de foto's gezien hadden en of ze al waren geüpload naar pornografische sites. We waren daar bang voor", zegt ze.

"Als je het slachtoffer bent van een misdrijf, als je bijvoorbeeld wordt beroofd, dien je een klacht in en verstop je je niet omdat de andere persoon je schade heeft berokkend. Maar bij misdaden met een seksueel karakter voelt het slachtoffer vaak schaamte, ze verstopt zich en voelt zich verantwoordelijk. Dus ik wilde de boodschap meegeven: het is niet jouw schuld."

Elf jongens opgepakt

Toen de zaak zes dagen geleden aan het licht kwam, stelde de Spaanse politie een onderzoek in. Tot nu toe leverde dat elf vermoedelijke daders op. Het gaat om jongens tussen de 12 en 14 jaar oud. Zij zijn aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij het maken van de afbeeldingen of de verspreiding ervan via WhatsApp en Telegramapps. 

In Spanje kunnen minderjarigen pas strafrechtelijk worden vervolgd vanaf 14 jaar. Het maken van dergelijk materiaal met behulp van minderjarigen kan mogelijk als kinderpornografie worden beschouwd. Ook kan een mogelijke aanklacht het overtreden van de privacywetgeving zijn.

Grote impact

De zaak heeft een grote impact op de meisjes én op de inwoners van het dorp. Sommige meisjes gaan hun huis niet meer uit. Een inwoner zegt tegen de BBC: "Je bent bezorgd over twee dingen: als je een zoon hebt, ben je bang dat hij zoiets heeft gedaan. En als je een dochter hebt, maak je je nog meer zorgen, omdat het een daad van geweld is."

Al Adib zegt van vrouwen uit de hele wereld berichten te krijgen dat dit ook bij hen is gebeurd, en ze niet weten wat ze moeten doen. "Dit gebeurt op dit moment in de hele wereld. Het enige verschil is dat we er in Almendralejo veel ophef over hebben gemaakt", zegt ze in een andere video op Instagram.

"Hierdoor gaan meer mensen praten en creëren we bewustzijn voor het probleem."

'Vorm van geweld'

Eerder dit jaar werd een soortgelijke zaak ook landelijk nieuws in Spanje. Toen werden AI-gegenereerde naaktfoto's van zangeres Rosalía verspreid op sociale media. Zij noemde dat destijds 'een vorm van geweld' en 'walgelijk'.