Canada gaat naar de stembus, dit staat er op het spel
Canada gaat vandaag naar de stembus. Maandenlang leek het een gelopen race: Pierre Poilievre, de rechts-populistische leider van de conservatieven, zou winnen. Na ruim negen jaar de liberalen aan de macht onder leiding van Justin Trudeau, willen veel Canadezen iets nieuws. Maar Donald Trump, president van de grote buurman, lijkt de opmars van zijn Canadese geestverwant Poilievre nu te stoppen.
Canadezen stemmen om te bepalen wie de grootste partij wordt en wie dus de nieuwe premier levert. Afgelopen weken konden Canadezen al vroeg stemmen en dat deden ze massaal: ruim zeven miljoen mensen brachten al hun stem uit, een record. Ruim 20 miljoen Canadezen kunnen vandaag nog naar de stembus.
Het Bloc Quebecois van Yves-Francois Blanchet en Jagmeet Singh’s New Democratic Party doen mee. Maar de strijd om wie de grootste wordt - en dus de premier zal leveren - gaat tussen de conservatieven van Pierre Poilievre en de liberalen onder leiding van Mark Carney. Carney nam het stokje over van Justin Trudeau die begin dit jaar afzwaaide.
Dat lijkt een slimme zet te zijn geweest voor de liberalen, want de progressieve Trudeau was diep impopulair. Poilievre voert een populistische campagne met veel standpunten en slogans die we kennen van de president bij de zuiderburen, Donald Trump. Hij wil lage belastingen, criminelen keihard aanpakken en 'Canada First'.
Trump-effect
Dat leek Poilievre het premierschap op te gaan leveren, maandenlang gingen de conservatieven aan kop in de peilingen met zo’n 20 procentpunten voorsprong. Canada leek, zoals meer Westerse democratieën, op een rechts-populistische leider te gaan stemmen. Maar sinds Trump in het Witte Huis zit, vallen Poilievre’s ideeën een stuk slechter bij veel Canadezen.
Met name de herhaaldelijke opmerkingen van Trump dat Canada de 51ste staat van de VS zou moeten worden, vallen slecht en zorgen ervoor dat de Canadezen hameren op eenheid. Er is sprake van een zogenoemd 'rally around the flag'-moment. Trudeau is niet langer de vijand, Canadezen verenigen zich tegen hun gemeenschappelijke vijand: Donald Trump.
De liberalen zijn teruggekomen in de peilingen en hebben zelfs de conservatieven weer ingehaald. Ook zien meer Canadezen een premier in de leider van de liberalen: econoom en voormalig president van de Canadese Centrale Bank Mark Carney. Veel Canadezen hebben namelijk behoefte aan een stabiele leider die het land bij elkaar kan houden en het land door mogelijk economisch zware tijden kan leiden tijdens een handelsoorlog met de VS.
De dreigementen met importheffingen door Trump, die al een aantal keer handelstarieven heeft ingevoerd tegen Canada en sommigen ook weer heeft ingetrokken, maakt veel Canadezen woedend.
Op dit moment gelden de 10 procent algemene invoerheffingen op Canadese producten en 25 procent heffingen op staal, aluminium en auto’s. Canadese provincies hebben als tegenmaatregel Amerikaanse drank uit de winkels gehaald. Een aderlating voor bijvoorbeeld whiskeyproducenten uit staten als Tennessee, die ongeveer een derde van hun drank aan Canada verkopen.
Boycot Amerikaanse producten
Canadezen boycotten bovendien massaal Amerikaanse producten. Volgens Canadese supermarkten is de verkoop van Amerikaanse producten met 10 procent gedaald. Op tv en online gaan filmpjes viraal met tips voor Canadese alternatieven voor populaire Amerikaanse producten. Er zijn zelfs apps die patriottisch winkelen helpen door producten te scannen en te vertellen hoe Canadees het is, zie je in onderstaande video:
Volgens experts kan het de Canadese economie doen groeien en voor tienduizenden banen zorgen als huishoudens nu 25 dollar per week meer aan Canadese producten gaan uitgeven. Maar natuurlijk doen de heffingen en de boycots de Canadezen ook pijn. De VS is Canada's grootste handelspartner. Er gaat dagelijks voor ruim 2 miljard dollar aan goederen de grens tussen de twee landen over - de langste landsgrens tussen twee landen ter wereld.
Vancouver
Afgelopen zaterdag reed een 30-jarige bestuurder in op het publiek van een festival van de Filipijnse gemeenschap. Zeker 11 mensen overleefden dat niet en er vielen tientallen gewonden. Alle vier de leiders van de grote partijen veroordelen de aanslag. Hierdoor wordt de roep om Canadese eenheid nog groter.
De aanslag biedt Carney de kans zich als premier op te stellen, zodat de Canadezen weten waar ze op stemmen als ze voor de liberalen kiezen, maar dat is ook zijn zwakte. Veel Canadezen hebben na tien jaar dezelfde partij aan de macht zin in iets nieuws. Daar kan Poilievre van profiteren. De verkiezingsuitslag is naar verwachting in de nacht van maandag op dinsdag bekend.
